Radio Opole » Kraj i świat
2022-01-28, 07:20 Autor: PAP

Mazowieckie/ Dwa świdermajery w Otwocku wpisane do rejestru zabytków

Podjąłem decyzję o wpisie do rejestru zabytków województwa mazowieckiego kolejnych cennych przykładów drewnianego budownictwa letniskowego położonych w Otwocku, przy ul. Kościelnej 16 i 18 ("Willa Szeliga" i pensjonat Nestorowiczówny) - poinformował wojewódzki mazowiecki konserwator zabytków prof. Jakub Lewicki.

Budynki przy ul. Kościelnej 16 i 18 mają unikatowe w skali miasta walory artystyczne jako indywidualnie zaprojektowane dzieło architektury uzdrowiskowej wzniesionej na przełomie XIX i XX w. Posesja położona przy ul. Kościelnej 16 i 18 (dawny numer 7 i 10) została wytyczona przed 1893 r. i należała wówczas do rodziny Zawadzkich. W tym czasie wzniesiono pierwszą zabudowę, obejmującą prawdopodobnie budynki nr 12, 16, 18.


Od 1898 r. do lat 20. XX w. w budynku nr 16 (d. nr 7) mieścił się jeden z najbardziej cenionych w mieście pensjonatów należący do Jadwigi Nestorowiczówny, zachowały się dawne prospekty reklamowe zawierające fotografię obiektu. W 1906 r. nieruchomość stała się własnością p. Szeliskiej, od której pochodzi zwyczajowa nazwa posesji tzw. "Willa Szeliga". W dn. 5.08–4.09.1915 r. w jednym z budynków na terenie posesji (obecnie nieistniejącym) mieszkał Józef Piłsudski, który nie otrzymał pozwolenia ówczesnej niemieckiej władzy na przebywanie w Warszawie. Wydarzenie to upamiętnia obelisk usytuowany na rogu ul. Kościuszki i Chopina, ufundowany po śmierci Piłsudskiego przez mieszkańców miasta Otwocka.


Ok. 1915 r. działka przy ul. Kościelnej została zakupiona przez Oszera (Uszera) Perechodnika, który po przybyciu do Warszawy założył przy ul. Długiej 33 fabrykę kapeluszy damskich filcowych i słomkowych. W czasie II wojny światowej Perechodnik wraz z synami po nieudanej próbie zaciągnięcia się do Wojska Polskiego powrócił do Otwocka i po przesiedleniu zamieszkał wraz z rodziną w tamtejszym getcie. Losy rodziny, z której większość została zamordowana w Treblince oraz w Warszawie, opisane zostały we wspomnieniach syna Oszera, Caleka Perechodnika, spisanych w 1943 r. Zabudowania przy ul. Kościelnej znajdujące się w tzw. polskiej dzielnicy przetrwały działania wojenne bez większych zniszczeń. Po zakończeniu II wojny światowej posesja powróciła do rąk Perechodników, a w 1947 r. została sprzedana, obecnie jest ona podzielona na kilka działek ewidencyjnych i stanowi własność prywatną.


Jak zaznaczył konserwator budynki przy ul. Kościelnej 16 i 18 mają unikatowe w skali miasta walory artystyczne jako indywidualnie zaprojektowane dzieło architektury uzdrowiskowej wzniesionej na przełomie XIX i XX w. Ma też wyjątkową w skali miasta wartość historyczną.


"Zachowane archiwalne projekty zabudowy posesji oraz przebudowy obu budynków świadczą o zmieniających się potrzebach mieszkańców. Z uwagi na fakt, iż wiele przykładów historycznej zabudowy drewnianej w Otwocku uległa zniszczeniu, a zachowane obiekty często nie posiadają dokumentacji archiwalnej, możliwość weryfikacji poszczególnych faz budowlanych z zachowaną materialną tkanką znacznie podnośni wartość naukową budynków przy ul. Kościelnej 16 i 18" - poinformował prof. Lewicki. "Ponadto zachowały się archiwalne fotografie oraz reklamy pensjonatu i sklepu, a także anonse prasowe lekarzy przyjmujących w budynku, nadając mu tym samym rangę cennego dokumentu historii Otwocka jako miasta uzdrowiskowego i letniskowego. Istotnym źródłem wiedzy jest również wspomniany pamiętnik Perechodnika obrazujący dramatyczne losy ludności żydowskiej z terenu Otwocka w czasie II wojny światowej" - dodał. (PAP)


Autorka: Marta Stańczyk


mas/ lena/


Kraj i świat

2024-08-05, godz. 10:40 Paryż/siatkówka - Polska prowadzi ze Słowenią 2:1 w ćwierćfinale Polscy siatkarze prowadzą ze Słowenią 2:1 (25:20, 24:26, 25:19) w ćwierćfinale turnieju olimpijskiego.(PAP) » więcej 2024-08-05, godz. 10:40 Paryż/strzelectwo - Chińczyk Li Yuehong zdobył złoto w pistolecie szybkostrzelnym 25 m Chińczyk Li Yuehong wywalczył złoty medal igrzysk olimpijskich w Paryżu w strzelaniu z pistoletu szybkostrzelnego 25 m. Srebro zdobył reprezentant Korei Płd… » więcej 2024-08-05, godz. 10:30 Paryż/triathlon - w sztafetach mieszanych złoty medal dla Niemiec Złoty medal olimpijski w sztafetach mieszanych w triathlonie zdobyli Niemcy, którzy wystąpili w Paryżu w składzie Tim Hellwig, Lisa Tertsch, Lasse Luehrs… » więcej 2024-08-05, godz. 10:30 Ukraina/ SBU zlikwidowała sieć agenturalną rosyjskiej FSB; zatrzymania w sześciu obwodach Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) zlikwidowała sieć agenturalną Federalnej Służby Bezpieczeństwa (FSB) Rosji, która przygotowywała ataki rakietowe… » więcej 2024-08-05, godz. 10:20 Ranking WTA - Świątek rozpoczęła 115. tydzień w roli liderki (dokumentacja) Iga Świątek rozpoczęła 115. tydzień jako liderka światowego rankingu i zajmuje dziewiąte miejsce w klasyfikacji tenisistek najdłużej otwierających zestawienie… » więcej 2024-08-05, godz. 10:20 Ranking ATP - Hurkacz awansował na najwyższe w karierze szóste miejsce, Sinner wciąż liderem Hubert Hurkacz awansowął na szóste, najwyższe w karierze miejsce w światowym rankingu tenisistów. Polak wyprzedził Australijczyka Alexa de Minaura. Na czele… » więcej 2024-08-05, godz. 10:10 Kielce/ Dyrektor teatru im. Stefana Żeromskiego podał się do dymisji Dyrektor teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach Michał Kotański podał się do dymisji. Decyzję argumentował brakiem współpracy z marszałek województwa… » więcej 2024-08-05, godz. 10:10 Gorzów Wlkp./ W środę i czwartek zawieszone kursy tramwajowej linii nr 4 Z powodu zmiany organizacji ruchu drogowego, w związku z remontem ulic Jancarza i Dworcowej w Gorzowie Wlkp., w środę i w czwartek (7-8 sierpnia) zostanie zawieszone… » więcej 2024-08-05, godz. 10:10 Paryż/siatkówka - Polska remisuje ze Słowenią 1:1 w ćwierćfinale Polscy siatkarze remisują ze Słowenią 1:1 (25:20, 24:26) w ćwierćfinale turnieju olimpijskiego.(PAP) » więcej 2024-08-05, godz. 10:10 Muzeum Auschwitz: jest firma skłonna remontować dach i sufity w budynku tzw. sauny Muzeum Auschwitz podało, że jedna firma ubiega się umowę na remont dachu, sufitów i kominów w budynku nazywanym w niemieckim obozie Auschwitz: centralną… » więcej
29303132333435
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »