W poniedziałkowej (14.11) odsłonie audycji "M jak muzyka" w Radiu Opole 2 KULTURA, przenieśmy się do wnętrza kościoła pw. Świętego Bartołmieja w Głogówku, by wsłuchać się w relacje uczestników wyjątkowego wydarzenia, jakie miało miejsce w tej właśnie świątyni dzień wcześniej, czyli w niedzielne popołudnie 13 listopada 2022 roku. Wówczas odbyła się uroczysta msza koncelebrowana pod przewodnictwem proboszcza głogóweckiej parafii, księdza Ryszarda Kindera, w trakcie której nastąpiło prawykonanie dzieła zatytułowanego "Missa Jubilata", skomponowanego przez opolską artystkę i pedagoga Barbarę Reiman dla uczczenia jubileuszu 50-lecia Diecezji Opolskiej.

Wykonawcami prawykonania dzieła w warunkach liturgicznych byli: Chór Filharmonii Opolskiej (przygotowanie: Tadeusz Eckert), Chór "Światło dla młodych" (przygotowanie: Julianna Trinczek) oraz Chór "Misericordias" (przygotowanie: ks. Mateusz Mandalka), a także Jubileuszowa Orkiestra Symfoniczna, współtworzona przez młodzież oraz zawodowych muzyków pochodzących m.in. z Głogówka i Opola, w tym również opolskich filharmoników. Całością zadyrygował Jakub Montewka - dyrygent-asystet w Filharmonii Opolskiej im. Józefa Elsnera.

Praca z orkiestrą nad zwyczajowym koncertem w filharmonii różni się od pracy orkiestry radiowej, która sporo muzyki wykonuje pod czujnym uchem reżysera dźwięku, w otoczeniu bezlitosnych mikrofonów. Innym wyzwaniem jest na przykład jakość i dostępność materiałów nutowych. Jakie podejście do takich sytuacji ma Michał Klauza, dyrektor artystyczny Orkiestry Polskiego Radia w Warszawie, który gościnnie koncertuje w Filharmonii Opolskiej im. Józefa Elsnera? O tym można było się częściowo przekonać m.in. w środowej (11.05) audycji "Klasyka wieczorową porą". Prezentowany tutaj zapis pełnej, obszernej rozmowy z Dyrygentem, w której nie zabrakło zarówno żartobliwych anegdot, jak i poważnych problemów z jakimi aktualnie mierzą się artyści, można było premierowo usłyszeć w czwartkowej (12.05) odsłonie audycji "Rewiry kultury" w Radiu Opole 2 KULTURA. W rozmowie pojawił się jednak również - co warto zaznaczyć - wątek typowy dla audycji "Zapomniana klasyka", związany z koncertowym zapisem opery "Nędza uszczęśliwiona" z muzyką Macieja Kamieńskiego.

Kolejne spotkanie z twórczością Mieczysława Wajnberga (Weinberga) w audycji "Zapomniana klasyka" (23.01) tym razem dotyczyło solowej muzyki fortepianowej. Wydarzyło się to za sprawą płyty nagranej przez Piotra Sałajczyka, znakomitego polskiego pianisty, kameralisty i pedagoga, który w 2019 występował wspólnie z orkiestrą Filharmonii Opolskiej im. Józefa Elsnera i wiele wskazuje na to, że wkrótce znów będzie można go podziwiać jako solistę koncertu przybliżającego nieco zapomnianą polską literaturę muzyczną.

Premiera płyty z sonatami fortepianowymi Mieczysława Wajnberga miała miejsce w piątek (21.01) - również na antenie Radia Opole 2 KULTURA, w audycji "M jak muzyka". Z tej okazji Piotr Sałajczyk opowiedział nam o okolicznościach powstania płyty (również od strony graficznej i zaplecza technicznego), a także o niuansach poukrywanych w utworach zawartych na płycie.

Muzyka Wajnberga, niepowtarzalnego kompozytora, który uczy nas szukania nadziei nawet pośród najczarniejszych doświadczeń życiowych, jest bez wątpienia (nie)zapomniana, wymaga jednak pewnego oswojenia. Tej muzyki nie sposób słuchać w oderwaniu od choćby pobieżnej znajomości losów kompozytora. A któż lepiej opowie o muzyce, jeśli nie wykonawca?

Gościem audycji "Klasyka wieczorową porą" (24.11) był Mateusz Maciołek, pianista pochodzący z Opolszczyzny, który aktualnie kształci się na Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. Z jednej strony to kolejne spotkanie symbolicznie nawiązujące do świętującej 75-lecie istnienia Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. Fryderyka Chopina w Opolu, z drugiej okazja do zapoznania się ze światem muzyki widzianej oczami młodego artysty. Przede wszystkim jednak rozmowa o muzyce, m.in. o wspaniałym dziele Johannesa Brahmsa, które będzie można usłyszeć 3 grudnia 2021 roku w Opolu, podczas recitalu fortepianowego objętego patronatem Radia Opole 2 KULTURA. Podczas rozmowy pojawiły się jednak także i tak ważne aspekty, jak świadome budowanie swojego wizerunku i wczesne dbanie o przyszłą, zawodową ścieżkę, ale też znaczenie fizycznej obecności publiczności podczas występów i problem stresu podczas publicznych występów.

"Pierwsza Dama polskiej batuty" Maestra Agnieszka Duczmal została uhonorowana "Diamentową batutą" czyli nagrodą, przyznawaną od 1995 roku przez Zarząd Polskiego Radia. Jest to nagroda indywidualna przyznawana „za wybitne kreacje artystyczne, rozsławianie muzyki polskiej w kraju i za granicą oraz przybliżanie jej milionom słuchaczy Polskiego Radia”. Dotąd wyróżnienie to uzyskali: Jan Krenz, Stefan Rachoń, Stanisław Wisłocki, Antoni Wit, Krzysztof Penderecki, Kazimierz Kord, Stefan Stuligrosz, Jerzy Maksymiuk, Jerzy Semkow, Stanisław Skrowaczewski, Tadeusz Strugała i Jacek Kaspszyk.

Uroczysta gala wręczenia "Diamentowej batuty" Agnieszce Duczmal miała miejsce 14 listopada 2021 roku w Studiu Koncertowym im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie. Warto zaznaczyć, że stało się to niespełna tydzień przez premierą (19.11) dwupłytowego albumu, zatytułowanego "Diamentowe batuty. Agnieszka Duczmal", zawierającej archiwalne nagrania, ważne w życiu artystycznym mistrzyni batuty. Właśnie o tych nagraniach, ale też o własnym podejściu do dyrygowania Maestra Agnieszka Duczmal opowiedziała w specjalnej rozmowie, zarejestrowanej 15 listopada, a wyemitowanej dwa dni później w audycji "Klasyka wieczorową porą" (17.11). W audycji zabrzmiały ponadto przedpremierowo wybrane nagrania pochodzące ze wspomnianego albumu: "Walc Mefisto HS 110 na orkiestrę" Ferenca Liszta, I część (Allegro tranquillo) z I symfonii g-moll op. 13 Piotra Czajkowskiego oraz obszerne fragmenty pochodzące z opery "Sosarme, re di Media" HWV 30 Georga Friedricha Händla.

Już po raz trzeci, w ciągu zaledwie kilku lat, Antoni Wit, wybitny polski dyrygent polski o światowej sławie, przyjął zaproszenie Filharmonii Opolskiej im. Józefa Elsnera, by poprowadzić opolską orkiestrę podczas piątkowego koncertu symfonicznego należącego do cyklu "Strefa gwiazd". Artysta ponownie przyjął również zaproszenie od Radia Opole do obszernej rozmowy na temat muzyki, dyrygowania, prowadzenia orkiestr, ale też prywtnych wspomnień. Tym razem dodatkowych tematów do rozmowy dostarczyła również książka "Dyrygowanie - sprawa życia i śmierci. Antoni Wit w rozmowie z Agnieszką Malatyńską-Stankiewicz", wydana niedawno nakładem Spółdzielni Wydawniczej "Czytelnik". Dzięki uprzejmości i wieloletniej współpracy z Filharmonią Opolską im. Józefa Elsnera, rozmowa została zarejestrowana 20 października w sali koncertowej filharmonii, zaledwie parę dni przed koncertem. Z kolei zapis dźwiękowy rozmowy z dyrygentem premierowo zabrzmiał w środowej (27.10) audycji "Klasyka wieczorową porą", w której zaprezentowane zostały również wybrane dzieła z polskiej i światowej literatury muzycznej, stanowiący zaledwie drobny wycinek obszernego dorobku fonograficznego, jaki ma na swoim koncie maestro Antoni Wit.

Artysta urodził się w Krakowie i to w swoim rodzinnym mieście studiował dyrygenturę w ówczesnej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej pod kierunkiem Henryka Czyża, równolegle kształcąc się w klasie kompozycji Krzysztofa Pendereckiego, a warto dodać, że na studia muzyczne dostał się jednocześnie na 3 kierunki, bo oprócz dyrygentury i kompozycji doskonalił swoje umiejętności w zakresie teorii muzyki. Warto dodać, że w momencie rozpoczęcia studiów muzyczny Antoni Wit był już studentem prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim. Swoje umiejętności muzyczne doskonalił również podczas zagranicznych stypendiów, m.in. pod kierunkiem słynnej Nadii Boulanger. Po ukończeniu studiów dyrygenckich przez 2 lata był asystentem Witolda Rowickiego, ówczesnego szefa Orkiestry Filharmonii Narodowej w Warszawie, a sam pieczę nad tą orkiestrą (ale też całą instytucją) objął w 2002 roku, pozostając dyrektorem naczelnym i artystycznym do roku 2013. Wcześniej jednak związany był z Orkiestrą Filharmonii Poznańskiej, współpracował również z Teatrem Wielkim w Warszawie. Na przestrzeni kilkudziesięciu lat Antoni Wit prowadził wiele orkiestr, nie tylko jako dyrygent gościnny, ale właśnie jako dyrektor artystyczny zespołu Filharmonii Pomorskiej, orkiestry i chóru Polskiego Radia i Telewizji w Krakowie. Kierował również zespołem w Pampelunie (Orquesta Sinfónica de Navarra). Nie można pominąć również długiej i owocnej współpracy z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach (obecnie NOSPR) w latach 1983-2000. Współpraca z tymi znakomitymi zespołami orkiestrowymi została zresztą opisana we wspomnianej książce.

Nie tylko uznani i rozpoznawalni w świecie muzycznym artyści mają coś ciekawego do powiedzenia, a rozmów o muzyce i muzycznych inspiracji nigdy dość! Tym razem mieliśmy okazję poznać świat muzyki, różne aspekty jej wykonawstwa, ale też odbioru - wszystko to z perspektywy wciąż kształcącego się muzyka, który aktualnie pracuje nad ciekawym repertuarem (zarówno solowym, jak i kameralnym). Zaproszenie do radiowego studia przyjął bowiem pochodzący z Opolszczyzny pianista Maciej Łobos, który obecnie studiuje na akademii muzycznej w Łodzi.

Czy utwory Fryderyka Chopina mogą towarzyszyć pianiście przez niemal całe życie i czy sięganie po muzykę współczesną może wywoływać pozytywne emocje? Takie tematy pojawiły się w pierwszej części rozmowy, której można było wysłuchać premierowo w środowej (20.10) audycji "Klasyka wieczorową porą". Natomiast zapis całej rozmowy, wzbogaconej przykładami z literatury muzycznej, nad którą nasz rozmówca aktualnie pracuje, zaprezentowany został w niedzielnej audycji "Zapomniana klasyka" w Radiu Opole 2 KULTURA.

Podczas drugiego koncertu (08.10) w jubileuszowym 70. sezonie artystycznym Filharmonii Opolskiej im. Józefa Elsnera zabrzmiała muzyka niemieckich twórców, był to bowiem jednocześnie koncert inaugurujący 18. Dni Kultury Niemieckiej na Śląsku Opolskim. W programie znalazła się uwertura koncertowa "Das Märchen von der schönen Melusine (Piękna Meluzyna) op. 32 Felixa Mendelssohna Bartholdy'ego, Koncert na obój i małą orkiestrę D-dur TrV 292 Richarda Straussa oraz zamykająca koncert III Symfonia Es-dur Reńska op. 97 Roberta Schumanna. Opolską orkiestrę poprowadził gościnnie Yaroslav Shemet, czyli 25-letni (!) dyrektor artystyczny Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Śląskiej. Jeszcze przed koncertem artysta podzielił się nie tylko ciekawostkami dotyczącymi utworów, ale także refleksjami na temat pracy dyrygenta. Czy prowadzenie symfonii różni się od dyrygowania koncertem instrumentalnym? Odpowiedź na to pytanie także padła w rozmowie, która została zaprezentowana w niedzielnej (17.10) audycji "Zapomniana klasyka".

Po występie (08.10), na rozmowę zgodziła się również oboistka Aleksandra Rojek - artystka związana aktualnie z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Narodowej w Warszawie, która w 2019 wystąpiła także na Festiwalu Mikołaja z Koźla, koncertując obok Tytusa Wojnowicza wraz z zespołem Ensemble de Narol, a w Opolu wykonała właśnie dzieło Richarda Straussa. Co takiego niezwykłego jest w tym utworze, który powstał pod koniec życia późnoromantycznego kompozytora i dyrygenta? Jakie miejsce to dzieło zajmuje w literaturze obojowej? Odpowiedzi również można było poznać - podobnie jak płytowe nagranie dzieła w interpretacji Manfreda Clementa - w audycji (17.10) "Zapomniana klasyka" w Radiu Opole 2 KULTURA.

Wielkie odliczanie do 29. Śląskiego Festiwalu im. Ludwiga van Beethovena w Głogówku już dawno rozpoczęte! Wydarzenie rozpocznie się 18 września i potrwa do 24 września, więc w audycjach Radia Opole "Klasyka wieczorową porą" (środy) i "Rewiry kultury" (czwartkowa odsłona), a także w niedzielno-świątecznej audycji "Zapomniana klasyka" pojawiały się i będą się pojawiać rozmowy oraz inne materiały związane właśnie z tym festiwalem, upamiętniającym pobyt słynnego klasyka wiedeńskiego w Głogówku. A ponieważ koncertów wiele przed nami, rozmów wokół Beethovena nigdy dość, a i wspomnienia powracają i przeplatają się z planami, więc i materiałów dotyczących do 29. Śląskiego Festiwalu im. Ludwiga van Beethovena w Głogówku będzie sukcesywnie przybywać, a wybrane z nich zostaną tu na dłużej...

Dosłownie tydzień po inauguracji 31. Międzynarodowego Kursu Muzycznego w Opolu w audycji "Zapomniana klasyka" (08.08) w Radiu Opole 2 KULTURA wsłuchiwaliśmy się w wybrane dzieła, idąc tropem repertuaru, jaki podczas kursu i towarzyszącego mu 14. Festiwalu "Śląskie Lato Muzyczne" można było usłyszeć w mistrzowskich interpretacjach! Sięgnęliśmy więc po dostępne na rynku muzycznym nagranie Kwartetu fortepianowego c-moll op. 61 Władysława Żeleńskiego w interpretacji Pawła Wakarecego (fortepian), Jakuba Jakowicza (skrzypce), Katarzyny Budnik (altówka) i Marcina Zdunika (wiolonczela), słuchaliśmy także wybranych sonat kościelnych Wolfganga Amadeusza Mozarta. W audycji nie zabrakło jednak muzyki w wykonaniu wykładowców kursu, którzy w pierwszych latach jego istnienia (czyli od roku 1990, gdy jeszcze wydarzenie odbywało się w Głuchołazach), byli uczestnikami czyli młodymi, doskonalącymi się muzycznie artystami. Wysłuchaliśmy bowiem m.in. "Kaleidoskopu" Maurycego Moszkowskiego w wykonaniu Ravel Piano Duo. Ten przekrojowy, choć jedynie cząstkowy obraz poziomu repertuarowego kursu i festiwalu był wstępem do obszernej rozmowy z prof. Tomaszem Tomaszewskim, wybitnym skrzypkiem, pedagogiem, współzałożycielem Międzynarodowego Kursu Muzycznego, a także... Honorowym Obywatelem Miasta Opola - miasta, w którym przez pierwsze lata kształtowała się muzyczna osobowość tego cenionego w świecie (nie tylko wiolinistycznym!) Artysty. Rozmowa ta pozwala przy okazji zrozumieć na czym polega istota Międzynarodowego Kursu Muzycznego, jego wielopłaszczyznowe oddziaływanie oraz znaczenie istnienia Festiwalu "Śląskie Lato Muzyczne".

Warto przy tym zaznaczyć, że to nie ostatnie spotkanie z profesorem! W niedalekiej przyszłości sięgniemy ponownie po zamykający audycję Kwartet smyczkowy D-dur op. 3 Ignacego Waghaltera, a także po inne dzieła nagrane przez zespół Polish String Quartet Berlin, o których opowie nam nie kto inny, jak prymariusz kwartetu - prof. Tomasz Tomaszewski.