Podczas 30. Forum Ekonomicznego w Karpaczu podpisany został list intencyjny dot. polsko-słowackiego wniosku aplikacyjnego do instrumentu finansowego CEF, obejmującego odcinek transgraniczny trasy Via Carpatia. Podpisali go minister infrastruktury Andrzej Adamczyk i minister transportu Słowacji Andrej Doležal.

„Uznaliśmy, że wspólne wystąpienie do CEF o środki europejskie na rzecz realizacji Via Carpatii w terenach przygranicznych z jednej strony pozwoli nam na zaoszczędzenie naszych środków finansowych na realizację tej inwestycji, a także pozwoli Słowakom zwiększyć swoją bazę finansową i umożliwi im podjęcie bardzo szybkiej decyzji o rozpoczęciu prac przygotowawczych” - powiedział PAP minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.

Dodał, że wniosek ten został złożony w momencie, kiedy procedowane są zmiany w europejskiej sieci TEN-T, obejmującej m.in. bazową sieć drogową i kolejową Unii Europejskiej.

„Wraz z wieloma krajami Polska wniosła o wpisanie trasy Via Carpatia do sieci TEN-T. Jeśli mamy wspólny wniosek, dotyczący współfinansowania inwestycji w Polsce i na Słowacji, to potwierdza on fakt, że Via Carpatia jest drogą o znaczeniu ponadkrajowym i ponadregionalnym, i jest to ważna trasa dla całej Europy Trójmorza. Poza tym zachęca on Bułgarów i Rumunów, aby także wspólnie składali wnioski na rzecz realizacji tej trasy na swoich obszarach przygranicznych” – powiedział Adamczyk.

To – zdaniem ministra – pozwoli na przyspieszenie budowy trasy, która obecnie jest już praktycznie gotowa na obszarze Węgier. Węgry zamierzają oddać swój odcinek trasy w całości już w październiku tego roku.

„Trzeba też pamiętać, że jeszcze przed rokiem słyszeliśmy, że rząd Słowacji koncentruje się na innych priorytetach aniżeli Via Carpatia. Dzisiaj powróciliśmy do poprzedniej narracji po stronie słowackiej, bo przecież wcześniej Słowacja traktowała trasę Via Carpatia jako swój priorytet. Dziś mamy potwierdzenie: Słowacja będzie dążyła do realizacji tego przedsięwzięcia w niedalekiej przyszłości” – powiedział minister.

Szef resortu infrastruktury zwrócił uwagę, że Via Carpatia ma wielką szansę na wpisanie do sieci TEN-T, bo dzisiaj budowę drogi popierają wszystkie państwa, przez które ma ona przebiegać, a więc: Litwa, Polska, Słowacja, Węgry, Rumunia, Bułgaria i Grecja. Wspierają ją także Czechy i państwa sąsiadujące z UE, czyli Białoruś, Ukraina i Turcja.

Na odcinku polskim Via Carpatia jest już prawie gotowa między Lublinem a Rzeszowem - zaznaczył.

„Na trasie od Rzeszowa do Babicy są już podpisywane umowy na realizację poszczególnych odcinków, na część ogłaszane przetargi, a dla pozostałych trwają prace przygotowawcze. Chcemy ogłosić przetargi na wszystkie odcinki południowej części trasy do I połowy przyszłego roku, co daje nam nadzieję na podpisanie umów do 2023 roku” - powiedział minister infrastruktury.

„W przypadku trasy między Lublinem a Białymstokiem również mamy podpisaną umowę na jeden odcinek, na inne są ogłoszone przetargi, na jeszcze inne są one w przygotowaniu. I tutaj także chcemy mieć do I połowy 2022 r. wszystkie odcinki w przetargach. Zakładamy, że cała droga w Polsce będzie gotowa do 2026 roku” – dodał Adamczyk.

Przypomniał, że Rządowy Program Budowy Dróg Krajowych, na który ma zostać przeznaczonych 292 mld zł do 2030 roku z perspektywą do 2033, spowoduje, że w całym kraju kierowcy będą mieli do dyspozycji 8,8 tys. km autostrad i dróg ekspresowych, z czego ok. 2,3 tys. km będą stanowić autostrady.

„Przede wszystkim budujemy drogi ekspresowe, bo one są bardziej sprawnym motorem rozwoju gospodarczego, aniżeli autostrady. Chodzi o odległość między węzłami, na autostradach te odległości wynoszą 20-30 km, czasem więcej, na trasach ekspresowych węzłów jest więcej, a każdy węzeł daje możliwość rozwoju gospodarczego” – stwierdził minister infrastruktury.

Dodał, że program budowy dróg opiera się na wcześniej przyjętej strategii transportowej państwa, ale obejmuje także nowe projekty, jak zachodnia obwodnica Szczecina.

„Są też w nim inwestycje związane z rozbudową autostrad. W programie jest zawarta przebudowa autostrady A2 od Warszawy do Łodzi. Do programu wpisana jest także przebudowa autostrady A4 wraz z budową nowego odcinka na wysokości Wrocławia. Obecny odcinek od Wrocławia do Krzyżowej, ten słynny odcinek wybudowany jeszcze za czasów III Rzeszy, a więc bez poboczy, bez pasa awaryjnego. To droga, która tylko nazywa się autostradą” – stwierdził.

Część tej trasy jest zarządzana przez koncesjonariusza. Minister Adamczyk przypomniał, że koncesja wydana w 1997 roku opiewa na 30 lat, a więc wygaśnie w roku 2027.

„To, że jest tam koncesja, nie zwalnia nas z obowiązku przygotowania dokumentacji na rozbudowę także tego odcinka autostrady. To musi być droga bezpieczna, tymczasem A4 w wielu miejscach wyczerpuje swoje możliwości techniczne. Tak jest na południowej obwodnicy Krakowa, tak jest w okolicach Wrocławia czy na trasie między Krakowem a Tarnowem” – powiedział.

Dodał, że poza wpisaniem do sieci TEN-T trasy Via Carpatia Polska chce tam umieścić także inne inwestycje komunikacyjne.

„Proponujemy także wpisanie do sieci TEN-T kolei dużych prędkości, które przygotowujemy z Węgrami, Słowakami i Czechami, a także Centralnego Portu Komunikacyjnego oraz inwestycji związanych ze szlakami wodnymi w Polsce” – powiedział Adamczyk.

Minister infrastruktury powiedział, że rząd Słowacji właśnie podjął decyzję o przeznaczeniu środków na prace studialne nad Kolejami Dużych Prędkości. Obecnie takie prace toczą się na Węgrzech, w Czechach i w Polsce.

„Prace nad KDP toczą się niezależnie we wszystkich tych krajach, prowadzone są przez tamtejszych zarządców infrastruktury kolejowej. Spotyka się zespół roboczy, który koordynuje wspólne działania. Myślę, że w ciągu 1-1,5 roku będziemy mogli przystąpić do prac związanych z decyzjami środowiskowymi, które poprzedzają realizację całego projektu” – powiedział Adamczyk. (PAP)

autor: Marek Siudaj

ms/ mk/