Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu w Powstaniu Warszawskim zginął poeta…
2024-08-22, 11:00 Autor: IAR//K.Koziełł/dok.

80 lat temu w Powstaniu Warszawskim zginął poeta Włodzimierz Pietrzak

Grób Włodzimierza Pietrzaka na Powązkach Wojskowych (2007) [fot. Zuska/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
Grób Włodzimierza Pietrzaka na Powązkach Wojskowych (2007) [fot. Zuska/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
80 lat temu, 22 sierpnia 1944 roku, podczas Powstania Warszawskiego w walkach na Starym Mieście zginął Włodzimierz Pietrzak, poeta, prozaik, krytyk literacki i prawnik, w czasie wojny redaktor konspiracyjnych pism. Miał 31 lat.
Autor szkiców literackich "Rachunek z dwudziestolecia", wierszy "Prawo drapieżne" i powieści "Lot jaskółek". Już przed wojną zwrócił uwagę krytyków na swoje artykuły i eseje, pełne intelektualnych rozważań i śmiałych przemyśleń. W listach do matki z 1944 roku pisał: "Chodzi się po świecie w ogromnym nienasyceniu... i pięknie, i trudno jest żyć".

Należał do pokolenia Kolumbów - nazwanego tak od książki Romana Bratnego "Kolumbowie. Rocznik 20" - generacji młodych poetów i literatów, urodzonych już w niepodległej Polsce, którzy w dorosłość wchodzili podczas drugiej wojny światowej. I to właśnie wojna wpłynęła na ich świadomość, tożsamość, a także twórczość. Kolumbowie działali w konspiracji, publikowali w wydawnictwach podziemnych, walczyli w Powstaniu Warszawskim. Włodzimierz Pietrzak, pseudonim "Balk", był żołnierzem plutonu "Mieczyki" w batalionie "Czata 49", należącym do zgrupowania "Radosław". Walczył na Woli i na Starówce. Poległ na barykadach 22 sierpnia 1944 roku - został trafiony odłamkiem granatu. Odznaczono go Krzyżem Walecznych. Jego grób znajduje się na warszawskich Powązkach Wojskowych.

Od 1947 roku jest przyznawana Nagroda imienia Włodzimierza Pietrzaka, jedno z najważniejszych niepaństwowych wyróżnień w dziedzinie kultury. Honoruje osoby lub instytucje, za wybitne osiągnięcia naukowe, artystyczne i kulturalne, będące świadectwem uniwersalnych wartości i postaw ludzkich, chrześcijańskich i patriotycznych. Nagrodę przyznaje Katolickie Stowarzyszenie "Civitas Christiana".

W gronie kilkuset już laureatów są między innymi: Krzysztof Penderecki, Paweł Jasienica, Stanisław Cat-Mackiewicz, ksiądz Jan Twardowski, Sue Ryder, a także instytucje, wśród nich: Katolicki Uniwersytet Lubelski, Instytut Studiów nad Rodziną, Katolicka Agencja Informacyjna i Fundacja im. Cyryla i Metodego - Tato.Net.

W tym (2024) roku zdobywcami 77. Nagrody im. Włodzimierza Pietrzaka zostali: rzeźbiarz Łukasz Krupski, Muzeum i Ośrodek Dokumentacji Życia i Kultu bł. Księdza Jerzego Popiełuszki oraz Wydawnictwo Biały Kruk.

(więcej)

Włodzimierz Pietrzak urodził się 7 lipca 1913 roku w Warszawie. W 1936 roku ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1938-1939 był związany z pismem "Prosto z mostu".

Podczas okupacji niemieckiej działał w ruchu oporu. Od 1940 roku współredagował konspiracyjne pismo "Pobudka", w 1942 był inspiratorem założenia tygodnika "Nowa Polska", którym też kierował. Uczestniczył także w tworzeniu miesięcznika literackiego "Sztuka i Naród". Posługiwał się pseudonimami artystycznymi: Andrzej Ados, Julian Wolden, Balk.

W latach 50. ubiegłego wieku zostały wydane szkice literackie Włodzimierza Pietrzaka w zbiorach "Rachunek z dwudziestolecia" i "Miscellanea Krytyczne". Ukazały się także wiersze "Prawo drapieżne" i powieść "Lot jaskółek", jedyna zachowana część czterotomowego cyklu "Między Wschodem a Zachodem", tworzona podczas okupacji. W 1977 roku opublikowano tom "Myśli". W spuściźnie literackiej poety znajdują się także niewydane listy do matki.

Imię Włodzimierza Pietrzaka nosi Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Turku, oraz organizowany przez nią ogólnopolski konkurs literacki.

Zobacz także

2025-01-15, godz. 10:17 160 lat temu urodził się Marceli Godlewski, ksiądz katolicki, proboszcz warszawskiego getta 15 stycznia 1865 r. urodził się Marceli Godlewski, ksiądz katolicki, proboszcz parafii pw. Wszystkich Świętych, która podczas niemieckiej okupacji znalazła… » więcej 2025-01-15, godz. 09:48 O czym pisali do siebie Maria Skłodowska-Curie i Albert Einstein? Wychodzi książka ze zbiorem ich listów 32 listy, jakie wymienili między sobą Maria Skłodowska-Curie i Albert Einstein między 1911 a 1932 r. przeczytać można - wraz z komentarzami - w nowej publikacji… » więcej 2025-01-14, godz. 13:19 Po 80 latach godny pochówek dla ofiar UPA - ekshumacja polskich ofiar zbrodni w Puźnikach na Ukrainie Będzie ekshumacja polskich ofiar zbrodni w Puźnikach na Ukrainie. Od dziesięcioleci czekali na to mieszkańcy gminy Prudnik, do której po wojnie przesiedlono… » więcej 2025-01-14, godz. 12:36 W wieku 101 lat zmarła Marianna Krasnodębska, ps. „Wiochna” We wtorek nad ranem w wieku 101 lat zmarła w Lublinie Marianna Krasnodębska, ps. „Wiochna” - potwierdziła PAP. W 2001 r. została uhonorowana - wraz z rodziną… » więcej 2025-01-14, godz. 11:01 Nielegalne poszukiwania mogą zniszczyć cenne źródła wiedzy historycznej Jeśli przypadkowo lub podczas amatorskich poszukiwań znajdziemy przedmiot, który może mieć wartość historyczną, powinniśmy zaznaczyć miejsce znaleziska… » więcej 2025-01-14, godz. 10:15 Naukowcy z PAN zabiegają o przygotowanie polsko-ukraińskiego podręcznika do historii Naukowcy z PAN zabiegają o przygotowanie polsko-ukraińskiego podręcznika do historii. Realizacja takich projektów transnarodowych wymaga dobrego stawiania… » więcej 2025-01-14, godz. 09:51 Olga Boznańska, mistrzyni portretu, "malarka dusz" - patronką roku 2025 Sławę przyniosły jej portrety, które intrygowały, niepokoiły, odsłaniały duszę malowanej osoby. Uchwałą Sejmu najwybitniejsza polska malarka okresu… » więcej 2025-01-13, godz. 14:00 Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy AK Do kalendarza polskich świąt dojdzie kolejne - Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. Decyzją Sejmu będzie przypadać 14 lutego. Tego dnia 1942… » więcej 2025-01-13, godz. 13:00 Mija 85 lat od wypędzenia przez Niemców mieszkańców osiedla Montwiłła-Mireckiego; wystawa IPN Mieli najwyżej 30 minut na spakowanie swoich rzeczy - 25 kg na dorosłą osobę, żadnych kosztowności, futer i pościeli. Wszystko to mieli zostawić Niemcom… » więcej 2025-01-13, godz. 11:56 95 lat temu urodził się Marian Konieczny - twórca warszawskiej Nike i Lenina w Nowej Hucie Artysty nie należy pytać o ukochane dzieło, bo to tak, jakby zapytać ojca o najlepsze dziecko. Każdy ma swoje wzloty i upadki - mówił twórca warszawskiej… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »