1024 - Zmarł Henryk II, król Niemiec od 1002 roku, cesarz od 1014, ostatni władca z dynastii saskiej. Prowadził wojny z Bolesławem Chrobrym między innymi o Milsko i Łużyce zakończone pokojem w Budziszynie w 1018 roku. Urodził się 6 maja 973 lub 978 roku. 1000 rocznica

1341 - Król Polski Kazimierz III Wielki zawarł w Pradze układ z królem Czech Janem Luksemburskim, w którym obiecał Luksemburgom wsparcie w walce z każdym wrogiem, z wyjątkiem króla Węgier Karola Roberta i księcia świdnickiego Bolka II Małego. Za zgodą Luksemburgów Kazimierz otrzymał wtedy ziemię namysłowską z Namysłowem, Kluczborkiem, Byczyną i Wołczynem, jako zastaw za pożyczkę udzieloną Bolkowi. Luksemburgowie doradzili królowi polskiemu, aby ożenił się z Adelajdą Heską, córką landgrafa heskiego Henryka II Żelaznego. Kazimierz przychylił się do rady i 29 września wziął z nią ślub w Poznaniu.

1410 - Zmierzające pod Grunwald wojska króla Władysława II Jagiełły zdobyły i spaliły pobliskie Dąbrówno. Jak napisał w kronikach Jan Długosz ludzie, którzy schronili się w kościele, zginęli w wielkim pożarze a tysiące jeńców, obojga płci wzięto do niewoli. Ocalało tylko niewielu, którzy w czółnach i łodziach dostali się na jezioro. Dwa dni później - 15 lipca 1410 roku - doszło do zwycięskiej bitwy wojsk polskich i litewskich z Krzyżakami pod Grunwaldem.

1429 - Mława otrzymała prawa miejskie. Przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim, odmianie prawa magdeburskiego, nadali książęta mazowieccy: Siemowit, Kazimierz II i Władysław I. Mława jest jednym z najstarszych miast Mazowsza i ma ponad 33 tysiące mieszkańców. 595 rocznica

1508 - Wojska polsko-litewskie pokonały w bitwie pod Orszą armię moskiewską. W ciągu kilku dni armia polsko-litewska zmusiła wojska moskiewskie do przerwanie oblężeń Mińska i Słucka i odbiła ziemię smoleńską. Na początku sierpnia rozpoczęły się rokowania pokojowe. 8 października zawarto w Moskwie pokój wieczysty, na mocy którego Rosja zrzekła się Lubecza, czyli dostępu do Dniepru.

1521 - Po raz pierwszy zabrzmiał dźwięk Dzwonu Zygmunta w katedrze na Wawelu. Największy polski dzwon został ufundowany przez króla Zygmunta Starego i odlany w pracowni norymberskiego mistrza Jana Behama. Na płaszczu dzwonu widoczne są postacie świętych: Zygmunta i Stanisława. Znajdują się tam także herby Polski i Litwy. Dzwon z sercem, jarzmem, łożyskami i huśtawką z linami waży 12 tysięcy 600 kilogramów. Był największym polskim dzwonem aż do roku 1999, kiedy to przewyższył go masą i rozmiarem licheński dzwon Maryja Bogurodzica. Współcześnie Zygmunt bije w najważniejsze święta i uroczystości kościelne i narodowe. Rocznie takich okazji jest około 30.

1527 - Urodził się John Dee, angielski okultysta, nadworny astrolog Elżbiety I, alchemik, kabalista, badacz wiedzy tajemnej. Bywa wskazywany, jako autor "Manuskryptu Wojnicza". Wymyślił nazwę "imperium brytyjskie". Zmarł w 1608 lub 1609 roku.

1624 - Drukarz Jan Rossowski założył w Warszawie przy ulicy Szeroki Dunaj 146 pierwszą stałą drukarnię. W przywileju królewskim Zygmunta II Wazy napisano, że ma ona służyć przede wszystkim działalności związanej z kancelarią królewską oraz z sejmem i drukować wydawnictwa związane z funkcjonowaniem państwa. 400 rocznica

1656 - W czasie potopu szwedzkiego armia szwedzka pod dowództwem księcia Bogusław Radziwiłła pokonała pod Tykocinem wojska polsko-litewskie dowodzone przez pułkownika Samuela Oskierkę. Dzięki zwycięstwu pod Tykocinem znajdujący się w węźle modlińskim Szwedzi odzyskali komunikację z Podlasiem, Żmudzią oraz przede wszystkim z Inflantami, gdzie toczyli ciężkie boje z wojskami rosyjskimi o Rygę.

1666 - Rokoszanie hetmana Jerzego Sebastiana Lubomirskiego zwyciężyli wojska królewskie pod Mątwami. W bratobójczej bitwie zginęło łącznie prawie cztery tysiące żołnierzy królewskich i niewielka, nieznana bliżej liczba rokoszan. Pod Mątwami wyginął kwiat armii polskiej - żołnierze Stefana Czarnieckiego, zahartowani w walkach w Polsce, Danii i na Ukrainie. W wyniku przegranej wojsk Jana Kazimierza zawarto ugodę w Łęgonicach: król zmuszony został do rezygnacji z planów wprowadzenia w Polsce elekcji za życia króla. Jerzy Lubomirski miał przeprosić władcę i udać się na wygnanie. 8 sierpnia w Jaroszynie nad Wisłą nastąpił akt pojednania.

1713 - Hiszpania przekazała "na wieczność” Wielkiej Brytanii Gibraltar. Stało się tak na mocy Pokoju utrechckiego, porozumienia zawartego 11 kwietnia 1713 w Utrechcie, w Holandii, a kończącego hiszpańską wojnę sukcesyjną. W jej trakcie sprzymierzone wojska angielskie i holenderskie zajęły Gibraltar.

1736 - Zakończyła się największa powódź w historii Poznania. Warta zalała prawie całe Stare Miasto. Woda zniszczyła większość budynków i zerwała osiem mostów na Warcie i jej kanałach. W katedrze woda podeszła na wysokość ambony. Również fara zalana była do poziomu ołtarza. Woda wdarła się do ratusza na wysokość sieni. Wydarzenie upamiętnia tabliczka z zaznaczonym poziomem wody na elewacji kamienicy przy Starym Rynku 50.

1769 - Wojska rosyjskie liczące około 800 żołnierzy pokonały pięć razy liczniejsze oddziały konfederatów barskich w bitwie pod Białymstokiem, znanej też, jako bitwa pod Olmontami. Po obu stronach było po około 100 zabitych i około 200 rannych. Około tysiąca polskich żołnierzy zdezerterowało oraz dostało się do niewoli. 255 rocznica

1779 - Urodził się William Hedley, angielski inżynier, wynalazca "Puffing Billy", najstarszej zachowanej lokomotywy parowej. "Puffing Billy" można oglądać w Muzeum Nauki w Londynie. Zmarł 9 stycznia 1843 roku. 245 rocznica

1793 - Francuski lekarz, dziennikarz i rewolucjonista, autor dzieła "Kajdany niewoli", Jean-Paul Marat został zasztyletowany we własnej wannie przez żyrondystkę Charlotte Corday. Zabójczyni przyznała się przed trybunałem do swojego czynu i została 17 lipca zgilotynowana. Niemal natychmiast po zamordowaniu Marat został uznany za męczennika rewolucji. Śmierć Marata została przedstawiona w powieści "Terror" Teodora Jeske-Choińskiego.

1794 - W czasie insurekcji kościuszkowskiej wojska rosyjsko-pruskie rozpoczęły oblężenie Warszawy. Dzięki świetnie ufortyfikowanym pozycjom obronnym postępy najeźdźców zostały powstrzymane. 6 września, na wieść o wybuchu powstania w Wielkopolsce Prusacy odeszli do Wielkopolski, a Rosjanie wycofali się za Pilicę. 230 rocznica

1831 - Podczas składania broni na granicy pruskiej zastrzelony został przez polskiego oficera generał Antoni Giełgud, jeden z dowódców Powstania Listopadowego. Polscy żołnierze po przegranych bitwach, podczas których wojska Giełguda poniosły wielkie straty, byli rozwścieczeni jego złymi decyzjami i to miało być powodem zabójstwa generała. W późniejszych relacjach wspomina się, że generał Giełgud był dobrym żołnierzem, jednak nie potrafił działać samodzielnie i miał zbyt łagodny charakter na głównodowodzącego tak dużą grupą wojsk, które przez to uległo rozprzężeniu. Urodził się w 1792 roku.

1832 - Amerykański badacz i etnolog Henry Schoolcraft odkrył źródła rzeki Missisippi. Ustalił, ze prawdziwe źródło rzeki leży na jeziorze Itasca. Missisipi jest najdłuższą rzeką w Ameryce Północnej. Jej długość łącznie z rzekami Jefferson i Missouri wynosi 6275 kilometrów, co oznacza, że jest czwartą pod względem długości rzeką świata - po Nilu, Amazonce i Jangcy.

1844 - Urodził się Johann Friedrich Miescher, szwajcarski badacz metabolizmu komórki oraz odkrywca kwasów nukleinowych. Zmarł 26 sierpnia 1895 roku. 180 rocznica

1866 - W Olsztynie wybuchła epidemia cholery. Śmierć poniosło 215 osób.

1869 - W Łodzi uruchomiono gazowe oświetlenie ulic i placów. Latarnie zapalono o godzinie 21.30 a zgaszono 45 minut po północy. W letnich miesiącach latarnie gazowe oświetlały ulice krócej, zaś w zimowych dłużej, w grudniu od 18.00 do 2.00. Tylko latarnie na skrzyżowaniach Piotrkowskiej z jej przecznicami paliły się do świtu. 155 rocznica

1870 - Król Prus Wilhelm I Hohenzollern wysłał do premiera Otto von Bismarcka tak zwaną depeszę emską, którą ten przeredagował tak, aby obrazić cesarza Napoleona III Bonapartego, a następnie nakazał ją opublikować w prasie w celu sprowokowania Francji do wypowiedzenia wojny Prusom. Reakcją Napoleona III było wypowiedzenie wojny Prusom 19 lipca 1870. Wojnę zakończono podpisaniem 10 maja 1871 traktatu pokojowego we Frankfurcie. Skutkami wojny dla Francji były wypłata państwu pruskiemu odszkodowania, ostateczne zniesienie monarchii we Francji i ustanowienie republiki oraz utrata bogatych, granicznych krain Alzacji i Lotaryngii. W Europie powstało nowe cesarstwo niemieckie.

1871 - Urodził się Franciszek Mirandola, pisarz, poeta i tłumacz okresu Młodej Polski. Jeden z pierwszych twórców rodzimej fantastyki naukowej oraz fantastyki grozy. Na wykreowanie osobliwego świata prozy Mirandoli wielki wpływ odegrała filozofia Wschodu, pisma Nietzschego i psychoanalityczne teorie Junga. Przełożył około 200 tomów prozy literatur: włoskiej, francuskiej, angielskiej, niemieckiej i skandynawskiej. Zmarł 3 czerwca 1930 roku.

1881 - Urodził się Karol Englisch, prawnik, taternik. W latach 1896-1903 wszedł, jako pierwszy na ponad 30 szczytów i turni tatrzańskich. Jeden z najwybitniejszych polskich taterników w historii zdobywania Tatr. W latach międzywojennych, podczas gdy mieszkał i pracował w Wiedniu, tajnie działał na rzecz polskiego wywiadu. W czasie II wojny światowej działał na rzecz Polskiego Państwa Podziemnego. W 1943 roku za swą działalność antyhitlerowską został w Wiedniu aresztowany przez gestapo i skazany na śmierć. 13 kwietnia 1945 roku, tuż przed wyzwoleniem, został zamordowany w więzieniu w Stein an der Donau. Na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie znajduje się jego symboliczne miejsce spoczynku.

1882 - W Warszawie uruchomiono pierwszą sieć telefoniczną. Pierwsza centrala telefoniczna mieściła się w kamienicy przy ulicy Próżnej 10. W dniu jej uruchomienia przyłączonych było do centrali 106 abonentów. Koncesję na usługi telefoniczne w Warszawie miało amerykańskie towarzystwo The International Bell Telephone Company.

1891 - Urodziła się Seweryna Broniszówna, aktorka, pedagog. Wystąpiła między innymi w filmach: "Gehenna”, "Ułan księcia Józefa”, "Niedorajda”, "Barbara Radziwiłłówna” i "Spirala". Odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarła 28 czerwca 1982 roku.

1891 - Urodził się Jan Bolechowski, nauczyciel, kapitan rezerwy artylerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej. Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę 17 września, został aresztowany przez Sowietów, po czym był przetrzymywany w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy NKWD. W 1943 jego ciało zostało zidentyfikowane podczas ekshumacji prowadzonych przez Niemców i został pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu.

1896 - Urodził się Zdzisław Marian Zioło, kapitan piechoty Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Niepodległości, ofiara zbrodni katyńskiej. W 1919 roku wstąpił do Wojska Polskiego i walczył w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 16. pułku piechoty. W czasie mobilizacji w 1939 roku został przydzielony do Ośrodka Zapasowego 17. Dywizji Piechoty. Zdzisław Zioło w 1940 roku został zamordowany przez NKWD w Charkowie i pochowany w bezimiennej mogile zbiorowej. Obecnie jego szczątki spoczywają w Piatichatkach na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

1900 - W katastrofie na budowie Politechniki Warszawskiej zginęły trzy osoby, a 13 odniosło obrażenia. Runął kilkumetrowej długości gzyms wieńczący Gmach Główny od strony ulicy Nowowiejskiej. Inwestycja ruszyła 8 września 1899 roku, kiedy to wmurowano kamień węgielny. Na budowie zatrudnionych było od 800 do 1000 robotników. Część obiektów szkolnych uruchomiono już jesienią 1902 roku.

1900 - Władysław Stanisław Reymont został ranny w wypadku kolejowym pod Warszawą. Trafił do szpitala z dwoma złamanymi żebrami, jednak w raporcie lekarskim napisano, że pisarz ma 12 złamanych żeber oraz inne obrażenia i nie wiadomo, czy będzie nadal zdolny do pracy umysłowej. Wysokie odszkodowanie w wysokości 38,5 tysiąca rubli pomogło pisarzowi zdobyć niezależność finansową. Władysław Stanisław Reymont urodził się 7 maja 1867 roku, a zmarł 5 grudnia 1925.

1901 - Zmarł Peter Jackson, nazywany "Czarnym Księciem", czarnoskóry bokser wagi ciężkiej. Był uznawany za jednego z najwybitniejszych pięściarzy końca XIX wieku. Ze względu na kolor skóry nie miał szansy walki o tytuł zawodowego mistrza świata. Zmarł na gruźlicę w wieku 40 lat. W 1990 roku został wpisany do bokserskiej galerii sław. Urodził się 3 lipca 1861 roku.

1905 - Urodził się Zygmunt Skibniewski, architekt, urbanista, profesor Politechniki Warszawskiej, współorganizator Biura Odbudowy Stolicy, współtwórca Trasy W-Z. W czasie II wojny światowej był zaangażowany w działalność konspiracyjną Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej. Podczas okupacji opracowywał wraz z innymi warszawskimi architektami tajny plan odbudowy stolicy. Zmarł 28 października 1994 roku.

1915 - W czasie I wojny światowej rozpoczęła się II bitwa przasnyska na froncie wschodnim. Po ciężkich walkach trwających 21 godzin armia niemiecka licząca 177 tysięcy żołnierzy pokonała stutysięczną armię rosyjską, która została zmuszona do opuszczenia Przasnysza. Niemcy stracili około 16 tysięcy oficerów i żołnierzy, a Rosjanie około 40 tysięcy.

1916 - Urodził się Andrzej Gawroński, satyryk, poeta, dziennikarz. Przed II wojną światową debiutował w tygodniku humorystycznym "Mucha". Brał udział w kampanii wrześniowej, walczył w oddziale "Ponurego". Napisał słowa do kilku pieśni partyzanckich, między innymi " My, kraj bez Quislingów". Po dwukrotnym aresztowaniu przez UB uciekł łodzią przez Bałtyk. W 1951 roku przybył do Australii. W 1975 roku, jako członek państwowej komisji maturalnej australijskiego stanu Wiktoria przeprowadzał pierwszą maturę z języka polskiego. Zmarł 23 listopada 1997 roku w Melbourne.

1916 - Pułkownik Józef Haller mianowany został dowódcą II Brygady Legionów Polskich. Jednostka została utworzona 8 maja 1915. Podlegała rozkazom państw centralnych. Złożona z oddziałów walczących dotąd w Karpatach i dlatego zwana też "Karpacką”. Jej ułani wsławiali się brawurową szarżą przeciwko wojskom rosyjskim podczas bitwy pod Rokitną 13 czerwca 1915.

1918 - Rada Regencyjna Królestwa Polskiego powołała Główny Urząd Statystyczny. Inicjatorem powstania instytucji był socjolog i statystyk Ludwik Krzywicki. Od 1919 działalność GUS regulowała ustawa "o organizacji statystyki administracyjnej". GUS jest najstarszą polską instytucją, która niezmiennie działa pod swoją historyczną nazwą.

1919 - W czasie wojny polsko-ukraińskiej w bitwie pod Jazłowcem 14. Pułk Ułanów 4. Dywizji Strzelców Polskich odniósł zwycięstwo nad wojskiem Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej. Polscy żołnierze odparli liczniejsze oddziały ukraińskie i nie dopuścili wroga do klasztoru Sióstr Niepokalanek w Jazłowcu. Po tym wydarzeniu Najświętsza Maria Panna Jazłowiecka została patronką pułku, który przyjął nazwę Jazłowiecki. Po wyparciu wojsk ukraińskich za Zbrucz pułk przeszedł na Wołyń, by walczyć z bolszewikami. 105 rocznica

1921 - Naczelnik Państwa marszałek Józef Piłsudski odznaczył pierwszych 15 osób Orderem Odrodzenia Polski. Wśród wyróżnionych byli między innymi Jacek Malczewski, Władysław Raczkiewicz, Władysław Stanisław Reymont, Włodzimierz Tetmajer i Leon Wyczółkowski. Order Odrodzenia Polski, Polonia Restituta został ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej ustawą z 4 lutego 1921 roku, jako najwyższe odznaczenie państwowe po Orderze Orła Białego. Nadawane jest za wybitne osiągnięcia na polu oświaty, nauki, sportu, kultury, sztuki, gospodarki, obronności kraju, działalności społecznej, służby państwowej oraz rozwijania dobrych stosunków z innymi krajami.

1923 - Na wzgórzach nieopodal Los Angeles umieszczono napis HOLLYWOODLAND. Cztery ostatnie litery usunięto po renowacji w 1949 roku.

1924 - Urodziła się Maria Koterbska, piosenkarka, szczególnie popularna w latach 50. i 60. Współtworzyła jeden z najpopularniejszych kabaretów powojennej Polski - "Wagabundę". Jej największe przeboje to między innymi: "Augustowskie noce”, "Brzydula i rudzielec”, "Karuzela”, "Parasolki”, "Serduszko puka w rytmie cza cza”, "Wrocławska piosenka” i "Do grającej szafy grosik wrzuć”. Wystąpiła w filmach "Sprawa do załatwienia" i "Irena do domu!". Zmarła 18 stycznia 2021 roku. 100 rocznica

1925 - Na Morawach w Czechosłowacji odnaleziono figurkę Wenus z Dolních Věstonic. Była przełamana na dwie części. Ta figurka, wraz z kilkoma znalezionymi w pobliżu, jest najstarszą znaną ceramiką na świecie. Jej wysokość wynosi 111 milimetrów, a szerokość w najszerszym miejscu 43 milimetry. Została wykonana z gliny. Jeszcze niedawno Wenus była wystawiana w Muzeum Ziemi Morawskiej w Brnie, teraz jest chroniona i bardzo rzadko dostępna dla zwiedzających.

1926 - Zmarł Władysław Longin Chotkowski, duchowny katolicki, historyk Kościoła, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego. W kręgu jego zainteresowań naukowych znajdowały się nowożytna historia Kościoła, historia reformacji oraz edytorstwo. Badał dzieje poznańskiego szkolnictwa jezuickiego w XVI i XVII wieku. Zajmował się dziejami burs studenckich oraz rzemiosła krakowskiego w XV wieku. Przygotowywał kronikę Soboru Watykańskiego I. Był autorem wielu prac naukowych, opublikował ponadto zbiory mów duszpasterskich oraz kilka opowiadań i utworów scenicznych. Urodził się 15 marca 1843 roku.

1929 - W katastrofie samolotu na archipelagu Azorów, podczas próby przelotu przez Atlantyk, zginął pilot Ludwik Idzikowski, a nawigator Kazimierz Kubala został ranny. Początkowo planowano awaryjne lądowanie na wyspie Faial, ale z powodu stanu silnika Idzikowski zdecydował o lądowaniu na bliższej o 50 kilometrów skalistej wyspie Graciosa. Podczas lądowania samolot rozbił się i spłonął. Major Ludwik Idzikowski urodził się 24 sierpnia 1891 roku. 95 rocznica

1930 - W Gdyni poświęcono szkolny żaglowiec "Dar Pomorza". Trójmasztową fregatę zakupiło w 1929 roku społeczeństwo Pomorza dla Szkoły Morskiej w Gdyni. Statek zastąpił szkolny żaglowiec STS "Lwów". "Dar Pomorza" odbył 102 rejsy szkolne, wyszkoliło się na nim ponad 13 tysięcy studentów. Obecnie jest statkiem - muzeum, cumującym przy gdyńskim nabrzeżu.

1933 - Urodził się Tadeusz Kocyba, kompozytor i pedagog. Rozgłos przyniosły mu kompozycje do filmów bielskiego Studia Filmów Rysunkowych. Autor muzyki do 160 filmów animowanych, między innymi: "Przygód Bolka i Lolka”, "Przygód Baltazara Gąbki”, a także wielu spektakli teatralnych. Wraz z Zenonem Kowalowskim napisał muzykę do filmu "Porwanie w Tiutiurlistanie". Był jednym z inicjatorów powołania w Bielsku-Białej Miejskiej Orkiestry Symfonicznej. Prowadził też Bielską Orkiestrę Kameralną. Zmarł 27 marca 2007 roku.

1934 - Urodził się Wole Soyinka, nigeryjski dramaturg, prozaik i poeta, piszący po angielsku, autor między innymi powieści: "Interpretatorzy", "Śmierć i królewski koniuszy” i "Droga". W 1986 roku został laureatem Literackiej Nagrody Nobla. Ostatnią publikacją Soyinki jest wydany w 2006 roku "You Must Set Forth at Dawn", zbiór wspomnień dotyczących jego działalności politycznej z czasów nigeryjskich. 90 rocznica

1935 - Urodził się Jarosław Marek Rymkiewicz, poeta, dramatopisarz, historyk literatury, autor zbiorów poezji "Człowiek z głową jastrzębia”, "Konwersje”, sztuk scenicznych: "Odys w Berdyczowie” "Król Mięsopust”, "Księżniczka na opak”, powieści: "Umschlagplatz”, "Juliusz Słowacki pyta o godzinę”, "Aleksander Fredro jest w złym humorze”. W 2008 roku jego książka o insurekcji kościuszkowskiej "Wieszanie” została nagrodzona Nagrodą Literacką imienia Józefa Mackiewicza. Zmarł 3 lutego 2022 roku.

1936 - W Hiszpanii grupa policjantów Gwardii Szturmowej i cywilnych bojówkarzy zamordowała Jose Calvo Sotelo, deputowanego i przywódcę partii monarchistycznej. Wydarzenie to stało się pretekstem do buntu dla wojsk generała Francisco Franco przeciwko rządowi republikańskiemu w Madrycie. Był to początek wojny domowej w Hiszpanii. Jose Calvo Sotelo urodził się 6 maja 1893 roku.

1941 - Zmarł Rudolf Wegner, księgarz i wydawca. Współzałożyciel i dyrektor Wydawnictwa Polskiego we Lwowie i Poznaniu, od 1928 roku jego właściciel, pod nazwą Wydawnictwo Polskie Rudolfa Wegnera. Zaliczany do najpoważniejszych wydawców polskich przed II wojną światową, określany, jako "jeden z najwybitniejszych animatorów kultury nieistniejącego państwa polskiego” oraz "Borowiecki książki polskiej”. Urodził się w 1876 lub 1877 roku.

1942 - Urodził się Harrison Ford, amerykański aktor. Międzynarodową sławę przyniosły mu role w pierwszej trylogii "Gwiezdnych wojen" oraz w serii filmów o przygodach Indiany Jonesa. Zagrał też w filmach: "Amerykańskie Graffiti", "Świadek", "Czas Apokalipsy", "Ścigany". W 1997 magazyn "Empire” umieścił go na pierwszym miejscu na liście 100 najlepszych gwiazd kina wszech czasów. Filmy z jego udziałem zarobiły na świecie ponad sześć miliardów dolarów, czyniąc go jedną z najlepiej zarabiających gwiazd. Zanim został aktorem zarabiał na życie, jako stolarz.

1942 - Pod Józefowem koło Biłgoraja funkcjonariusze niemieckiego 101. rezerwowego batalionu policji rozstrzelali od 1300 do 1500 Żydów. Do zbrodni doszło na Winiarczykowej Górze.

1943 - W Naumowiczach koło Grodna Niemcy rozstrzelali 50 mieszkańców Lipska z powiatu augustowskiego. Wśród zamordowanych była między innymi Marianna Biernacka, błogosławiona Kościoła rzymskokatolickiego. Zdecydowała się na śmierć zamiast skazanej przez Niemców będącej w ciąży synowej. Została beatyfikowana przez papieża Jana Pawła II 13 czerwca 1999 roku, w grupie 108 błogosławionych męczenników z czasów II wojny światowej. Urodziła się w 1888 roku.

1943 - Ukraińska Armia Powstańcza zamordowała ponad 220 Polaków, mieszkańców Dominopola w powiecie włodzimierskim. Napastnicy zabili też czterech Ukraińców i rodzinę polsko-ukraińską. Gospodarstwa zabitych zostały przejęte przez Ukraińców. Dobę wcześniej upowcy w lesie koło Dominopola zamordowali 30 polskich partyzantów.

1943 - Niemcy zamordowali 107 Polaków, w tym kobiety i dzieci, mieszkańców wsi Sikory-Tomkowięta oraz Zawada i Laskowiec w okręgu białostockim. Należące do ofiar gospodarstwa Niemcy obrabowali i zniszczyli. Wsie spacyfikowano w odwecie za akcje partyzantów Armii Krajowej.

1944 - Komendant Główny AK generał Tadeusz Bór-Komorowski wydał rozkaz o zakończeniu akcji scaleniowej Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej. AK liczyła w tym czasie około 390 tysięcy żołnierzy. Ogółem podczas akcji scaleniowej do AK włączono około 40 tysięcy członków BCh, co stanowiło ledwie czwartą część całości sił oddziałów ludowych. 80 rocznica

1944 - Oddziały Armii Krajowej, pod dowództwem generała Aleksandra Krzyżanowskiego, podczas akcji "Burza”, zdobyły wraz z Armią Czerwoną Wilno. Akcja o kryptonimie "Ostra brama" zakładała samodzielne wyzwolenia Wilna spod okupacji niemieckiej i opanowanie miasta przez żołnierzy AK przed nadchodzącymi oddziałami Armii Czerwonej. Z powodu spóźnionego dotarcia rozkazów żołnierze AK rozpoczęli atak tuż przed początkiem sowieckiego natarcia na Wilno. AK-owcy zawiesili na Górze Zamkowej biało-czerwony sztandar. Po kilku godzinach Sowieci zamienili go na czerwony. 80 rocznica

1944 - Urodził się Erno Rubik, węgierski architekt i rzeźbiarz, profesor Akademii Sztuk i Rzemiosła w Budapeszcie. Wynalazca w 1974 roku "magicznej kostki", zwanej powszechnie "kostką Rubika”. 80 rocznica

1946 - W Warszawie rozpoczął obrady pierwszy po zakończeniu wojny Kongres Stronnictwa Demokratycznego.

1946 - Zmarł Alfred Stieglitz, amerykański fotografik, wydawca, marszand, kolekcjoner fotografii i właściciel galerii. Był jedną z kluczowych postaci dla rozwoju fotografii w XX wieku i zaakceptowania jej, jako jednej z dziedzin sztuki. Przyczynił się do rozpowszechnienia francuskiej i amerykańskiej sztuki awangardowej, a zwłaszcza piktorializmu, którego był również jednym z najważniejszych przedstawicieli w USA. Urodził się 1 stycznia 1864 roku.

1947 - W Uściu nad Łabą doszło do największej w historii Czech katastrofy tramwajowej, w wyniku której zginęło 30 osób, a 76 zostało rannych, w tym 45 ciężko. Do wypadku doszło, kiedy na skutek awarii układu hamulcowego wykoleił się tramwaj linii numer 1. Od 2 czerwca 1970 roku w Uściu zlikwidowano tramwaje i zastąpiono je autobusami.

1949 - Papież Pius XII wydał dekret nakładający ekskomunikę na członków partii komunistycznych. Kara ekskomuniki groziła każdemu, kto przyznawał się do nauki materialistycznego i antychrześcijańskiego komunizmu oraz wstępował do komunistycznej partii. 75 rocznica

1951 - Urodził się Marek Piekarczyk, wokalista zespołu TSA, odtwórca roli Chrystusa w polskiej adaptacji rock-opery Andrew Lloyd Webera i Tima Rice'a "Jesus Christ Superstar". Prowadzi także solową działalność artystyczną. W 2000 przyłączył się do projektu "Dom Muzyki” wspomagającego budowę Domu Muzyki dla Artystów Niepełnosprawnych.

1952 - Urodziła się Małgorzata Jolanta Jasiczek-Gebert, działaczka opozycji demokratyczne, po zmianach ustrojowych zaangażowana w działaność humanitarną. Była współzałożycielką, a później dyrektorem Centrum Pomocy Uchodźcom CPU przy Polskiej Akcji Humanitarnej. Przyczyniła się także do utworzenia portalu internetowego dla uchodźców i tworzonego przez uchodźców Refugee.pl. Po przekształceniach powstała Fundacja Refugee.pl imienia Małgorzaty Gebert. Zmarła 12 kwietnia 2011 roku.

1953 - Pierwsza "akcja balonowa” Komitetu Wolnej Europy. W ramach operacji "Prospero”, z Bawarii wysłano do Czechosłowacji ponad 6,5 tysiąca balonów zawierających ulotki i inne materiały propagandowe. Sukces tej akcji sprawił, iż zadecydowano o jej rozszerzeniu na Węgry i Polskę.

1954 - Zmarła Frida Kahlo, meksykańska malarka słynąca z autoportretów. Jej zainteresowanie tematyką kobiecą dostrzeżone przez ruch feministyczny spowodowało, że stała się jego symbolem w ostatnich latach XX wieku, autorka obrazów: "Tam wisi moja suknia", "Autoportret na granicy Meksyku i Stanów Zjednoczonych", "Niech żyje życie”. Urodziła się 6 lipca 1907 roku. 70 rocznica

1957 - W swoim pierwszym meczu na rozgrywanych w Jugosławii I Mistrzostwach Świata w Piłce Ręcznej Kobiet reprezentacja Polski przegrała z gospodyniami 3:11.

1959 - Zmarł Tadeusz Miłobędzki, chemik, rektor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Był jednym z założycieli Polskiego Towarzystwa Chemicznego. Był autorem około 90 publikacji naukowych. Jako pierwszy określił skład chemiczny kurkumy. Autor podręczników analizy jakościowej i ilościowej. Urodził się 16 czerwca 1873 roku. 65 rocznica

1969 - W Żelazowej Woli odsłonięto pomnik Fryderyka Chopina. Autorem dzieła jest Józef Gosławski. Model pomnika kilka razy towarzyszył występom podczas Międzynarodowych Konkursów Pianistycznych imienia Fryderyka Chopina. 55 rocznica

1970 - Zmarł Arthur C. Miller, amerykański operator filmowy. Trzykrotny laureat Oscara za najlepsze zdjęcia do filmów: "Zielona dolina" Johna Forda, "Pieśń o Bernadetcie" Henry'ego Kinga i "Anna i król Syjamu" Johna Cromwella. Był siedmiokrotnie nominowany do tej nagrody. Urodził się 8 lipca 1895 roku.

1973 - Zmarł Józef Sałabun, astronom, pierwszy dyrektor Planetarium Śląskiego. W 1964 roku został wybrany prezesem Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, które to stanowisko obejmował aż do śmierci. W czerwcu 1968 roku wszedł w skład Komitetu Przygotowawczego obchodów 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. Urodził się 31 sierpnia 1902 roku.

1973 - Ukazał się debiutancki album brytyjskiej grupy Queen "Queen". Na pierwszej płycie słyszany jest wpływ innych artystów na twórczość Queen, głównie Led Zeppelin, ale także The Who czy Black Sabbath. 8 lipca 2009 wydawnictwo uzyskało status platynowej płyty w Polsce. W 2007 Queen została wybrana najlepszą brytyjską grupą wszech czasów przez słuchaczy BBC Radio 2.

1980 - Rozpoczął się strajk pracowników Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Lublinie. W czasie tak zwanego "Lubelskiego Lipca" protestowały załogi ponad 70 zakładów. Do 20 lipca podpisano porozumienia między poszczególnymi strajkującymi zakładami pracy a stroną rządową, w których obiecano podwyżkę płac.

1980 - Urodziła się Karolina Gruszka, aktorka teatralna i filmowa, czterokrotnie nominowana do Orłów za drugoplanowe role kobiece w filmach "Pani z przedszkola" i "Ach śpij kochanie" oraz za pierwszoplanowe w filmach "Kochankowie z Marony" i "Maria Skłodowska-Curie". Debiutowała w programie "Dyskoteka Pana Jacka" w wieku dziewięciu lat.

1984 - Przed Sądem Warszawskiego Okręgu Wojskowego rozpoczął się proces przeciwko działaczom KSS KOR: Jackowi Kuroniowi, Adamowi Michnikowi, Zbigniewowi Romaszewskiemu i Henrykowi Wujcowi. Proces został przerwany ogłoszeniem przez władze amnestii z okazji 40-lecia PRL. 40 rocznica

1985 - Na stadionach Wembley w Londynie i JFK w Filadelfii odbyły się koncerty "Live Aid". Organizatorzy - artyści - Bob Geldof oraz Midge Ure zysk z imprez przeznaczyli dla głodujących w Etiopii. Oszacowano, iż występy przez telewizję oglądało na żywo 1,5 miliarda ludzi ze 100 krajów. Występ zespołu Queen podczas "Live Aid" został uznany za najlepszy rockowy koncert w historii.

1985 - Ukrainiec Serhij Bubka podczas zawodów w Paryżu po raz pierwszy w historii skoku o tyczce pokonał granicę sześciu metrów. Obowiązujący do dziś rekord świata - sześć metrów i 22 centymetrów ustanowił szwedzki zawodnik Armand Duplantis 25 lipca 2022 roku. Rekord Polski wynikiem sześć metrów i dwa centymetry ustanowił 12 lipca 2019 roku Piotr Lisek.

1986 - Zmarł Edward Lipiński, ekonomista, działacz społeczny i uczestnik opozycji w PRL, współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej "KOR”. Sygnatariusz "Listu 34", "Memoriału 59" i Listu "14". Zajmował się teorią koniunktur oraz historią polskiej myśli ekonomicznej, opisał teorię równowag cząstkowych. W czasie okupacji niemieckiej brał udział w tajnym nauczaniu ekonomii i współpracował z Departamentem Pracy Delegatury Rządu Londyńskiego i Biurem Studiów Armii Krajowej. Urodził się 18 października 1888 roku.

1990 - Utworzona została Jednostka Wojskowa GROM imienia Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej. Oddział Wojsk Specjalnych został sformowany po tym jak terroryści postrzelili w Bejrucie dwóch Polaków, w odwecie za pomoc polskiego rządu w emigracji Żydów z ZSRR do Izraela. Jednostka jest przygotowana do prowadzenia różnego rodzaju operacji specjalnych.

1996 - Zmarł Stefan Mirowski, instruktor Związku Harcerstwa Polskiego, harcmistrz, porucznik Armii Krajowej w Szarych Szeregach, specjalista w zakresie normalizacji i metrologii, autor ponad 200 prac naukowych. Z harcerstwa odszedł w 1959 roku, a wrócił dopiero po upadku komunizmu w 1989. Zmarł nagle podczas światowej konferencji skautowej w Oslo, gdzie przewodniczył delegacji odbierającej certyfikat potwierdzający członkostwo ZHP w WOSM - Światowej Organizacji Ruchu Skautowego. Od 2004 roku jest bohaterem Chorągwi Dolnośląskiej ZHP. Urodził się 14 marca 1920 roku.

1996 - Zmarła Loda Halama, tancerka, aktorka i choreografka, gwiazda kabaretów dwudziestolecia międzywojennego, primabalerina teatru Wielkiego w Warszawie. Jej światowa kariera rozpoczęła się w Paryżu, gdzie zarekomendował ją Ignacy Jan Paderewski. Występowała także w Stanach Zjednoczonych i Japonii. Urodziła się 20 lipca 1911 roku.

2000 - Zmarł Jan Karski, właściwe nazwisko Jan Kozielewski, legendarny kurier AK, który pierwszy przekazał na Zachód osobistą relację o zagładzie Żydów w okupowanej przez Niemców Polsce. Po wojnie pozostał w Stanach Zjednoczonych, wykładał między innymi stosunki międzynarodowe i teorię komunizmu na Georgetown University w Waszyngtonie. Za swoją działalność został odznaczony najwyższymi odznaczeniami państwowymi - polskim Orderem Orła Białego i amerykańskim Medalem Wolności. Uhonorowany przez Jad Waszem tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, honorowy obywatel państwa Izrael. W 2016 mianowany pośmiertnie na stopień generała brygady. Urodził się 24 czerwca 1914 roku.

2000 - Podczas wykopalisk archeologicznych w Nowogrodzie Wielkim w północno-zachodniej Rosji odkryto Kodeks Nowogrodzki, najstarszy zabytek rękopiśmiennictwa ruskiego. Rękopis datowany jest na koniec X wieku lub na początek XI wieku. Kodeks sporządzony został w języku staro-cerkiewno-słowiańskim. Składa się z drewnianych, lipowych tablic powleczonych warstwą wosku pszczelego.

2006 - Zmarł Tomasz Zaliwski, aktor teatralny i filmowy. Całe jego życie zawodowe było związane z warszawskimi teatrami Nowym i Narodowym. Grał również w filmach, między innymi w: "Wśród nocnej ciszy", "Pełnia", "Rękopis znaleziony w Saragossie", "Popioły", "Śmierć prezydenta" i "Stara baśń". Laureat Nagrody aktorskiej za rolę męską w kategorii słuchowisk Teatru Polskiego Radia za rolę Boryny w słuchowisku "Chłopi" Polskie Radio Bis na festiwalu "Dwa Teatry - Sopot 2001”. Urodził się 15 grudnia 1929 roku.

2006 - Wrocławska Hala Stulecia, dawniej Hala Ludowa, wraz z zespołem architektonicznym obejmującym między innymi Pawilon Czterech Kopuł, Pergolę i Iglicę, została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Hala widowiskowo-sportowa we Wrocławiu została zbudowana w latach 1911-1913 według projektu Maxa Berga. Powstanie hali, najsłynniejszego dzieła wrocławskiego modernizmu, związane było z setną rocznicą wydania we Wrocławiu przez Fryderyka Wilhelma III odezwy "Do mojego ludu" z 17 marca 1813 roku, wzywającej do powszechnego oporu przeciwko Napoleonowi Bonaparte.

2008 - W wypadku drogowym zginął Bronisław Geremek, historyk mediewista, działacz opozycji antykomunistycznej - członek NSZZ "Solidarność”, uczestnik obrad Okrągłego Stołu, poseł na Sejm, minister spraw zagranicznych w latach 1997-2000, poseł do Parlamentu Europejskiego od 2004 roku. Urodził się 6 marca 1932 roku.

2012 - Zmarł Jerzy Kulej, bokser, dwukrotny mistrz olimpijski z Tokio w 1964 roku i Meksyku w 1968, poseł na Sejm RP IV kadencji. W trakcie kariery bokserskiej stoczył 348 walk, 317 wygrał, sześć zremisował i 25 przegrał. Urodził się 19 października 1940 roku.

2014 - Niemcy pokonały po dogrywce Argentynę 1:0 w rozegranym na stadionie Maracana w brazylijskim Rio de Janeiro meczu finałowym XX Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej. Tym samym zostali pierwszą w historii europejską drużyną, która triumfowała w mistrzostwach organizowanych na kontynencie amerykańskim. W tym mundialu nie startowała reprezentacja Polski, która nie przebrnęła eliminacji. 10 rocznica

2014 - Zmarła Nadine Gordimer, południowoafrykańska pisarka, pisząca w języku angielskim, laureatka literackiej Nagrody Nobla w 1991 roku. W swojej twórczości poruszała sprawy konfliktów społecznych i psychologicznych następstw systemu apartheidu w RPA, a także inne tematy społeczno-polityczne swojego kraju i innych państw afrykańskich. Była zaangażowana w zwalczanie apartheidu, została członkinią Afrykańskiego Kongresu Narodowego. Urodziła się 20 listopada 1923 roku. 10 rocznica

2017 - Zmarł Liu Xiaobo, chiński pisarz i literaturoznawca, opozycjonista, laureat Pokojowej Nagrody Nobla z 2010 roku. W 1989 roku brał udział w protestach na placu Tian’anmen, za co spędził dwa lata w areszcie. Urodził się 28 grudnia 1955 roku.

2018 - Zmarł Kazimierz Józef Witkiewicz, aktor teatralny i filmowy. Związany głównie ze scenami krakowskimi, między innymi Starym Teatrem i Teatrem imienia Juliusza Słowackiego. Grał również w filmach, między innymi w: "Nie lubię poniedziałku", "Dulskich", "Do krwi ostatniej" i "Zamachu stanu". Urodził się 12 listopada 1924 roku.

2020 - Zmarł Grant Imahara, amerykański elektronik, robotyk, prezenter telewizyjny i aktor. Do 2014 roku członek ekipy programu telewizyjnego "Pogromcy mitów". Zajmował się tam tworzeniem robotów i różnego rodzaju elektronicznych gadżetów niezbędnych do testowania mitów. Zwycięzca "Walk Robotów” emitowanych na Discovery Science. Tworzył efekty specjalne w trylogii "Gwiezdne wojny", "A.I. Sztuczna inteligencja", "Matrix Reaktywacja", "Matrix Rewolucje" czy "Terminator 3: Bunt maszyn". Urodził się 23 października 1970 roku.

2021 - Zmarł ksiądz Józef Swastek, historyk, hagiograf, profesor nauk humanistycznych, były prorektor Papieskiego Fakultetu Teologicznego we Wrocławiu. Autor wielu publikacji naukowych i prac seminaryjnych, w tym "Św. Andrzej Świerad - zapomniany święty polski", "Życie duchowe św. Elżbiety Węgierskiej i jej kult w Polsce", "Możliwości rozwoju liturgii cyrylometodejskiej na Morawach i w państwie Wiślan", "Apostołowie Słowian". Urodził się 22 lipca 1936 roku.

2022 - Zmarła Anna Jakubowska, działaczka kombatancka i społeczna, uczestniczka Powstania Warszawskiego. Służyła, jako sanitariuszka i łączniczka w grupach szturmowych batalionu "Zośka” Armii Krajowej. Wyróżniona za udział w walkach Krzyżem Walecznych. W 1949 została aresztowana i skazana na osiem lat więzienia. Na wolność wyszła w 1954. W latach 80. zaangażowana w podziemiu solidarnościowym. Zasłużona działaczka środowiska dawnych "Zośkowców”, którzy zdołali przeżyć niemiecką okupację i powojenne represje. Zainicjowała i współprowadziła Fundację Filmową Armii Krajowej, która wyprodukowała ponad 20 filmów o działalności AK. Należała do Kapituły Orderu Odrodzenia Polski. Urodziła się 26 maja 1927 roku.

2022 - Zmarł Andrzej Wilczkowski, wykładowca akademicki, wynalazca, taternik i alpinista, kierownik wypraw górskich w Hindukusz i góry Etiopii. Autor opowiadań i książek o tematyce alpinistycznej. Działacz NSZZ "Solidarność”, z zamiłowania historyk. Napisał między innymi książki: "Śniegi pokutujące", "Ludzie przed ścianą", "Każdemu według marzeń" oraz "Miejsce przy stole". Był działaczem Społecznego Komitetu Pamięci Józefa Piłsudskiego. Urodził się 11 stycznia 1931 roku.

2022 - Zmarł Leszek Zabłocki, działacz kombatancki, weteran II wojny światowej, więzień Pawiaka i trzech niemieckich obozów koncentracyjnych. Od 2015 roku należał do Rady Naczelnej Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych. Urodził się 9 sierpnia.

2023 - Zmarł Robert Nowaczyk, adwokat, uważany za jednego z najskutecznieszych prawników w Polsce, nazywany "rekinem reprywatyzacji". Był uczestnikiem afery reprywatyzacyjnej, zeznał przed komisją śledczą, że dla swoich klientów odzyskał nieruchomości warte około miliarda złotych. W wyniku publikacji prasowych o nieprawidłowościach w reprywatyzacji i na skutek działań komisji śledczej postawiono mu zarzuty korupcji, spędził w areszcie ponad 1,5 roku. Urodził się 14 lutego 1968 roku. 1 rocznica