Naukowcy od dawna wiążą ekspozycję na światło z wynikami zdrowotnymi. Wschód i zachód słońca leżą u podstaw metabolizmu, wydzielania hormonów, a nawet przepływu krwi, a zawały serca i udary są bardziej prawdopodobne w godzinach porannych niż w nocy.

Zakrzepy krwi, do których dochodzi w naczyniach krwionośnych, mogą powodować zawały serca, uszkodzenia płuc i udary mózgu.

Dr Elizabeth Andraska i dr Matthew Neal z University of Pittsburgh (USA) oraz ich współpracownicy przeprowadzili badania na ludziach oraz na myszach - sprawdzając, jaki jest związek pomiędzy zakrzepami a ekspozycją na czerwone światło.

Naukowcy wystawili myszy na 12 godzin światła czerwonego, niebieskiego lub białego, a później na 12 godzin ciemności w cyklu 72-godzinnym. Następnie szukali różnic dotyczących zakrzepów krwi pomiędzy grupami. Myszy wystawione na światło czerwone miały prawie pięć razy mniej zakrzepów niż myszy wystawione na światło niebieskie lub białe. Aktywność, sen, jedzenie, waga i temperatura ciała pozostały takie same w obu grupach.

Autorzy przeanalizowali również istniejące dane dotyczące ponad 10 000 pacjentów, którzy przeszli operację zaćmy i otrzymali albo konwencjonalne soczewki, które przepuszczają całe widzialne spektrum światła, albo soczewki filtrujące niebieskie światło, które przepuszczają o około 50 proc. mniej niebieskiego światła. Odkryli, że pacjenci onkologiczni, którzy otrzymali soczewki filtrujące niebieskie światło, mieli niższe ryzyko zakrzepów krwi w porównaniu do swoich odpowiedników z konwencjonalnymi soczewkami. Jest to szczególnie godne uwagi, ponieważ pacjenci onkologiczni mają dziewięciokrotnie większe ryzyko zakrzepów krwi niż pacjenci bez nowotworu.

Wyniki sugerują, że czerwone światło mogłoby zmniejszać ryzyko zakrzepów - a co za tym idzie, także zawałów i udarów. Odkrycie wymaga jednak weryfikacji w badaniach klinicznych. Potencjalnie stosowanie czerwonego światłą mogłoby obniżyć ryzyko zakrzepów w żyłach i tętnicach, które na całym świecie należą do głównych przyczyn zgonów, którym można zapobiec.

"Światło, na które jesteśmy wystawieni, może zmienić nasze procesy biologiczne i wpłynąć na nasze zdrowie" — powiedziała główna autorka publikacji, dr Elizabeth Andraska. - "Nasze odkrycia mogą doprowadzić do stosunkowo niedrogiej terapii, która przyniesie korzyści milionom ludzi".

Ostatnio opublikowane badanie wskazuje, że kluczowe znaczenie ma działanie na szlak wzrokowy – długość fali światła nie miała żadnego wpływu na niewidome myszy, a świecenie światłem bezpośrednio na krew również nie powodowało zmiany w krzepnięciu.

Zespół zaobserwował, że ekspozycja na czerwone światło wiąże się z mniej nasilonym stanem zapalnym i aktywacją układu odpornościowego. Na przykład myszy wystawione na działanie czerwonego światła miały mniej neutrofilowych sieci zewnątrzkomórkowych (NET) które są strukturami przypominającymi sieć, tworzonymi przez komórki odpornościowe w celu wyłapywania inwazyjnych mikroorganizmów. Wyłapują one również płytki krwi, co może prowadzić do powstawania zakrzepów.

Myszy wystawione na działanie czerwonego światła miały również zwiększoną produkcję kwasów tłuszczowych, co zmniejsza aktywację płytek krwi. Płytki krwi są niezbędne do tworzenia zakrzepów.

Zrozumienie, w jaki sposób czerwone światło wywołuje zmiany, które obniżają ryzyko powstawania zakrzepów, może również naprowadzić naukowców na trop lepszych leków lub terapii, które mogą być skuteczniejsze i wygodniejsze dla pacjentów niż ciągła ekspozycja na czerwone światło.

W ramach przygotowań do badań klinicznych zespół opracowuje gogle z czerwonym światłem, aby kontrolować ilość światła, na jaką wystawieni są uczestnicy badania. Chcą sprawdzić, kto może odnieść największe korzyści z tego rodzaju fototerapii. (PAP)

Paweł Wernicki


pmw/ zan/