W ubiegłym roku GZM ponownie rozpoczęła prace przygotowawcze, mające zmierzać do budowy i późniejszej eksploatacji instalacji termicznego przekształcania odpadów na potrzeby części swoich gmin członkowskich. Poprzednie próby budowy spalarni przez samorządy GZM skończyły się niepowodzeniem.

W poniedziałek członkowie zgromadzenia GZM przyjęli uchwałę „ws. udzielenia pomocy finansowej w 2023 r. gminom członkowskim (…) z przeznaczeniem na realizację zadań w zakresie utrzymania czystości i porządku w gminach, obejmujących przygotowanie oraz przeprowadzenie inwestycji budowy, rozbudowy, modernizacji, utrzymania i eksploatacji instalacji termicznego przekształcania odpadów”.

Zakłada on udzielenie 26 gminom GZM łącznie ponad 920 tys. zł dotacji na sfinansowanie przez nie wspólnego zamówienia usługi pn. „Świadczenie pomocy technicznej, doradztwa prawnego oraz ekonomicznego dla projektu ITPOK” (Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych).

Jak wynika z uzasadnienia projektu, zamówienie takiej usługi oszacowano na 4,9 mln zł, z czego łączny koszt w 2023 r. miałby wynieść ponad 920 tys. zł, w 2024 r. 2,2 mln zł, a w 2025 r. niespełna 1,8 mln zł.

W przedsięwzięciu zapisano udział: Będzina, Bierunia, Bojszów, Bytomia, Chełma Śląskiego, Chorzowa, Czeladzi, Imielina, Kobióra, Lędzin, Łazisk Górnych, Mierzęcic, Mikołowa, Mysłowic, Ożarowic, Piekar Śląskich, Psar, Radzionkowa, Siemianowic Śląskich, Siewierza, Świerklańca, Świętochłowic, Tarnowskich Gór, Tychów, Wyr oraz Zbrosławic.

W uzasadnieniu projektu wskazano m.in., że w 2022 r. został powołany zespół roboczy składający się z przedstawicieli gmin członkowskich zainteresowanych wspólną z GZM budową i eksploatacją instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych. Zespół opracował przedmiot zamówienia na usługę doradztwa technicznego, ekonomicznego i prawnego dla takiej inwestycji.

Wśród zadań doradcy wymieniono: przegląd technologii i określenie modelu realizacji projektu (w zakresie wydajności 25 – 60 tys. ton rocznie), sporządzenie wstępnej dokumentacji postępowania, udział w wypracowaniu docelowych założeń, sporządzenie ostatecznej dokumentacji, ocenę ofert i wybór partnera prywatnego (w razie formuły PPP) i opracowanie ewentualnego wniosku o dofinansowanie.

Zespół roboczy starał się też wypracować optymalny sposób zamówienia usługi doradztwa. Rozważane były dwa modele – powierzenie zadania oraz realizacja w formule grupy zakupowej. Ostatecznie strony ustaliły, że najszybszym i najprostszym sposobem realizacji fazy przygotowawczej będzie grupa zakupowa, dla utworzenia której - po zapewnieniu finansowania - zostanie zawarte odpowiednie porozumienie.

Przedstawiciele GZM wskazują, że w dotychczasowych analizach okazało się, że nie byłoby możliwe zbycie ciepła z jednej dużej instalacji, która mogłaby obsłużyć całe metropolitalne zapotrzebowanie w tym zakresie, dlatego wybrano kierunek kilku mniejszych instalacji, których moc wynosiłaby od ok. 25 tys. ton do 60 tys. ton odpadów rocznie

Ogólne zapotrzebowanie GZM wynosi od 250 do 300 tys. ton odpadów. Jedyną instalacją tego typu, która funkcjonuje na jej obszarze, to instalacja Fortum w Zabrzu, która obsługuje ok. 70 tys. ton rocznie. O budowę instalacji starają się też prywatny inwestor w Tychach (o mocy 25 tys. ton) i Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Gliwicach (30 tys. ton).

Władze GZM od dawna wskazują na ustawowe ograniczenia, które uniemożliwiły dotąd realizację takiego projektu. M.in. w 2021 r. przedstawiciele Metropolii uznali, że aby powołać spółkę celową do budowy jednej dużej instalacji termicznego przetwarzania odpadów, potrzebna byłaby nowelizacja ustawy o związku metropolitalnym w woj. śląskim.(PAP)

autor: Mateusz Babak

mtb/ pad/