Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-10-11, 01:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
11 października
1779 - W wyniku ran odniesionych w bitwie pod Savannah zmarł gen. Kazimierz Pułaski, jeden z dowódców konfederacji barskiej, bohater walk o niepodległość Stanów Zjednoczonych.

1830 - W Warszawie odbył się pożegnalny koncert Fryderyka Chopina przed jego wyjazdem do Wiednia i Paryża; okazał się on ostatnim koncertem Chopina w Warszawie, do której kompozytor już nigdy nie powrócił.

1842 - Weszła w życie reforma podziału administracyjnego Królestwa Polskiego. Zakładała ona likwidację powiatów i powołanie obwodów. Jej celem było zbliżenie systemu administracyjnego Królestwa do reszty Imperium Rosyjskiego.

1849 - W Suwałkach urodził się Alfred Wierusz-Kowalski, malarz; tematem jego dzieł były głównie sceny rodzajowe, często z motywami koni i wilków; autor obrazów "W pościgu za Tatarem", "W polu", "Na tropie" i "Nocna jazda".

1900 - W Kijowie urodził się Tadeusz Bocheński, pierwszy spiker Polskiego Radia (od 1926 r.), piosenkarz, autor wspomnień „Znam tylko Twoje listy”. Podczas okupacji niemieckiej występował w teatrze podziemnym. Od 1946 r. należał do Związku Artystów Scen Polskich.

1905 - Urodziła się Jadwiga Chojnacka, właściwie Jadwiga – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, wieloletnia pedagog Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi, reżyser i dyrektor teatru.

1910 – Odbył się pogrzeb Marii Konopnickiej. Był jedną z największych i najważniejszych uroczystości żałobnych w dziejach Lwowa. Wzięło w nim udział ponad 50 tys. Ludzi.

1916 - W Małomierzycach koło Iłży urodził się Antoni Heda, "Szary", dowódca oddziału partyzanckiego Armii Krajowej, w sierpniu 1945 r. dowodził akcją rozbicia więzienia Urzędu Bezpieczeństwa w Kielcach.

1916 - We wsi Wrzawy pod Tarnobrzegiem urodził się Julian Kawalec, prozaik, publicysta, poeta.

1919 - W Krakowie założono Polski Związek Lekkiej Atletyki.

1919 - Józef Piłsudski jako Naczelny Wódz wojsk polskich podpisał akt otwarcia Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.

1938 - Dekret prezydenta RP Ignacego Mościckiego o zjednoczeniu Zaolzia z Polską.

1939 - W Bródkach koło Nowego Tomyśla urodził się Zenon Grocholewski, kardynał, prefekt watykańskiej Kongregacji Wychowania Katolickiego.

1939 - Ukazał się pierwszy numer gadzinowego "Nowego Kuriera Warszawskiego". Swoją nazwą dziennik nawiązywał do Kuriera Warszawskiego – jednej z najważniejszych i najdłużej (od 1821 r.) wydawanych gazet w kraju.

1942 - Z getta w Lubartowie Niemcy wywieźli do obozów zagłady w Bełżcu, Sobiborze i na Majdanku około 3 tys. Żydów; od 300 do 500 osób rozstrzelali na miejscowym kirkucie.

1943 - W KL Auschwitz Niemcy dokonali egzekucji 54 więźniów; w grupie rozstrzelanych byli Polacy, wybitni wojskowi, działacze społeczni i polityczni, wśród nich ppłk Juliusz Gilewicz, mjr Kazimierz Gilewicz, mjr Zygmunt Bończa-Bohdanowski, ppłk lotnictwa Teofil Dziama, Jan Mosdorf, kpt. Tadeusz Paolone-Lisowski i ppłk Kazimierz Stamirowski.

1944 - W Krakowie zmarł Józef Kałuża, piłkarz, trener, działacz sportowy, 16-krotny reprezentant Polski, trener reprezentacji olimpijskiej z 1936 roku.

1946 - W Warszawie władze komunistyczne aresztowały działacza PSL Kazimierza Bagińskiego.

1950 - W Poznaniu urodził się Jerzy Illg, filolog, krytyk literacki i wydawca, redaktor w Społecznym Instytucie Wydawniczym "Znak" w Krakowie.

1962 - Papież Jan XXIII otworzył obrady Soboru Watykańskiego II; w jego ramach dokonano wielkiej reformy Kościoła katolickiego; m.in. otwierając go na dialog z innymi religiami i wyznaniami, także zmieniając liturgię.

1967 - W Warszawie zmarła Halina Poświatowska, poetka, autorka m.in. zbiorów wierszy "Hymn bałwochwalczy", "Dzień dzisiejszy", "Oda do rąk".

1969 - W Arudel Kanadzie zmarł gen. Kazimierz Sosnkowski, szef sztabu I Brygady Legionów Polskich, minister spraw wojskowych oraz inspektor armii; Komendant Główny ZWZ (1939-1940); Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych w latach 1943-1944.

1982 - Stan wojenny: Początek trzydniowych demonstracji Solidarności; do starć z ZOMO doszło w Gdańsku, Nowej Hucie i Wrocławiu.

1986 - W Warszawie zmarł Andrzej Szalawski, aktor, znany m.in. z roli Juranda ze Spychowa w filmie Aleksandra Forda "Krzyżacy" oraz z "Ziemi obiecanej" Andrzeja Wajdy, w której zagrał Hermana Bucholca. W 1939 r. uczestnik kampanii polskiej. Podczas okupacji niemieckiej grał w jawnych teatrach Warszawy, był również lektorem hitlerowskiej kroniki filmowej. Jesienią 1941 r. podjął współpracę z kontrwywiadem ZWZ-AK; był członkiem wydziału śledczego Komisji Walki Podziemnej na Warszawę. Po wojnie na kilka lat odsunięty od pracy aktorskiej. Aresztowany i oskarżony w 1948 r. "o działanie na szkodę narodu polskiego" został skazany na 4 lata więzienia. Po wyjściu na wolność w 1952 r. związany był ze scenami łódzkimi i warszawskimi.

1988 - Na terenie całego kraju zorganizowano wiece, w czasie których studenci domagali się rejestracji Niezależnego Zrzeszenia Studentów (NZS).

1991 - Premiera filmu "Kroll" w reżyserii Władysława Pasikowskiego.

1991 - W Warszawie zmarła Janina Romanówna, aktorka teatralna i filmowa, wykładowczyni warszawskiej PWST.

1998 - W Rzymie kanonizowana została przez papieża Jana Pawła II Edyta Stein; niemiecka filozofka i teolożka, pochodzenia żydowskiego, karmelitanka; zamordowana w niemieckim obozie zagłady Auschwitz-Birkenau w 1942 r.

2001 - W Warszawie zmarł Krzysztof Chamiec, aktor; wystąpił m.in. w filmach "Pierwszy dzień wolności", "Kamienne tablice" i "Gwiezdny pył" oraz serialu "Stawka większa niż życie"; popularność przyniosły mu także role w telewizyjnych teatrach Sensacji i "Kobra".

2009 - Papież Benedykt XVI kanonizował Zygmunta Szczęsnego Felińskiego, arcybiskupa metropolitę warszawskiego, który po wybuchu Powstania Styczniowego protestował przeciwko carskim represjom; w konsekwencji skazany został na 20-letnie zesłanie do Jarosławia nad Wołgą.

2014 - Polscy piłkarze odnieśli pierwsze w historii zwycięstwo nad Niemcami. W meczu eliminacji Euro 2016 na Stadionie Narodowym w Warszawie pokonali mistrzów świata 2:0 po golach Arkadiusza Milika i Sebastiana Mili.

2015 - W rozegranym na Stadionie Narodowym w Warszawie meczu eliminacyjnym do piłkarskich Mistrzostw Europy Polska pokonała Irlandię 2:1 i awansowała do turnieju finałowego we Francji.

2020 – W Warszawie zmarł Paweł "Kelner" Rozwadowski, wokalista, gitarzysta i autor tekstów, współzałożyciel zespołów Izrael oraz Deuter. Był jedną z czołowych postaci polskiego punk rocka.

Zobacz także

2024-11-18, godz. 10:54 Muzeum Auschwitz: ukazały się wspomnienia byłego więźnia Jana Kupca Wspomnienia Jana Kupca, które przybliżają losy jego i pięciorga braci, żołnierzy ruchu oporu z Podhala aresztowanych przez Niemców i osadzonych w Auschwitz… » więcej 2024-11-17, godz. 10:48 Rosja: Zamknięto Muzeum Historii GUŁagu, powołując się na przepisy przeciwpożarowe Państwowi inspektorzy zdecydowali o czasowym zamknięciu moskiewskiego Muzeum Historii GUŁagu, twierdząc, że nie przestrzega ono przepisów przeciwpożarowych… » więcej 2024-11-16, godz. 11:32 Prof. Żaryn w sądzie: SB prowadząc akcję wobec ks. Popiełuszki czuła się bezkarnie Prowokacja na Chłodnej była dziełem SB, której funkcjonariusze mieli poczucie bezkarności - podkreślił historyk prof. Jan Żaryn, który w piątek zeznawał… » więcej 2024-11-16, godz. 10:44 Gdańsk: Pamiątka po rodzinie Ulmów trafiła do MIIWŚ Książka z odręcznym podpisem Józefa Ulmy trafiła do Muzeum II Wojny Światowej. Wcześniej pamiątka po rodzinie zamordowanej przez Niemców za ukrywanie… » więcej 2024-11-15, godz. 16:34 Wałęsa dostał owację już po dwóch słowach. 35 lat od historycznej mowy w Kongresie USA 15 listopada 1989 r. Lech Wałęsa wygłosił mowę w amerykańskim Kongresie. Owację na stojąco dostał już po pierwszych dwóch słowach "My, naród”. Zaczerpnął… » więcej 2024-11-14, godz. 08:53 Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego w Łodzi Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego i jego żony Marii w Łodzi. W zrekonstruowanym lokalu, w którym marszałek i jego żona prowadzili… » więcej 2024-11-13, godz. 19:40 120 lat temu padły strzały na pl. Grzybowskim w Warszawie, był to początek rewolucji 1905 r. w Królestwie Polskim My, jako PPS, uznajemy, że demonstracja z 13 listopada 1904 r. była początkiem rewolucji 1905 r. – powiedział PAP dr Andrzej Ziemski, przewodniczący Komisji… » więcej 2024-11-13, godz. 14:36 Sto lat temu Władysław Reymont otrzymał Nobla za powieść "Chłopi" 13 listopada 1924 roku Akademia Szwedzka przyznała Literacką Nagrodę Nobla Władysławowi Reymontowi za powieść "Chłopi". Akademicy docenili uniwersalizm… » więcej 2024-11-12, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 12 listopada » więcej 2024-11-11, godz. 09:00 Dzisiaj otwarcie wystawy w Muzeum Historii Polski "1025. Narodziny Królestwa” Obiekty archeologiczne związane z życiem codziennym w XI wieku, a także eksponaty pochodzące ze skarbca Piastów. To elementy wystawy "1025. Narodziny Królestwa”… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »