Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 160 lat temu urodziła się pisarka Maria Rodzie…
2024-02-03, 09:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

160 lat temu urodziła się pisarka Maria Rodziewiczówna

Maria Rodziewiczówna (Kłosy, 1889) [Ryc. wikipedia/domena publiczna]
Maria Rodziewiczówna (Kłosy, 1889) [Ryc. wikipedia/domena publiczna]
160 lat temu - 3 lutego 1864 roku - urodziła się Maria Rodziewiczówna, jedna z najpopularniejszych pisarek okresu międzywojennego, autorka powieści "Lato leśnych ludzi", "Dewajtis” czy "Między ustami a brzegiem pucharu”. Jako datę jej urodzenia podaje się też dzień 2 lutego 1863 roku. Jednak za rokiem 1864 przemawia stwierdzenie Jadwigi Skirmunttówny, wieloletniej partnerki pisarki, że była młodsza od Rodziewiczówny o jedenaście lat. Z kolei na nagrobku pisarki na cmentarzu powązkowskim widnieje data urodzin 30 stycznia 1864.
Jako dziecko Maria Rodziewiczówna została rozdzielona z rodzicami, którzy za pomoc powstańcom styczniowym w przechowywaniu broni zostali zesłani na Sybir i pozbawieni majątku. Wrócili po siedmiu latach i wszyscy zamieszkali w Warszawie. W 1875 roku rodzina odziedziczyła majątek Hruszowa na Polesiu, którym - po śmierci ojca - 17-letnia Maria zaczęła zarządzać. Porzuciła wówczas tradycyjny kobiecy strój, obcięła włosy, zaczęła nosić męski żakiet i długie buty z cholewami. Gospodarowała majątkiem pół wieku, zyskując sobie sympatię okolicznych białoruskich chłopów.

Angażowała się w działalność społeczną i oświatową - w 20-leciu międzywojennym założyła w okolicy Hruszowej kółko rolnicze, zorganizowała Dom Polski w Antopolu, sfinansowała też budowę piętra w kobryńskim Gimnazjum Państwowym własnego imienia. Nie pochwalała polityki rządowej na kresach, uważając, że utrzymanie polskości na ziemiach wschodnich zależy od wielkiej roli własności ziemskiej i Kościoła. Budowała w okolicy świątynie, do jednej z nich sprowadziła relikwie Świętego Andrzeja Boboli.

Jako pisarka debiutowała w 1882 roku. Pod pseudonimem Mario w "Dzienniku Anonsowym" opublikowała dwie nowele. Cztery lata później swoją pierwszą powieścią "Straszny dziadunio" wygrała konkurs ogłoszony przez pismo kobiece „Świt”. Od tego czasu pisała dużo i często. Jej książki cieszyły się popularnością, a wydawcy kupowali do nich prawa jeszcze zanim autorka zdążyła je napisać.

Po wybuchu II wojny światowej Maria Rodziewiczówna, wraz ze swoją wieloletnią przyjaciółką Jadwigą Skirmunttówną, opuściła Hruszową i przedostała się do Warszawy. W chwili wybuchu Powstania Warszawskiego miała 80 lat i była bardzo chora, jednak wierni czytelnicy przenosili ją z miejsca na miejsce, by ocalić jej życie. Zmarła już po wyjściu z Warszawy, 6 listopada 1944 roku. Podawane są także inne daty jej śmierci - 4, 16, a nawet 29 listopada.

W czasach PRL jej książki zostały wycofane z obiegu, wydawane były tylko te, które zdaniem komunistycznych władz nie rozbudzały patriotycznych uczuć. Mimo to w latach 80. pisarka była w Polsce wciąż autorką bardzo poczytną. Z czasem jednak jej książki, pomimo wielu zalet, w tym żywych dialogów, straciły na popularności. Dziś autorka jest nieco zapomniana.

Zobacz także

2024-08-13, godz. 15:00 W Pompejach odkryto dwa ciała ofiar erupcji sprzed 2000 lat Szczątki kobiety i mężczyzny zostały odnalezione przez archeologów w Pompejach. Wraz z nimi w małej starożytnej sypialni odnaleziono biżuterię, w tym… » więcej 2024-08-13, godz. 13:00 Muzeum J. Piłsudskiego podsumowało 3 lata działalności Prawie 170 tysięcy osób przez ostatnie trzy lata odwiedziło Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Muzeum zorganizowało też setki lekcji historycznych… » więcej 2024-08-13, godz. 11:00 80 lat temu na warszawskiej Starówce wybuchł tzw. czołg pułapka 80 lat temu, 13 sierpnia 1944 roku, powstańcy warszawscy przechwycili na Starym Mieście niemiecki pojazd opancerzony, który po przejechaniu barykady eksplodował… » więcej 2024-08-13, godz. 09:00 104 lata temu rozpoczęła się Bitwa Warszawska 04 lata temu, 13 sierpnia 1920 roku, rozpoczęła się Bitwa Warszawska, w której Wojsko Polskie odniosło spektakularne zwycięstwo nad Armią Czerwoną. Zapewniło… » więcej 2024-08-13, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 13 sierpnia » więcej 2024-08-12, godz. 15:00 Powstaniec Witold Lisowski - Sprawiedliwy wśród narodów świata o służbie lekarzy w czasie powstania Służba lekarzy w czasie powstania warszawskiego to karta chwały - wspominał powstaniec Witold Lisowski pseudonim „Lis”, Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata… » więcej 2024-08-12, godz. 13:00 81 lat temu żołnierze Kedywu AK w akcji "Góral" przejęli ponad 100 milionów złotych 81 lat temu, 12 sierpnia 1943 roku, żołnierze Kedywu Armii Krajowej przeprowadzili w centrum Warszawy przy ulicy Senatorskiej akcję "Góral", nazywaną też… » więcej 2024-08-12, godz. 11:00 63 lata temu rozpoczęto budowę muru berlińskiego 63 lata temu, w nocy z 12 na 13 sierpnia 1961 roku, rozpoczęła się budowa muru berlińskiego, oddzielającego Berlin Wschodni od Berlina Zachodniego. Przez… » więcej 2024-08-12, godz. 09:00 Uroczystości przy płycie Grobu Nieznanego Żołnierza Weterani, przedstawiciele rządu, mieszkańcy stolicy oddali hołd poległym oraz żyjącym żołnierzom Narodowych Sił Zbrojnych. W 80. rocznicę powołania… » więcej 2024-08-12, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 12 sierpnia » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »