Radio Opole » Kraj i świat
2024-04-28, 17:00 Autor: PAP

Podlaskie/ Upamiętniono 70. rocznicę buntu mieszkańców wsi Olendy przeciwko kolektywizacji

Odsłonięciem pamiątkowej tablicy uczczono w niedzielę 70. rocznicę buntu mieszkańców wsi Olendy (Podlaskie) przeciwko przymusowej kolektywizacji ziemi. Jak podkreślają historycy, był to jeden z największych w kraju protestów; ważną rolę odegrały w nim kobiety.

Uroczystości zorganizowały władze gminy Rudka, białostocki oddział IPN, miejscowa parafia i koło gospodyń wiejskich. Wzięli w nich udział przedstawiciele władz samorządowych, IPN, parlamentarzyści i mieszkańcy wsi.


Obchody rocznicy rozpoczęły się mszą, a następnie przed upamiętniającym bunt mieszkańców z 1954 roku krzyżem, złożono kwiaty i zapalono znicze. W pobliżu odsłonięto pamiątkową tablicę, która przypomina historię tamtych wydarzeń.


Protest miał miejsce 3 kwietnia 1954 roku; mieszkańcy wsi - jak można przeczytać na tablicy - "czynnie wystąpili przeciw władzy komunistycznej w obronie swojej ziemi". Nie zgadzali się na oddanie swojej ziemi do spółdzielni produkcyjnej "Iskra". "Podczas buntu główną rolę odegrały kobiety, które wykazały największą ofiarność i determinację w obronie swojej ziemi" - podkreślono w tekście. W wyniku tych wydarzeń, osiem osób: sześć kobiet i dwóch mężczyzn zostało aresztowanych. Następnie sąd skazał wszystkie te osoby na karę bezwzględnego więzienia lub karę więzienia w zawieszeniu.


List do uczestników uroczystości skierowała pierwsza dama Agata Kornhauser–Duda. Podkreśliła w nim, że niedzielne obchody upamiętniają "dzielne kobiety, które w kwietniu 1954 roku odegrały wiodącą rolę w buncie przeciwko kolektywizacji we wsi Olendy, buncie, który został nazwany babskim buntem". "Zapłaciły za to wysoką cenę, były represjonowane i aresztowane. Ich aktywna postawa wynikała przede wszystkim z cech charakteryzujących kobiecą naturę: odwagi w bronieniu swojego najbliższego otoczenia, troski o byt i poświecenia, by chronić godne życie. Należy im się za to wieczna pamięć i hołd" - zaznaczyła Kornhauser-Duda.


"Bunt w Olendach był jednym z największych w kraju przejawów oporu przeciw kolektywizacji wsi. I to, co jest bardzo charakterystyczne, to wiodąca rola kobiet w tym buncie, ponieważ najwięcej osób, które protestowały na olendzkich polach, to były właśnie tutejsze kobiet" - powiedział dziennikarzom historyk dr Marcin Markiewicz z IPN. Podkreślił, że bardzo charakterystyczne dla tego buntu było też to, iż władze stalinowskie, które - jak mówił - nie stosowały represji wobec kobiet, tu zdecydowały się na bardzo surowe, skazując te kobiety w procesie.


Markiewicz przypomniał, że spółdzielnia produkcyjna powstała w Olendach w marcu 1954 roku i - jak zaznaczył - cały konflikt polegał na tym, że większa część mieszkańców nie chciała oddać swojej wsi do tej spółdzielni, nie godziła się na zamianę gruntów. "Na tym tle powstał konflikt z władzą i częścią lokalnych mieszkańców" - mówił. Dodał, że ostatecznie, po proteście, spółdzielnia działała nadal i podobnie jak w pozostałej części kraju, rozwiązano ją pod koniec 1956 roku. Jak oceniają historycy, funkcjonowała ona bardzo źle, z dokumentów wynika, że była jedną z najgorszych w powiecie.(PAP)


autorka: Sylwia Wieczeryńska


swi/ mow/


Kraj i świat

2024-06-25, godz. 07:00 UE/ Polska prezydencja może odpowiadać za kolejny krok w procesie akcesyjnym Ukrainy Po zainaugurowaniu we wtorek rozmów akcesyjnych z UE, Ukraina i Mołdawia przejdą tzw. monitoring, który - według źródła unijnego - potrwa mniej niż rok… » więcej 2024-06-25, godz. 06:50 Sondaż "Rzeczpospolitej": Dla kogo szybciej patrioty? Z sondażu IBRiS dla 'Rzeczpospolitej' wynika, że większość Polaków akceptuje decyzję USA, aby czasowo wstrzymano dostawy systemów Patriot m.in. dla Polski… » więcej 2024-06-25, godz. 06:50 Chiny/ Prezydent Duda namawia do inwestycji w Polsce Prezydent Andrzej Duda przekonywał we wtorek w Chinach do inwestycji w Polsce. Zapewniał, że nasz kraj to bezpieczna, stabilna i perspektywiczna lokalizacja… » więcej 2024-06-25, godz. 06:50 "Dziennik Gazeta Prawna": Prokurator broni ręcznego sterowania Po nakazaniu uchylania aresztu lekarzowi z zarzutem zabójstwa pacjenta prokurator krajowy Dariusz Korneluk nie wyklucza również w przyszłości wydawania wiążących… » więcej 2024-06-25, godz. 06:40 "Rz": Potężna luka w NFZ Na ochronę zdrowia może zabraknąć w ciągu trzech lat niemal 160 mld zł - informuje we wtorek 'Rzeczpospolita'. 'Wzrosną składki czy podatki?' - pyta g… » więcej 2024-06-25, godz. 06:30 Paryż - 50-letni Brytyjczyk Macdonald jedzie na igrzyska na... deskorolce Brytyjczyk Andy Macdonald, który w 1996 r. wygrał igrzyska sportów ekstremalnych w konkurencji vert (rampa) na deskorolce, w wieku 50-lat osiągnął największy… » więcej 2024-06-25, godz. 06:20 Liga NHL - zdobywcy Pucharu Stanleya (dokumentacja) Hokeiści Florida Panthers wygrali na własnym lodowisku z Edmonton Oilers 2:1 w siódmym, decydującym meczu finału ligi NHL i po raz pierwszy zdobyli Puchar… » więcej 2024-06-25, godz. 06:20 TPN: turyści w Tatrach mogą korzystać z 275 km znakowanych szlaków Do dyspozycji turystów w Tatrach jest 275 km znakowanych szlaków turystycznych o różnym stopniu trudności; turyści mogą też eksplorować jaskinie i jeździć… » więcej 2024-06-25, godz. 06:10 Włochy/W wyborach burmistrza jak na mistrzostwach Europy w piłce nożnej: remis W wyborach burmistrza jak na mistrzostwach Europy w piłce nożnej: remis. Do takiej sytuacji doszło w miejscowości Zerba we włoskim regionie Emilia- Romania… » więcej 2024-06-25, godz. 06:10 Liga NHL - historyczny sukces "Panter" (krótka) Hokeiści Florida Panthers wygrali na własnym lodowisku z Edmonton Oilers 2:1 w siódmym, decydującym meczu finału ligi NHL i po raz pierwszy zdobyli Puchar… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »