W latach 70. XVIII wieku Tadeusz Kościuszko walczył o wolność kolonii północnoamerykańskich. Fortyfikował Filadelfię i obozy amerykańskiej armii. Za męstwo podczas oblężenia Saratogi dostał stopień generała brygady. Kierował budową twierdzy West Point, był naczelnym inżynierem armii. Ceniony przez Jerzego Waszyngtona, naczelnego wodza armii amerykańskiej, otrzymał obywatelstwo amerykańskie i ziemię.

Po powrocie do kraju walczył w wojnie polsko-rosyjskiej w 1792 roku, w której odznaczył się w kilku bitwach, w tym pod Zieleńcami. Otrzymał Order Orła Białego. Był Najwyższym Naczelnikiem Siły Zbrojnej Narodowej w czasie insurekcji 1794 roku, nazwanej od jego imienia - kościuszkowską. Powstanie przeszło do legendy, podobnie jak jego najsłynniejsza bitwa pod Racławicami (4 kwietnia) , w której generał zaatakował i rozbił wojska rosyjskie. Ranny pod Maciejowicami, dostał się do rosyjskiej niewoli. Uwolniony przez cara Pawła I Romanowa, udał się na emigrację.

Zmarł 15 października 1817 roku w szwajcarskiej Solurze. W 1818 roku jego prochy sprowadzono do kraju i pochowano w krypcie św. Leonarda Katedry Wawelskiej. Serce Naczelnika spoczywa na Zamku Królewskim w Warszawie.

Dla uczczenia jego pamięci, w Krakowie usypano rękami obywateli, w latach 1820-1823 Kopiec Kościuszki. Słynny podróżnik i geograf Paweł Edmund Strzelecki nazwał odkryty przez siebie najwyższy szczyt Australii - Mount Kościuszko. Imię bohatera nosi też polska fregata rakietowa "ORP Generał Tadeusz Kościuszko".
Rok 2017 był obchodzony jako Rok Tadeusza Kościuszki.

(więcej)

Andrzej Tadeusz Bonawentura Kościuszko herbu Roch III urodził się 4 lutego 1746 roku w Mereczowszczyźnie na Polesiu, obecnie Białoruś. Ukończył Szkołę Rycerską w Warszawie, potem studiował w Paryżu malarstwo, a później nauki inżynieryjne. Po powrocie do kraju, który już był trzy lata po I rozbiorze, nie znalazł zatrudnienia i ponownie wyjechał, początkowo do Drezna, potem do Ameryki. Tam z wielkimi sukcesami pracował przy fortyfikacjach. Uchwałą Kongresu Kościuszko został awansowany na generała brygady. Otrzymał też specjalne podziękowanie, nadanie gruntu oraz znaczną sumę pieniędzy. Jako jeden z trzech cudzoziemców został przyjęty do Towarzystwa Cyncynatów, skupiającego zasłużonych oficerów. Kiedy Kongres wypłacił mu zaległe pobory w 1798 roku, mimo trudnej sytuacji finansowej przeznaczył te pieniądze na wykupienie i kształcenie Murzynów.

W 1784 roku Kościuszko wrócił do kraju. Walczył w wojnie 1792 roku pod dowództwem księcia Józefa Poniatowskiego. Wsławił się w bitwach pod Włodzimierzem, Dubienką i Zieleńcami, za to otrzymał Order Virtuti Militari.

W 1794 roku był naczelnikiem insurekcji kościuszkowskiej. W ocenie historyków o wiele istotniejsze od zwycięstw militarnych powstania okazało się wydanie przez władze insurekcji uniwersału połanieckiego, który przyznawał chłopom wolność osobistą. Była to decyzja, do której mogli się odwoływać późniejsi przywódcy powstań narodowych, liczący na poparcie chłopstwa.

Po klęsce wojsk polskich pod Maciejowicami 10 października 1794 roku, ranny Kościuszko był więziony w twierdzy pietropawłowskiej w Petersburgu. Został zwolniony z więzienia przez cara Pawła I Romanowa, po złożeniu mu przysięgi wierności. W zamian za to car wypuścił 20 tysięcy Polaków. Kościuszko musiał także przyrzec, że nie wróci do Polski. W 1797 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, a następnie do Paryża, gdzie współdziałał przy tworzeniu Legionów Polskich.

Zmarł w 1817 roku. W domu w Solurze w Szwajcarii, gdzie mieszkał, znajduje się muzeum.

W 2018 roku w rodzinnej miejscowości generała w Mereczowszczyźnie został odsłonięty pomnik Tadeusza Kościuszki. W uroczystości wzięło udział kilkaset osób, w tym przedstawiciele lokalnych białoruskich władz, zagraniczni dyplomaci z Polski, Ukrainy, Francji i Stanów Zjednoczonych.