Narodowy Instytut Onkologii w Gliwicach zdobył drugie miejsce w konkursie Agencji Badań Medycznych za projekt naukowy "Ocena efektu immunomodulującego radioterapii paliatywnej, w tym radioterapii z przestrzennym zróżnicowaniem dawki, podanej samodzielnie lub z immunoterapią u chorych, którzy wyczerpali możliwość leczenia systemowego i radioterapii radykalnej, przy wykorzystaniu immuno-PET i badań proteomicznych".

Na realizację projektu gliwicki instytut otrzyma nagrodę w wysokości prawie 26 mln zł. Po podpisaniu umowy z Agencją Badań Medycznych rozpocznie się rekrutacja 60 chorych na pięć typów nowotworów: nerki, trzonu macicy, szyjki macicy, potrójnie ujemnego raka piersi i czerniaka.

"To badanie jest przeznaczone dla pacjentów, którzy wyczerpali już wszystkie linie leczenia systemowego i nie kwalifikują się do leczenia radykalnego ze względu na stopień zaawansowania nowotworu. Chodzi o pacjentów z dużymi guzami nowotworowymi, których nie można napromieniać radykalnie. Jednocześnie muszą to być osoby w na tyle dobrym stanie ogólnym, aby można je było zakwalifikować do radioterapii paliatywnej" – wytłumaczył w informacji prasowej prof. NIO z Zakładu Radioterapii Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach, główny badacz dr hab. n. med. Sławomir Blamek.

W ramach badania pacjenci zostaną przydzieleni do jednej z czterech grup, w których zastosowana zostanie radioterapia: albo typowa radioterapia paliatywna, radioterapia z przestrzennym zróżnicowaniem dawki.

"Ten drugi sposób napromieniania nie jest nowy, jednak ze względu na rozwój innych technik radioterapii został nieco zapomniany. Chcemy do niego powrócić, ale w sposób nowoczesny i za pomocą technik dynamicznych przestrzennie różnicować rozkład dawki promieniowania w guzie, po to, by stymulować mechanizmy odpowiedzi immunologicznej organizmu. Pomimo podania wysokiej dawki promieniowania będziemy w stanie skutecznie ochronić zdrowe narządy w sąsiedztwie guza nowotworowego. Dodatkowo, w dwóch ramionach badania zostanie zastosowana immunoterapia, co w założeniu ma wzmocnić postulowany efekt pobudzania układu odpornościowego przez radioterapię" – podkreślił dr hab. Blamek.

Naukowcy z Gliwic spodziewają się, że te schematy radioterapii wywołają u pacjentów efekty immunologiczne, które nie występują w standardowych schematach radioterapii. W dwóch badanych grupach zamierzają dołączyć do radioterapii immunoterapię. Naukowcy chcą sprawdzić, czy takie połączenie wywoła u pacjentów reakcję układu odpornościowego opisywaną już w różnych opracowaniach naukowych, ale jak do tej pory niezweryfikowaną w pełni badaniami.

"Wykorzystamy do tego celu immuno-PET z zastosowaniem pembrolizumabu znakowanego cyrkonem 89. To badanie pomoże nam sprawdzić dystrybucję receptorów PD-L1 w napromienianym guzie i w innych miejscach w organizmie, w których mogą się znajdować komórki wykazujące ekspresję receptora PD-L1" – wyjaśnił dr hab. Blamek.

Na konkurs Agencji Badań Medycznych wpłynęło 76 wniosków o dofinansowanie o łącznej wartości ok. 933 mln zł, z czego 70 skierowano do oceny merytorycznej. Spośród nich wybrano 19 do realizacji.

"Uznanie tego projektu za bardzo obiecujący potwierdza, że możliwości radioterapii w nowoczesnym leczeniu onkologicznym się nie wyczerpały. Ogromny postęp technologiczny, jaki ma miejsce w radioterapii, otwiera nowe, szerokie możliwości terapeutyczne, które naturalnie muszą być ustalone i potwierdzone w badaniach klinicznych. Cieszę się, że gliwicki Instytut Onkologii jest liderem w tej dziedzinie w Polsce" – skomentował dyrektor Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach, konsultant krajowy w dziedzinie radioterapii onkologicznej prof. dr hab. Krzysztof Składowski.

Więcej na temat wyników konkursu ABM i przyznanych przez nią kwot dofinansowania można znaleźć na stronie https://abm.gov.pl/pl/aktualnosci/2360,Rozstrzygniecie-II-rundy-Konkursu-na-badania-head-to-head-w-zakresie-niekomercyj.html (PAP)

autorka: Julia Szymańska

jms/ agt/