Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-07-14, 01:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
14 lipca
1683 - Wojska tureckie rozpoczęły oblężenie Wiednia. Po dwóch miesiącach zakończyło je nadejście wojsk koalicji pod wodzą króla Polski Jana III Sobieskiego i zwycięska bitwa na przedpolu stolicy Austrii.

1787 - W Parchamówce na Ukrainie urodził się Seweryn Krzyżanowski, podpułkownik wojsk polskich, uczestnik wojen napoleońskich; w latach 1822-1826 przywódca Towarzystwa Patriotycznego; aresztowany przez władze carskie, zmarł na zesłaniu.

1844 - W Warszawie u zbiegu ulicy Marszałkowskiej i Alej Jerozolimskich rozpoczęła się budowa Dworca Wiedeńskiego, początkowej stacji kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Autorem projektu był Henryk Marconi.

1863 – Rząd rosyjski odrzucił noty rządów Wielkiej Brytanii, Francji i Austrii w sprawie amnestii i ustępstw dla Królestwa Polskiego w ramach Konstytucji z 1815 roku.

1874 - W Lipowcu k. Rzeszowa urodził Jerzy Żuławski, twórca okresu Młodej Polski, autor jednych z pierwszych polskich powieści fantastycznych "Na srebrnym globie", "Zwycięzca", "Stara Ziemia".

1887 - W Warszawie wydana została pierwsza książka do nauki języka esperanto "Język międzynarodowy", jej autorem był Ludwik Zamenhof.

1888 - W Wadowicach urodził się Tadeusz Malinowski, żołnierz Legionów Polskich, współorganizator Armii Polskiej we Francji; generał WP; we wrześniu 1939 r. I zastępca szefa sztabu Naczelnego Wodza.

1894 - We Lwowie drużyny "Sokoła" Lwów i "Sokoła" Kraków rozegrały pierwszy mecz w historii polskiego futbolu.

1905 - W Warszawie urodził się Jerzy Borejsza, działacz komunistyczny, publicysta, wydawca, twórca dziennika "Rzeczpospolita", tygodnika "Odrodzenie" i Spółdzielni Wydawniczej "Czytelnik", inicjator Światowego Kongresu Intelektualistów w Obronie Pokoju.

1911 - W Warszawie urodził się Tadeusz Fijewski, aktor, pamiętny odtwórca ról Ignacego Rzeckiego (w filmie i serialu telewizyjnym), Pana Anatola w filmach Jana Rybkowskiego i Wojciecha Grzelaka w powieści radiowej "Matysiakowie". Więzień niemieckich obozów w Dachau i Oranienburgu.

1911 - W Poznaniu urodził się Ignacy Tłoczyński, jeden z najlepszych przedwojennych polskich tenisistów, pięciokrotny mistrz Polski w grze pojedynczej.

1920 - Wojna polsko-bolszewicka: Armia Czerwona zajęła Wilno.

1926 - We Włocławku urodził się Jan Krenz, dyrygent, kompozytor; jego ważniejsze kompozycje to Tryptyk na głos i fortepian, Symfonia nr 1, Serenada klasyczna na małą orkiestrę, Taniec symfoniczny na orkiestrę, Epitaphion na orkiestrę, Symfonia nr 2 (quasi una fantasia) i Impromptu pour violoncelle .

1928 - W Warszawie urodziła się Lucyna Winnicka, aktorka i dziennikarka, odtwórczyni głównych ról w filmach "Pociąg", "Matka Joanna od Aniołów", "Gra", żona reżysera Jerzego Kawalerowicza.

1930 - W Milanówku pod Warszawą zmarł Władysław Leopold Jaworski, galicyjski polityk konserwatywny, prezes Naczelnego Komitetu Narodowego, członek Polskiej Akademii Umiejętności.

1937 - W Warszawie urodziła się Teresa Lipowska, aktorka filmowa i teatralna, związana z teatrami Ludowym, Nowym i Syrena oraz z kabaretem "Dudek". Popularność przyniosły jej role w filmach "Hasło KORN", "Rzeczpospolita babska" i serialu "M jak miłość".

1943 - Prezydent Władysław Raczkiewicz mianował Stanisława Mikołajczyka premierem Rządu RP na uchodźstwie.

1943 - Zbrodnia wołyńska: we wsiach Kołodno Lisowszczyzna i Kołodno Siedlisko (pow. Krzemieniec) UPA zamordowała ok. 320-500 Polaków.

1944 - W Milanówku w wyniku denuncjacji gestapo aresztowało współpracowników Biura Informacji i Propagandy KG AK: Halinę Krahelską i prof. Marcelego Handelsmana.

1958 - W Krakowie urodziła się Elżbieta Zającówna, aktorka, debiutowała rolą w filmie Juliusza Machulskiego "Vabank", a popularność przyniosły jej role w "Seksmisji", "Nadzorze" i serialu "Matki żony"; żona satyryka Krzysztofa Jaroszyńskiego.

1961 - Sejm uchwalił ustawę „o ewidencji i kontroli ruchu ludności”, której przepisy wprowadzały ścisły obowiązek meldunkowy.

1968 - W Warszawie rozpoczęło się dwudniowe spotkanie przywódców partii komunistycznych ZSRR, Polski, Bułgarii, NRD i Węgier na temat sytuacji politycznej panującej w Czechosłowacji oraz wojskowej interwencji w tym kraju.

1981 - W Warszawie rozpoczął obrady IX Nadzwyczajny Zjazd PZPR.

1989 - W Warszawie zmarł Artur Sandauer, prozaik, krytyk literacki, tłumacz, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, propagator twórczości Witolda Gombrowicza i Brunona Schulza, sygnatariusz Listu 34, autor "Śmierci liberała", "Bez taryfy ulgowej", "Bóg, Szatan, Mesjasz i ?".

1999 - W Krakowie zmarł Władysław Hasior - rzeźbiarz, malarz, scenograf, artysta związany z Podhalem; twórca kapliczek, rzeźb plenerowych i pomników m.in. "Rozstrzelanych Partyzantów", "Ratowników górskich", "Płonącej Piety" i "Słonecznego rydwanu"; jego prace są eksponowane m.in. w zbiorach muzeów w Sztokholmie, Helsinkach, Rzymie i Mediolanie.

2004 - W Warszawie zmarł inż. Tadeusz Sołtyk, konstruktor lotniczy, autor m.in. projektu samolotu PZL TS-11 Iskra.

2006 - Zaprzysiężony został rząd Jarosława Kaczyńskiego.

2009 - W Warszawie zmarł Zbigniew Zapasiewicz, wybitny aktor, reżyser i pedagog, odtwórca ról docenta Szelestowskiego w "Barwach ochronnych", Wiktora Lewena w "Matce Królów", kapitana Wagnera w "C.K. Dezerterzy" oraz dziesiątków innych ról filmowych i teatralnych.

2009 - Jerzy Buzek został przewodniczącym Parlamentu Europejskiego.

2017 - W Gouldsboro w USA zmarła Julia Hartwig, poetka, eseistka, tłumaczka literatury pięknej z języka francuskiego i angielskiego.

2023 – W Warszawie w wieku 109 lat zmarł płk Kazimierz Klimczak, ps. „Szron, żołnierz września 1939 r. (ciężko ranny w bitwie nad Bzurą), Armii Krajowej, najdłużej żyjący uczestnik Powstania Warszawskiego. 5 kwietnia 2022 roku, po śmierci Stanisława Kowalskiego, został najstarszym żyjącym mężczyzną w Polsce.

Zobacz także

2025-01-14, godz. 13:19 Po 80 latach godny pochówek dla ofiar UPA - ekshumacja polskich ofiar zbrodni w Puźnikach na Ukrainie Będzie ekshumacja polskich ofiar zbrodni w Puźnikach na Ukrainie. Od dziesięcioleci czekali na to mieszkańcy gminy Prudnik, do której po wojnie przesiedlono… » więcej 2025-01-14, godz. 12:36 W wieku 101 lat zmarła Marianna Krasnodębska, ps. „Wiochna” We wtorek nad ranem w wieku 101 lat zmarła w Lublinie Marianna Krasnodębska, ps. „Wiochna” - potwierdziła PAP. W 2001 r. została uhonorowana - wraz z rodziną… » więcej 2025-01-14, godz. 11:01 Nielegalne poszukiwania mogą zniszczyć cenne źródła wiedzy historycznej Jeśli przypadkowo lub podczas amatorskich poszukiwań znajdziemy przedmiot, który może mieć wartość historyczną, powinniśmy zaznaczyć miejsce znaleziska… » więcej 2025-01-14, godz. 10:15 Naukowcy z PAN zabiegają o przygotowanie polsko-ukraińskiego podręcznika do historii Naukowcy z PAN zabiegają o przygotowanie polsko-ukraińskiego podręcznika do historii. Realizacja takich projektów transnarodowych wymaga dobrego stawiania… » więcej 2025-01-14, godz. 09:51 Olga Boznańska, mistrzyni portretu, "malarka dusz" - patronką roku 2025 Sławę przyniosły jej portrety, które intrygowały, niepokoiły, odsłaniały duszę malowanej osoby. Uchwałą Sejmu najwybitniejsza polska malarka okresu… » więcej 2025-01-13, godz. 14:00 Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy AK Do kalendarza polskich świąt dojdzie kolejne - Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. Decyzją Sejmu będzie przypadać 14 lutego. Tego dnia 1942… » więcej 2025-01-13, godz. 13:00 Mija 85 lat od wypędzenia przez Niemców mieszkańców osiedla Montwiłła-Mireckiego; wystawa IPN Mieli najwyżej 30 minut na spakowanie swoich rzeczy - 25 kg na dorosłą osobę, żadnych kosztowności, futer i pościeli. Wszystko to mieli zostawić Niemcom… » więcej 2025-01-13, godz. 11:56 95 lat temu urodził się Marian Konieczny - twórca warszawskiej Nike i Lenina w Nowej Hucie Artysty nie należy pytać o ukochane dzieło, bo to tak, jakby zapytać ojca o najlepsze dziecko. Każdy ma swoje wzloty i upadki - mówił twórca warszawskiej… » więcej 2025-01-13, godz. 08:50 Animacje o historii Polski i Bolesław Chrobry ożywiony dzięki AI, czyli nowe technologie w promocji milenium korona… Do przybliżania historii, ale też promocji milenium koronacji pierwszych królów Polski, Miasto Gniezno wykorzystuje m.in. nowe technologie. Dzięki sztucznej… » więcej 2025-01-10, godz. 11:32 IPN organizuje sesję naukową dotyczącą roku 1945 na Górnym Śląsku Katowicki oddział Instytutu Pamięci Narodowej 23 stycznia 2025 r. organizuje sesję naukową dotyczącą roku 1945 na Górnym Śląsku. Wśród tematów m.in… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »