Radio Opole » Wiadomości z regionu
2018-11-11, 12:00 Autor: Jacek Rudnik

Dr Mariusz Patelski : Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny

Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
- Odzyskanie przez Polskę niepodległości bez wątpienia było naszym wysiłkiem zbiorowym i wieloletnim - ocenił w rozmowie "Cztery oczy" dr Mariusz Patelski z Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego. W setną rocznicę odzyskania przez nasz kraj niezawisłości pytaliśmy o etos marszałka Piłsudskiego i innych Polaków, którym zawdzięczamy dziś wolność i niepodległość.
Święto 11 listopada po wojnie znika z naszego kalendarza, a wraca dopiero w 1988 roku, m. in dzięki niezależnym ruchom studenckim.

Oczywiście łatwiej jest przekazać pewne procesy historyczne posługując się nazwiskami najbardziej znanych Polaków takich jak Józef Piłsudski, ale nie tylko - wyjaśniał nasz gość.

- Piłsudski swoją cegiełkę też dołożył, ale ja bym zaczął od Grabskiego, znany głównie z reformy walutowej, już w sierpniu 1914 roku rzucił pomysł tworzenia komitetów obywatelskich, to była pierwsza wielka zorganizowana akcja na terenie Królestwa Kongresowego i te komitety odegrały trudną do przecenienia rolę, kładąc podwaliny pod szkolnictwo, projekty sądownictwa i straże obywatelskie - wyjaśniał na antenie Radia Opole historyk Uniwersytetu Opolskiego.

- Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny, gdyż liczyły około 30 tys. żołnierzy - przypomniał historyk, a olbrzymią rolę w odtworzeniu się naszej państwowości odegrał "czynnik cywilny", czyli m .in. komitety obywatelskie.

- Następnie mamy Radę Główną Opiekuńczą już podczas okupacji niemieckiej, Tymczasową Radę Stanu oraz Radę Regencyjną i każda ta instytucja podnosi budowę zrębów państwowości polskiej na wyższy poziom - wyjaśniał dr Mariusz Patelski.

W ocenie dr Patelskiego, gdyby nie pierwsza wojna światowa to odzyskanie przez nasz kraj niepodległości byłoby bardzo trudne.

- W latach 20-tych święto 11 listopada praktycznie w ogóle nie było obchodzone, a faktycznie zostało usankcjonowane dopiero po śmierci marszałka Piłsudskiego - przypomniał dr Patelski, kiedy parlament uchwalił ten dzień jako święto narodowe.

Po drugiej wojnie światowej władze komunistyczne tylko na początku podtrzymują pamięć o 11 listopada, ale po 1947, kiedy w większym stopniu staje się atakowany kościół, postępuje "stalinizacja państwa" i święto zostaje zakazane.

Do jego przywrócenia w ogromnym stopniu przyczyniła się opozycja, a po raz pierwszy w Opolu obchodzono je w 1980 roku, głównie z inicjatywy studentów związanych z Niezależnym Zrzeszeniem Studentów, a później już dzięki działaczom Solidarności.

W okresie stanu wojennego obchodzenie święta ponownie zostaje zakazane, a na dobre obchody 11 listopada wracają w 1988 roku.
Mariusz Patelski
Mariusz Patelski

Wiadomości z regionu

2024-10-30, godz. 20:00 Opolska młodzież sprzątała zabytkową nekropolię przy ul. Wrocławskiej Jak co roku uczniowie PSP nr 8 w Opolu posprzątali zabytkowy cmentarz przy ulicy Wrocławskiej. Udało im się uporządkować kilkanaście grobów. Na niektórych… » więcej 2024-10-30, godz. 20:00 Kształcenie techniczne. Współpraca szkół na pograniczu polsko-czeskim Efekty współpracy szkół pogranicza polsko-czeskiego zaprezentowano podczas prudnickiej konferencji edukacyjnej. Spotkanie było jednym z przedsięwzięć projektu… » więcej 2024-10-30, godz. 19:41 "Mężczyzno zadbaj o siebie". Rusza movember, czyli miesiąc świadomości męskich nowotworów Rusza coroczna akcja 'Masz jaja, idź na badania'. Listopad jest miesiącem świadomości nowotworów prostaty i jąder. Dlatego przy okazji 'Marszałkowskich… » więcej 2024-10-30, godz. 18:30 "Pierwszy dzień w szkole? Opowiem Ci o bezpieczeństwie". Rozstrzygnięto konkurs WORD-u Opolscy uczniowie pokazali, jak widzą i rozumieją bezpieczeństwo. Spośród blisko 500 prac jurorzy wybrali 10, które trafią do książeczki dla pierwszoklasistów… » więcej 2024-10-30, godz. 17:30 Przez dwa dni będzie więcej miejsc parkingowych wokół cmentarzy w Kluczborku i Byczynie Więcej miejsc parkingowych będzie dostępnych na dzień Wszystkich Świętych wokół cmentarzy w Kluczborku i Byczynie. » więcej 2024-10-30, godz. 17:00 Casualowo, na sportowo i w szpilkach. Miss i misterzy Opola 60+ wybrani Najpierw była profesjonalna sesja zdjęciowa, potem nauka chodzenia na szpilkach. Dziś (30.10) przyszedł czas sprawdzić się na scenie i przed publicznością… » więcej 2024-10-30, godz. 16:30 Olesno: zmiany podobne, ale jest inny układ ulic Tak samo jak w latach ubiegłych będzie wyglądała organizacja ruchu wokół cmentarza komunalnego w Oleśnie w okresie Wszystkich Świętych. » więcej 2024-10-30, godz. 16:00 Zwęglone ciało na opolskim Zaodrzu. Prokurator zlecił sekcję zwłok Nadal nieznana jest tożsamość ani płeć osoby, której zwłoki znaleziono rano na Zaodrzu w Opolu. » więcej 2024-10-30, godz. 16:00 Nowi pełnomocnicy ds. obudowy po wrześniowej powodzi na Opolszczyźnie Wojewoda opolska Monika Jurek powołała trzech pełnomocników do spraw usuwania skutków powodzi i odbudowy popowodziowej. » więcej 2024-10-30, godz. 15:37 Ukrainiec zmarł podczas policyjnej interwencji koło Kluczborka. Jest prokuratorskie śledztwo Prokuratorskie śledztwo wyjaśni przyczyny i okoliczności śmierci 48-letniego obywatela Ukrainy w Krzywiźnie obok Kluczborka podczas interwencji policji. » więcej
6789101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »