Radio Opole » Wiadomości z regionu
2018-11-11, 12:00 Autor: Jacek Rudnik

Dr Mariusz Patelski : Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny

Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
- Odzyskanie przez Polskę niepodległości bez wątpienia było naszym wysiłkiem zbiorowym i wieloletnim - ocenił w rozmowie "Cztery oczy" dr Mariusz Patelski z Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego. W setną rocznicę odzyskania przez nasz kraj niezawisłości pytaliśmy o etos marszałka Piłsudskiego i innych Polaków, którym zawdzięczamy dziś wolność i niepodległość.
Święto 11 listopada po wojnie znika z naszego kalendarza, a wraca dopiero w 1988 roku, m. in dzięki niezależnym ruchom studenckim.

Oczywiście łatwiej jest przekazać pewne procesy historyczne posługując się nazwiskami najbardziej znanych Polaków takich jak Józef Piłsudski, ale nie tylko - wyjaśniał nasz gość.

- Piłsudski swoją cegiełkę też dołożył, ale ja bym zaczął od Grabskiego, znany głównie z reformy walutowej, już w sierpniu 1914 roku rzucił pomysł tworzenia komitetów obywatelskich, to była pierwsza wielka zorganizowana akcja na terenie Królestwa Kongresowego i te komitety odegrały trudną do przecenienia rolę, kładąc podwaliny pod szkolnictwo, projekty sądownictwa i straże obywatelskie - wyjaśniał na antenie Radia Opole historyk Uniwersytetu Opolskiego.

- Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny, gdyż liczyły około 30 tys. żołnierzy - przypomniał historyk, a olbrzymią rolę w odtworzeniu się naszej państwowości odegrał "czynnik cywilny", czyli m .in. komitety obywatelskie.

- Następnie mamy Radę Główną Opiekuńczą już podczas okupacji niemieckiej, Tymczasową Radę Stanu oraz Radę Regencyjną i każda ta instytucja podnosi budowę zrębów państwowości polskiej na wyższy poziom - wyjaśniał dr Mariusz Patelski.

W ocenie dr Patelskiego, gdyby nie pierwsza wojna światowa to odzyskanie przez nasz kraj niepodległości byłoby bardzo trudne.

- W latach 20-tych święto 11 listopada praktycznie w ogóle nie było obchodzone, a faktycznie zostało usankcjonowane dopiero po śmierci marszałka Piłsudskiego - przypomniał dr Patelski, kiedy parlament uchwalił ten dzień jako święto narodowe.

Po drugiej wojnie światowej władze komunistyczne tylko na początku podtrzymują pamięć o 11 listopada, ale po 1947, kiedy w większym stopniu staje się atakowany kościół, postępuje "stalinizacja państwa" i święto zostaje zakazane.

Do jego przywrócenia w ogromnym stopniu przyczyniła się opozycja, a po raz pierwszy w Opolu obchodzono je w 1980 roku, głównie z inicjatywy studentów związanych z Niezależnym Zrzeszeniem Studentów, a później już dzięki działaczom Solidarności.

W okresie stanu wojennego obchodzenie święta ponownie zostaje zakazane, a na dobre obchody 11 listopada wracają w 1988 roku.
Mariusz Patelski
Mariusz Patelski

Wiadomości z regionu

2024-10-16, godz. 14:26 Wszystko o emocjach. Wyjątkowe warsztaty w ramach projektu "Ja. Tu zaczyna się zdrowie" 750 uczniów z 25 szkół województwa opolskiego wzięło udział w projekcie 'Ja. Tu zaczyna się zdrowie”, podczas którego młodzież poznała czym są emocje… » więcej 2024-10-16, godz. 13:43 Z promilami i bez prawa jazdy. Kolejny nieodpowiedzialny kierowca zatrzymany przez świadków [FILM] Do obywatelskiego ujęcia 58-letniego mężczyzny jadącego osobowym volvo slalomem doszło w miniony piątek (11.10) w Centawie w gminie Jemielnica. Dokonało… » więcej 2024-10-16, godz. 12:43 Usuwają zatory, budują mosty, sprzątają i dezynfekują. Brzescy żołnierze pomagają w usuwaniu skutków powodzi Ponad 1600 żołnierzy z Brzegu pomaga w usuwaniu skutków powodzi. Do swojej dyspozycji mają około 350 jednostek sprzętu, głównie ciężarówek, ale też… » więcej 2024-10-16, godz. 12:01 Remont brzeskiego SOR-u wkroczył w newralgiczną fazę. Są utrudnienia dla pacjentów Jeszcze do końca stycznia pacjenci brzeskiego SOR-u muszą się liczyć z utrudnieniami. Oddział przechodzi kompleksowy remont, który ma poprawić jego wyd… » więcej 2024-10-16, godz. 10:25 Utrudnienia na obwodnicy północnej w Opolu. W czwartek łatanie dziur Kolejne remonty cząstkowe na obwodnicy północnej w Opolu. Miejski Zarząd Dróg w Opolu informuje, że prace prowadzone będą tylko w czwartek (17.10). Ekipy… » więcej 2024-10-16, godz. 10:10 "Chcemy mostu łukowego". Burmistrz Głuchołaz o odbudowie przeprawy i szacowaniu strat po powodzi 25 października zostanie oddany do użytku most tymczasowy w Głuchołazach, w ciągu drogi krajowej nr 40. Przeprawa jest już prawie gotowa. Za kilka dni rozpoczną… » więcej 2024-10-16, godz. 07:00 Zbudują nową przepompownię ścieków. Pozwoli to uniknąć zalewania ulicy Oławskiej w Brzegu Ulica Oławska w Brzegu może uniknąć zalewania w przypadku kolejnych wysokich stanów na Odrze. Miejskie wodociągi planują zmiany w funkcjonowaniu przepompowni… » więcej 2024-10-16, godz. 06:15 Najbardziej zniszczone budynki będą rozebrane. Popowodziowe kontrole w powiecie prudnickim Po powodzi nadzór budowlany nakazał rozbiórkę 6 i wyłączenie z użytkowania 7 prywatnych obiektów w powiecie prudnickim. W sumie przeprowadzono przegląd… » więcej 2024-10-15, godz. 19:00 Dzieci ze wsi Jamy wygrały 11. edycję konkursu "Bezpieczny Przedszkolak" Wszystkie dzieci z Przedszkola Publicznego w Jamach obok Gorzowa Śląskiego przyczyniły się do wygranej konkursu 'Bezpieczny Przedszkolak'. Ich praca plastyczna… » więcej 2024-10-15, godz. 19:00 Wojna w Ukrainie. Sroga zima spowoduje kolejną falę ukraińskich uchodźców? Ubywa Polaków na Ukrainie, również w tych miejscowościach, które mają umowy partnerskie z samorządami na Opolszczyźnie. Powody wyjazdów to wojna wywołana… » więcej
36373839404142
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »