We wtorek w sejmowej komisji Infrastruktury zajmowała się rozpatrzeniem rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych wraz z autopoprawką rządu po jego pierwszym czytaniu. W trakcie prac zgłoszono liczne poprawki, głównie redakcyjne. Posłowie podczas głosowania opowiedzieli się za projektem ustawy z poprawkami.

W uzasadnieniu projektu ustawy zaznaczono, że jest on realizacją działań związanych z wdrażaniem Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) w ramach: "wymiany źródeł ciepła i poprawy efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych" w zakresie, w jakim działanie to dotyczy budynków mieszkalnych wielorodzinnych oraz "Inwestycji w energooszczędne budownictwo mieszkaniowe dla gospodarstw domowych o niskich i średnich dochodach".

Projekt realizuje też dwa kamienie milowe KPO: "Czyste powietrze i efektywność energetyczna", w ramach której Polska zobowiązała się do wprowadzenia w życie nowelizacji ustawy o efektywności energetycznej i powiązanych aktów oraz "Reforma budownictwa mieszkaniowego dla gospodarstw domowych o niskich i średnich dochodach, uwzględniająca wyższą efektywność energetyczną budynków", w ramach, której Polska zobowiązała się do wprowadzenia w życie nowelizacji ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali mieszkalnych na wynajem, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń oraz wynikające z niej zmiany w innych ustawach.

Z rządowych propozycji wynika, że na te cele przeznaczonych zostanie 855 mln euro.

Środki będą przekazywane w ramach grantu na pokrycie 50 proc. kosztów instalacji odnawialnego źródła energii (grant OZE) w budynkach wielorodzinnych. Z rozwiązania skorzystają przede wszystkim wspólnoty mieszkaniowe i spółdzielnie mieszkaniowe. W przypadku inwestycji towarzystw budownictwa społecznego (TBS) czy społecznych inicjatyw mieszkaniowych (SIM), możliwe będzie uzyskanie grantu OZE również na etapie budowy.

Fundusze będą również udostępniane w ramach wyższej premii i grantu na pokrycie łącznie do 41 proc. kosztów termomodernizacji budynków wielorodzinnych. Dotyczy to wszystkich budynków wielorodzinnych, niezależnie od ich właścicieli. Z rozwiązania skorzystają przede wszystkim wspólnoty mieszkaniowe i spółdzielnie mieszkaniowe.

Projekt ustawy przewiduje również premie i granty na pokrycie do 90 proc. kosztów remontów zamieszkałych budynków komunalnych – pod warunkiem wymiany źródła ciepła na niskoemisyjne lub podłączenia do sieci ciepłowniczej. Dotyczy to budynków mieszkalnych, które należą do samorządów albo spółek z większościowym udziałem samorządów.

W projekcie rozszerzono program budownictwa socjalnego i komunalnego. Gminy zyskają dostęp do wyższego o 15-25 proc. bezzwrotnego wsparcia na pokrycie kosztów budowy nowych mieszkań komunalnych i społecznych mieszkań czynszowych. Inwestycje będą realizowane głównie w ramach TBS oraz SIM.

W przypadku społecznych mieszkań czynszowych, maksymalny poziom wsparcia zostanie podniesiony z obecnych 35 proc. na 60 proc. W przypadku mieszkań komunalnych, maksymalny poziom wsparcia zostanie podniesiony z obecnych 80 proc. na 95 proc. kosztów inwestycji.

Podkreślono, że warunkiem uzyskania wyższego wsparcia z programu BSK będzie spełnianie podwyższonych standardów efektywności energetycznej.

Inwestycje w społeczne mieszkania czynszowe, realizowane w ramach programu BSK, będą mogły uzyskać dodatkowy grant OZE na pokrycie 50 proc. kosztów instalacji odnawialnego źródła energii.

Nowe propozycje legislacyjne wprowadzają także rozwiązania dotyczące premii termomodernizacyjnej i remontowej. Premia termomodernizacyjna wzrośnie z 16 proc. do 26 proc., a premia remontowa wzrośnie z 15 proc. do 25 proc.

Premia remontowa będzie mogła być przyznawana na remonty budynków mieszkalnych wielorodzinnych oddanych do użytkowania co najmniej 40 lat przed dniem złożenia wniosku o przyznanie premii. Dotychczas do premii kwalifikowały się jedynie budynki oddane do użytkowania przed 14 sierpnia 1961 r.

Strona rządowa wniosła autopoprawkę do projektu ustawy, ponieważ pierwotnie wskazano w nim, że Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) określi, w drodze zarządzenia, szczegółowe zasady finansowego wyodrębniania kas mieszkaniowych w bankach oraz rozliczeń między bankiem, który zaprzestał prowadzenia kasy mieszkaniowej, a bankiem przejmującym tę działalność.

Strona rządowa uzasadniła autopoprawkę tym, że wynika ona z postulatu KNF, który zwrócił uwagę, że nie może być wątpliwości, czy takie regulacje są właściwie umocowane w systemie źródeł prawa. Czy obowiązki nakładane na banki prowadzące te kasy powinny być regulowane zarządzeniem, czy aktem rangi rozporządzenia. Do wydania rozporządzeń właściwy jest minister, a więc w tym wypadku musi je wydać Minister Finansów.

W ramach poprawek zmniejszono m.in. też wysokości wsparcia udzielanego w ramach planu rozwojowego z 95 proc. do 15 proc. w przypadku przedsięwzięć obejmujących tworzenie lokali komunalnych i z 60 proc. do 25 proc. w przypadku tworzenia lokali społecznych. Jednocześnie w poprawce zrezygnowano z przepisu nakazującego zwrot finansowego wsparcia uzyskanego na to samo przedsięwzięcie. W efekcie, dla beneficjenta wsparcia warunki pozostaną niezmienione - zaznaczono w uzasadnieniu do poprawek. Dodano, że w dalszym ciągu uzyska łącznie 95 proc. albo 60 proc. dofinansowania.

Podkreślono, że zmiana będzie natomiast wiązać się ze skutkami dla budżetu Funduszu Dopłat, ponieważ nowy instrument będzie w większym zakresie finansowany ze środków krajowych.

Zaznaczono, że wprowadzenie zmiany jest jednak konieczne, z uwagi na niższą niż pierwotnie planowana pulę części pożyczkowej środków Krajowego Planu Odbudowy i Odporności przewidzianych do wykorzystania, jako instrument bezzwrotny. (PAP)

autor: Anna Bytniewska

ab/