Radio Opole » Wiadomości z regionu
2018-11-11, 12:00 Autor: Jacek Rudnik

Dr Mariusz Patelski : Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny

Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
- Odzyskanie przez Polskę niepodległości bez wątpienia było naszym wysiłkiem zbiorowym i wieloletnim - ocenił w rozmowie "Cztery oczy" dr Mariusz Patelski z Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego. W setną rocznicę odzyskania przez nasz kraj niezawisłości pytaliśmy o etos marszałka Piłsudskiego i innych Polaków, którym zawdzięczamy dziś wolność i niepodległość.
Święto 11 listopada po wojnie znika z naszego kalendarza, a wraca dopiero w 1988 roku, m. in dzięki niezależnym ruchom studenckim.

Oczywiście łatwiej jest przekazać pewne procesy historyczne posługując się nazwiskami najbardziej znanych Polaków takich jak Józef Piłsudski, ale nie tylko - wyjaśniał nasz gość.

- Piłsudski swoją cegiełkę też dołożył, ale ja bym zaczął od Grabskiego, znany głównie z reformy walutowej, już w sierpniu 1914 roku rzucił pomysł tworzenia komitetów obywatelskich, to była pierwsza wielka zorganizowana akcja na terenie Królestwa Kongresowego i te komitety odegrały trudną do przecenienia rolę, kładąc podwaliny pod szkolnictwo, projekty sądownictwa i straże obywatelskie - wyjaśniał na antenie Radia Opole historyk Uniwersytetu Opolskiego.

- Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny, gdyż liczyły około 30 tys. żołnierzy - przypomniał historyk, a olbrzymią rolę w odtworzeniu się naszej państwowości odegrał "czynnik cywilny", czyli m .in. komitety obywatelskie.

- Następnie mamy Radę Główną Opiekuńczą już podczas okupacji niemieckiej, Tymczasową Radę Stanu oraz Radę Regencyjną i każda ta instytucja podnosi budowę zrębów państwowości polskiej na wyższy poziom - wyjaśniał dr Mariusz Patelski.

W ocenie dr Patelskiego, gdyby nie pierwsza wojna światowa to odzyskanie przez nasz kraj niepodległości byłoby bardzo trudne.

- W latach 20-tych święto 11 listopada praktycznie w ogóle nie było obchodzone, a faktycznie zostało usankcjonowane dopiero po śmierci marszałka Piłsudskiego - przypomniał dr Patelski, kiedy parlament uchwalił ten dzień jako święto narodowe.

Po drugiej wojnie światowej władze komunistyczne tylko na początku podtrzymują pamięć o 11 listopada, ale po 1947, kiedy w większym stopniu staje się atakowany kościół, postępuje "stalinizacja państwa" i święto zostaje zakazane.

Do jego przywrócenia w ogromnym stopniu przyczyniła się opozycja, a po raz pierwszy w Opolu obchodzono je w 1980 roku, głównie z inicjatywy studentów związanych z Niezależnym Zrzeszeniem Studentów, a później już dzięki działaczom Solidarności.

W okresie stanu wojennego obchodzenie święta ponownie zostaje zakazane, a na dobre obchody 11 listopada wracają w 1988 roku.
Mariusz Patelski
Mariusz Patelski

Wiadomości z regionu

2024-11-01, godz. 12:45 Znani Opolanie, którzy odeszli w ostatnim roku W ciągu roku odeszło wielu znanych Opolan: polityków, sportowców, społeczników, ludzi kultury. » więcej 2024-11-01, godz. 12:00 Pochówki w "ogrodach pamięci". Jedno z takich miejsc powstanie na Półwsi Administracja cmentarzy w Opolu umożliwi od nowego roku ekologiczny pochówek. Na cmentarzu na Półwsi wydzielony zostanie zielony obszar, na którym będą… » więcej 2024-11-01, godz. 11:00 Przez 120 lat służył lokalnej społeczności. Warto odwiedzić zabytkowy cmentarz w Opolu Kraków ma Cmentarz Rakowicki, Warszawa ma Powązki, a Opolanie mogą odwiedzać zabytkowy cmentarz przy ul. Wrocławskiej. To tam przy głównej alei odnajdziemy… » więcej 2024-11-01, godz. 10:00 Luteranie obchodzą Pamiątkę Umarłych. Wspominają tych, którzy odeszli do wieczności Ewangelicy dziękują dzisiaj (01.11) Bogu za wszystkich prawdziwie wierzących w Chrystusa, bo to jest dla nich kryterium świętości. » więcej 2024-11-01, godz. 09:30 "Korzystajmy ze zniczy z drugiej ręki". Kolejna zniczodzielnia pojawiła się na opolskim cmentarzu Coraz więcej osób korzysta ze zniczodzielni, czyli regału, na którym można pozostawić zniszcz, pod warunkiem, że nie jest on zużyty. Niemal na każdej… » więcej 2024-11-01, godz. 09:00 Sympatycy Odry Opole będą kwestować przy cmentarzu. Celem pomoc rodakom za granicą Przy okazji Wszystkich Świętych w okolicach cmentarza Opole-Półwieś będzie można spotkać kwestujących wolontariuszy stowarzyszenia 'Jedna Odra'. Tym razem… » więcej 2024-11-01, godz. 08:00 "Celem człowieka jest wieczne szczęście". Katolicy oddają cześć świętym, którzy weszli już do chwały niebie… Dzisiaj (01.11) uroczystość Wszystkich Świętych. Tradycyjnie odwiedzamy groby naszych bliskich. To czas zadumy i modlitwy za zmarłych. » więcej 2024-11-01, godz. 08:00 W Brzegu jeszcze nie wiedzą, czy będą odbierać odpady tekstylne spod domów Wciąż nie zdecydowano, w jaki sposób od przyszłego roku prowadzony będzie odbiór nowej frakcji odpadów od mieszkańców Brzegu. Spółka świadcząca tę… » więcej 2024-11-01, godz. 07:00 Przy wielu cmentarzach ruchem pokieruje policja. Kierowcy powinni pamiętać znaczenie komend Kiedy jechać, kiedy czekać, jeśli ruchem kieruje policjant? W najbliższych dniach wielu kierowców może spotkać się z taką sytuacją podczas wizyt na cmentarzach… » więcej 2024-10-31, godz. 20:03 Wypadek w Karczowie na DK94. Wezwano śmigłowiec LPR Do zderzenia dwóch aut osobowych doszło w Karczowie na drodze krajowej nr 94. Samochodami łącznie podróżowało 6 osób, w tym dwoje dzieci. Jedną osobę… » więcej
3456789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »