Radio Opole » Kraj i świat
2022-09-23, 14:00 Autor: PAP

Mazowieckie/ Pięć schronów tzw. Przedmościa Warszawskiego w rejestrze zabytków

Do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego trafiły unikatowe obiekty budownictwa obronnego z czasów I wojny światowej, wykorzystywane również w trakcie działań zbrojnych II wojny, położone w Józefowie (gm. Józefów, pow. otwocki) - poinformował w piątek mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków prof. Jakub Lewicki.

Prawną ochroną konserwatorską objęto pięć schronów żelbetowych (ich części nadziemne i podziemne), wybudowanych w latach 1915-1918. Schrony były częścią tzw. Przedmościa Warszawskiego.


"Wpisane do rejestru zabytków województwa mazowieckiego schrony stanowią elementy fortyfikacji i umocnień Przedmościa Warszawskiego (Brückenkopf Warschau), wzniesionego podczas I wojny światowej przez armię niemiecką, w celu osłonięcia Warszawy od wschodu na wypadek rosyjskiej ofensywy" - przekazał konserwator. Zaznaczył, że należące do Przedmościa Warszawy pozycje obronne typu półstałego (fortyfikacje polowe wzmocnione budowlami z żelbetu) ciągnęły się od Ryni nad Narwią do miejscowości Nadbrzeż nad Wisłą.


Wskazał, że na linię obrony składały się żelbetowe schrony - dla piechoty, obserwatorów artylerii, ciężkich karabinów maszynowych (ckm) – a także liczne półtrwałe ukrycia z blachy falistej, uzupełnione rowami strzeleckimi i dobiegowymi oraz pasami przeszkód z drutu kolczastego.


Władze wojskowe po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w końcu lipca 1920 r., w obliczu sowieckiej ofensywy postanowiły wykorzystać fortyfikacje niemieckie jako drugą linię obrony. Niektóre ze schronów były wykorzystywane także w kampanii wrześniowej w 1939 r. Obsadzona została w tym czasie m.in. linia umocnień Przedmościa Warszawskiego w rejonie Beniaminów – Zielonka. "Ważną strategiczną rolę w historii militarnych działań m.in. w walkach we wrześniu 1939 r. (most przez Wisłę i umocnienia w jego rejonie) oraz w 1944 r. pełnił także odcinek Józefów – obecnie jedyny częściowo czytelny na całej długości fragment pozycji Przedmościa Warszawskiego" - podkreślił prof. Lewicki.


Do rejestru zabytków zostały wpisane położone w Józefowie: schron żelbetowy (obserwacyjny) z 1916 r. - wykonany w odmianie z przedsionkiem na planie zbliżonym do litery "L"; schron żelbetowy (stanowisko obserwacyjne oraz schron bojowy) z 1916 r. - stanowisko obserwacyjne jest prawdopodobnie częścią większej budowli o nieustalonej formie (przypuszczalnie schronu-podwalni - dużego schronu biernego ze stanowiskiem obserwacyjnym, wbudowanego w wał forteczny), obiekt położony jest u podnóża wydmy. Kolejne schrony to żelbetowe stanowisko obserwacyjne oraz schron bojowy z 1916 r. - obiekt skierowany na wschód (mógł ostrzeliwać czołowo przedpole w kierunku doliny Świdra i mostu kolejowego), zachowany w całości, ze śladami późniejszych adaptacji i przekształconym nasypem; żelbetowy schron obserwacyjny położony na płaskim terenie w pobliżu punktu oporu na tzw. Górce Reiswassera - skierowany został na wschód, w kierunku Świdra i mostu kolejowego, wykonany został na planie zbliżonym do litery "T", pierwotny nasyp maskujący został całkowicie usunięty, a teren wokół schronu splantowany. Ostatni obiekt wpisany do rejestru to żelbetowy schron obserwacyjny, który miał za zadanie kontrolować przedpole od strony Świdra. Wykonany został w odmianie z przedsionkiem, na planie zbliżonym do litery "L". Zachowany w całości, oprócz nasypu, znajduje się obecnie w pasie drogi gminnej.(PAP)


Autorka: Marta Stańczyk


mas/ akub/


Kraj i świat

2024-08-01, godz. 22:40 Paryż - multimedaliści letnich igrzysk: 13. medal Ledecky (dokumentacja) Amerykańska pływaczka Katie Ledecky zajmując wraz z koleżankami drugie miejsce w sztafecie 4x200 m stylem dowolnym zdobyła 13. medal olimpijski. Dzięki… » więcej 2024-08-01, godz. 22:40 Paryż/pływanie - 4x200 m st. dowolnym kobiet (wyniki) Wyniki w pływaniu na dystansie 4x200 m st. dowolnym kobiet: 1. Australia 7.38,08 2. USA 7.40,86 3. Chiny 7.42,34 4. Kanada 7.46,05 5. W. Brytania 7.48,23… » więcej 2024-08-01, godz. 22:40 Komunikat Totalizatora Sportowego (01-08-2024) Komunikat Totalizatora Sportowego Totalizator Sportowy Spółka z o.o. podaje wylosowane liczby w dniu 2024-08-01 o godz. 22:00W zakładach Lotto wylosowano1… » więcej 2024-08-01, godz. 22:40 Piłkarska LE – Rapid Wiedeń – Wisła Kraków 6:1 (wynik) Piłkarze Wisły Kraków przegrali na wyjeździe z Rapidem Wiedeń 1:6 (0:5) w rewanżowym meczu 2. rundy eliminacji Ligi Europy. Przed tygodniem w Krakowie drużyna… » więcej 2024-08-01, godz. 22:30 Powstańcy, warszawiacy i politycy uczcili 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego (synteza) To wy, warszawiacy, byliście i jesteście bohaterami, my byliśmy tylko waszym wojskiem - powiedziała w 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego Wanda Traczyk-Stawska… » więcej 2024-08-01, godz. 22:30 Piłkarska LK - Śląsk - FC Ryga 3:1 (wynik) Śląsk Wrocław pokonał FC Ryga 3:1 (1:1) w spotkaniu rewanżowym drugiej rundy eliminacji Ligi Konferencji. W dwumeczu wicemistrzowie Polski wygrali 3:2 i w… » więcej 2024-08-01, godz. 22:30 Paryż/szermierka - turniej drużynowy florecistek (wyniki) Wyniki turnieju drużynowego florecistek: Ćwierćfinały Włochy - Egipt 45:14Japonia - Polska 45:30Kanada - Francja 38:36USA - China 45:37półfinałyWłochy… » więcej 2024-08-01, godz. 22:30 Paryż/pływanie - rekord olimpijski Australijek na 4x200 m st. dowolnym Australijskie pływaczki triumfowały w wyścigu sztafetowym 4x200 m st. dowolnym w igrzyskach w Paryżu, ustanawiając przy okazji rekord olimpijski. Osiągnęły… » więcej 2024-08-01, godz. 22:20 Warszawiacy zaśpiewali powstańcze pieśni na placu Piłsudskiego W 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego mieszkańcy stolicy przy wsparciu profesjonalnych muzyków zaśpiewali powstańcze pieśni. Na placu marsz. Józefa… » więcej 2024-08-01, godz. 22:20 Niemcy/ Scholz: uwolnienie więźniów politycznych poprzedziły miesiące poufnych rozmów Kanclerz Niemiec Olaf Scholz powiedział, że uwolnienie więźniów politycznych z Rosji poprzedziły miesiące poufnych rozmów. Zapowiedział też, że spotka… » więcej
142143144145146147148
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »