1025 - Podczas Świąt Wielkanocnych w Gnieźnie odbyła się koronacja Bolesława I Chrobrego. W ocenie historyków Chrobry został namaszczony na króla już 25 lat wcześniej w roku 1000, kiedy swój diadem nałożył na jego głowę cesarz niemiecki Otto III. Jednak następca Ottona nie był Polsce przychylny i starania Bolesława Chrobrego o zgodę papieża na koronację nie przynosiły skutku. Po śmierci swego długoletniego wroga Henryka II w 1024 roku Bolesław Chrobry wykorzystał niepewną sytuację cesarstwa niemieckiego, aby dopełnić ceremonii namaszczenia i koronacji. Zmarł dwa miesiące później, 17 czerwca 1025 roku.

1480 - Urodziła się Lukrecja Borgia, księżna Ferrary, słynna z urody i złego prowadzenia się, córka papieża Aleksandra VI. Gromadziła na swoim dworze uczonych, pisarzy, artystów, czyniąc z Ferrary ośrodek kultury i sztuki. Na podstawie plotek i faktów z życia Lukrecji napisano wiele utworów literackich, a także oper. Najbardziej znaną jest opera pod tytułem "Lucrezia Borgia” Gaetano Donizettiego. Powstał również trzysezonowy serial "Rodzina Borgiów". Zmarła 24 czerwca 1519 roku.

1506 - Papież Juliusz II położył kamień węgielny pod nową bazylikę Świętego Piotra, w miejscu, gdzie dzisiaj wznosi się pilaster Świętej Weroniki. Papież postanowił zburzyć starą Bazylikę, wzniesioną na początku IV wieku, a na jej miejsce kazał wybudować nową, renesansową świątynię. Realizacja budowy trwała 176 lat. Przez ten czas na tronie papieskim zasiadło 18 papieży. Bazylika watykańska jest drugim, co do wielkości kościołem na świecie, ma powierzchnię 23 tysięcy metrów kwadratowych. Usytuowana jest przy placu Świętego Piotra, do którego prowadzi z centrum Rzymu Via della Conciliazione.

1518 - Na Wawelu odbył się ślub Zygmunta Starego, króla Polski, z Boną Sforzą Aragońską, księżniczką Mediolanu i Bari. Bona urodziła Zygmuntowi Staremu pierworodnego i jedynego syna - Zygmunta II Augusta, a także cztery córki. Bona dała się poznać, jako osoba bardzo ambitna, gospodarna, ale też dążąca do sukcesów dzięki intrygom. Wprowadziła do nowej ojczyny wiele zwyczajów włoskich, w tym umiłowanie sztuki, warzywnictwo i ogrodnictwo - stąd włoszczyzna - oraz zwyczaj jedzenia sztućcami.

1521 - Wezwany na obrady Sejmu Rzeszy w Wormacji Marcin Luter odmówił odwołania swych nauk. Niemiecki reformator religijny, teolog i inicjator reformacji, mnich augustiański, doktor teologii, tłumacz Biblii, współtwórca luteranizmu był autorem 95 tez potępiających praktykę sprzedaży odpustów, w których odrzucał możliwość kupienia łaski bożej. Pisał katechezy oraz polemiki, nie uczestnicząc w wystąpieniach religijnych i społeczno-politycznych. Wokół swoich idei skupił opozycję Kościoła katolickiego. Został ekskomunikowany w 1521 roku.

1787 - Urodził się Michał Szubert, biolog i botanik. Jest autorem podręcznika dendrologii "Opisanie drzew i krzewów leśnych Królestwa Polskiego". W 1818 roku założył Ogród Botaniczny w Warszawie i został jego pierwszym dyrektorem. Zmarł 5 maja 1860 roku.

1791 - Sejm Czteroletni uchwalił prawo o miastach królewskich, na mocy którego mieszkańcy zyskiwali przywilej nietykalności osobistej i majątkowej oraz delegację w Sejmie, z prawem głosowania w sprawach miast, handlu i rzemiosła. Mieszczanie mogli też nabywać majątki ziemskie, obejmować urzędy, otrzymywać stopnie oficerskie i godności duchowne. Sejm dał im też prawo do nobilitacji, czyli przyjęcia do grona szlachty, nie otrzymywali jednak pełni praw, tak jak szlachta.

1799 - Urodził się Tymon Zaborowski, poeta, autor klasycystycznych poematów i tragedii oraz cyklu dum o wymowie patriotycznej - "Dumy podolskie za czasów panowania tureckiego w tej ziemi”, wydanych w 1830 roku. Zmarł 20 lub 28 marca 1828 roku. 225. rocznica

1819 - Zmarł Franciszek Skarbek-Malczewski, arcybiskup warszawski i prymas Królestwa Polskiego. Sakrę biskupią otrzymał w 1815 roku. Trzy lata później został arcybiskupem warszawskim. Kawaler Orderu świętego Stanisława. Urodził się 4 października 1754 roku. 205. rocznica

1819 - Urodził się Franz von Suppe, austriacki dyrygent i kompozytor, kapelmistrz w Theater an der Wien, później w Carltheater w Wiedniu, twórca ponad 30 operetek, między innymi "Piękna Galatea” i "Lekka kawaleria”. Zmarł 21 maja 1895 roku. 205. rocznica

1847 - Wojna amerykańsko-meksykańska: Wykonano dagerotyp, przedstawiający zabieg amputacji nogi, rannego w bitwie pod Cerro Gordo, sierżanta meksykańskiej armii Antonio Bustosa, przeprowadzony, przez belgijskiego chirurga Pedro van der Lindena. Uznawany jest za pierwszą w historii fotografię, ofiary działań wojennych.

1850 - Zmarła Anna Ciundziewicka, autorka popularnego podręcznika gospodarstwa domowego "Gospodyni litewska", zawierającego 108 przepisów kulinarnych i apteczkowych. Napisała go na podstawie zgromadzonych przez lata przepisów i własnego doświadczenia. Cieszył się wielką popularnością. Urodziła się 18 lipca 1803 roku.

1854 - Zmarł Józef Elsner, kompozytor, pedagog i teoretyk muzyki, organizator instytucji muzycznych i szkolnictwa muzycznego w Warszawie, założyciel konserwatorium warszawskiego, przekształconego w 1926 roku w Szkołę Główną Muzyki, nauczyciel Fryderyka Chopina. Urodził się 1 czerwca 1769 roku. 170. rocznica

1857 - Ukazała się "Księga Duchów" Allana Kardeca. Jej główna część napisana jest w formie dialogu z bytami nadprzyrodzonymi. Zawiera 1019 pytań natury religijnej, filozoficznej i parapsychologicznej oraz odpowiedzi na te pytania, rzekomo podyktowane przez duchy.

1869 - Na łamach "Przeglądu Tygodniowego” ukazała się debiutancka publikacja Henryka Sienkiewicza - recenzja teatralna z występu Wincentego Rapackiego. 155. rocznica

1876 - Urodził się Nicola Romeo, włoski pionier motoryzacji, twórca przedsiębiorstwa motoryzacyjnego Alfa Romeo. Upadającą firmę samochodową Alfa kupił w czasie I wojny światowej, w 1919 roku zmienił jej nazwę na Alfa Romeo. W 1921 roku, z powodu kłopotów finansowych Banca Nazionale di Credito przejęło firmę na rzecz państwa włoskiego, choć Romeo zachował stanowisko dyrektora. W 1928 roku, w zamian za umorzenie długów, zrzekł się kierownictwa i został senatorem. Wkrótce kupił małą firmę zarządzającą linią kolejową na południu kraju. Zmarł 15 sierpnia 1938 roku.

1880 - Po dwuletnich zmaganiach z władzami niemieckimi o zgodę na ustawienie w Poznaniu poświęcono Złoty Krzyż. Wcześniej proboszcz parafii został ukarany grzywną za przeprowadzenie nielegalnej zbiórki pieniędzy na zbudowanie krzyża. Niemcy nie chcieli się początkowo zgodzić na jego ustawienie w związku z ówcześnie prowadzoną polityką kulturkampfu zmierzającą do ograniczenia wpływów Kościoła katolickiego, jak również do germanizacji Polaków. Drewniany krucyfiks ze złotą pasyjką stał do 1939 roku, gdy został zniszczony przez wojska niemieckie. Drewniany krzyż, który stoi obecnie przy moście Chwaliszewskim w Poznaniu, powstał w 1945 roku.

1881 - Otwarto dla publiczności Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. Dziś jest jedną z atrakcji turystycznych brytyjskiej stolicy. Wystawiono w nim ponad 70 milionów eksponatów, które podzielono na pięć głównych działów - botanika, entomologia, mineraologia, paleontologia i zoologia. Szczególną popularnością wśród turystów cieszy się symulowane trzęsienie ziemi, którego mogą doświadczyć zwiedzający, a także galeria dinozaurów. W muzeum można wielu eksponatów dotknąć, spróbować, wykonać różne symulacje i eksperymenty, a całość jest głównie przeznaczona dla młodszych, choć starsi też mogą się wiele nauczyć. Znajduje się tam między innymi kolekcja ryb, płazów, gadów, ptaków i ssaków w różnych stadiach ewolucji.

1881 - Urodził się Max Weber, malarz amerykański żydowskiego pochodzenia, jeden z pionierów kubizmu w Stanach Zjednoczonych. Był jednym z czołowych amerykańskich modernistów pierwszej generacji, eksplorujących abstrakcję w malarstwie, rzeźbie i poezji. Jako pierwszy amerykański kubista przełożył nowoczesną europejską estetykę na całkowicie amerykański styl, który rozwijał w ciągu blisko 60 lat swojej kariery. Rozwinął własny ekspresjonizm, który wywarł później wpływ na rozwój ekspresjonizmu abstrakcyjnego. Prace Webera znajdują się w większości amerykańskich muzeów oraz innych placówkach na całym świecie, w tym w kolekcjach Watykanu i Tel Aviv Museum of Art w Izraelu. Zmarł 4 października 1961 roku.

1882 - Urodził się Leopold Stokowski, amerykański dyrygent światowej sławy. Prowadził filadelfijską orkiestrę symfoniczną. W 1962 roku stworzył American Symphony Orchestra, którą dyrygował przez wiele lat. Był szczególnie ceniony za transkrypcje orkiestrowe utworów Bacha. Zmarł 13 września 1977 roku.

1887 - Urodził się Wincenty Siemaszko, fitopatolog, mikolog, badacz flory grzybów pasożytniczych, występujących na Kaukazie. Był profesorem Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Zmarł 20 czerwca 1943 roku.

1891 - W stoczni w Nowym Jorku zwodowano bocznokołowiec pasażerski PS "General Slocum“, który spłonął 15 czerwca 1904 roku na estuarium East River. Zginęło 1021 spośród 1342 osób na pokładzie. W dniu tragicznej katastrofy wyczarterowany przez kościół luterański świętego Marka, statek wiózł Amerykanów pochodzenia niemieckiego z Manhattanu na parafialny piknik. Pożar "Slocuma” był najtragiczniejszą katastrofą, jaka wydarzyła się w Nowym Jorku przed zamachem z 11 września 2001 roku. Powstało na ten temat wiele książek, sztuk teatralnych i filmów.

1892 - Urodził się Bolesław Bierut, działacz komunistyczny, agent NKWD, bezpośrednio odpowiedzialny za zbrodnie komunistycznego aparatu bezpieczeństwa. Był przewodniczącym Krajowej Rady Narodowej od 1944 roku, pierwszym przywódcą Polski Ludowej, prezydentem w latach 1947-1952, premierem od 1952 roku, posłem na Sejm PRL I kadencji. Zmarł 12 marca 1956 roku.

1898 - Zmarł Gustave Moreau, francuski malarz, jeden z czołowych twórców symbolizmu. Malował obrazy o tematyce religijnej, sielankowej i mitologicznej, przesycone mistycyzmem i zmysłowością: "Orfeusz”, "Widzenie”, "Taniec Salome”. Swój dom w Paryżu przekształcił w galerię sztuki - obecnie Musée National Gustave Moreau. Urodził się 6 kwietnia 1826 roku.

1905 - Real Madryt pokonując w finale Athletic Bilbao 1;0, zdobył po raz pierwszy w swojej historii piłkarski puchar Hiszpanii. Najwięcej razy Puchar Króla zdobyła FC Barcelona - 31 razy, drugi jest Athletic Bilbao - 23 razy, a trzeci Real Madryt z 19 triumfami. Rozgrywki te organizowane są od 1902 roku.

1905 - Urodził się George Herbert Hitchings, amerykański biochemik i farmakolog, laureat Nagrody Nobla. Był profesorem Uniwersytetu w Durham i Chapel Hill. Członek Royal Society w Londynie i National Academy of Sciences w Waszyngtonie. W 1988 roku otrzymał wraz z Jamesem W. Blackiem i Gertrude B. Elion Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny za sformułowanie znaczących zasad leczenia farmakologicznego i stworzenie w oparciu o nie nowej generacji leków przeciwnowotworowych. Zmarł 27 lutego 1998 roku.

1906 - Podczas trzęsienia ziemi w San Francisco zginęło około trzech tysięcy osób. Główny wstrząs wystąpił niedaleko brzegu około trzech kilometrów od miasta. Obszar, na którym wstrząsy były tak silne, że zawaleniu uległy wszystkie kominy, liczył 110 kilometrów szerokości. Trzęsienie trwało 65 sekund, a wstrząsy były odczuwalne od Oregonu do Los Angeles. Wstrząsy wtórne występowały w tym rejonie jeszcze przez 1,5 roku. Klęska i spowodowane nią pożary zostały zapamiętane, jako jedna z najtragiczniejszych naturalnych katastrof w historii Stanów Zjednoczonych.

1909 - Joanna d’Arc została beatyfikowana przez papieża Piusa X. Dekretem z 11 marca 1922 roku papież Pius XI ustanowił świętą Joannę d’Arc, jako drugorzędną, po Najświętszej Marii Pannie Wniebowziętej, patronkę Francji. Joanna d’Arc twierdziła, że otrzymała widzenie od Boga, podczas którego dostała polecenie wyzwolenia ojczyzny spod panowania angielskiego. 30 maja 1431 roku została spalona na stosie za herezję. 7 lipca 1456 została, pośmiertnie, uznana za niewinną, a później zrehabilitowana. 115. rocznica

1910 - Urodził się Rudolf Lange, oficer nazistowski, dowódca SD i Sipo w Rydze. Jako członek Einsatzgruppen współodpowiedzialny za wymordowanie żydowskiej ludności na Łotwie. Einsatzgruppe A zabiła tam w niecałe pół roku ponad ćwierć miliona ludzi. Zmarł 23 lutego 1945 roku. Prawdopodobnie popełnił samobójstwo.

1916 - Urodził się Witold Kula, historyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, współorganizator Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Zajmował się badaniem dziejów gospodarczo-społecznych Polski oraz metrologią historii, pojmowaną, jako oddzielna dziedzina nauki. Podczas II wojny światowej żołnierz Armii Krajowej, po upadku Powstania Warszawskiego trafił na siedem miesięcy do oflagu Grossborn. Brał aktywny udział w akcjach ratowania Żydów. Zmarł 12 lutego 1988 roku.

1917 - Zmarł Woldemar Kernig, niemiecko-rosyjski internista, neurolog, prezes Stowarzyszenia Niemieckich Lekarzy w Sankt Petersburgu. Autor wielu istotnych odkryć w dziedzinie semiologii. Opisał objaw występujący w zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych, nazywany do dziś objawem Kerniga. Urodził się 28 czerwca 1840 roku.

1919 - W Poznaniu założone zostało Muzeum Wielkopolskie, w 1950 roku przekształcone w Muzeum Narodowe. Podczas II wojny światowej wiele dzieł wywieziono w głąb Niemiec, pozostałe zostały zniszczone podczas działań wojennych, zwłaszcza w czasie walk w 1945 roku. Największe straty poniosły zbiory przyrodnicze i etnograficzne. Obecnie w katalogach placówki znajduje się ponad 300 tysięcy obiektów. 105. rocznica

1920 - W pierwszym w historii meczu oficjalnych rozgrywek piłkarskich w niepodległej Polsce Wawel Kraków uległ w krakowskiej klasie B Cracovii II 1 do 3. Mimo, że Wawel był gospodarzem, mecz rozegrano na stadionie Cracovii.

1922 - Litwa Środkowa została przyłączona do Polski. Na terenie Wileńszczyzny powstało województwo wileńskie, w którym dominowali Polacy. Stanowili oni ponad 50 procent mieszkańców, 43 procent było Żydami, a niecałe trzy procent deklarowało narodowość litewską.

1925 - Urodził się Marcus Schmuck, austriacki wspinacz. W 1957 roku był członkiem austriackiej ekspedycji, która po raz pierwszy zdobyła Broad Peak. W następnych latach zorganizował i poprowadził ponad 70 wypraw na najwyższe szczyty na całym świecie. Zmarł 21 sierpnia 2005 roku.

1926 - Słowami "Halo, halo Polskie Radio Warszawa, fale 480” Polskie Radio rozpoczęło nadawanie regularnych audycji z rozgłośni przy ulicy Koszykowej w Warszawie. Program zainaugurowano wykonaniem "Poloneza As-dur" Fryderyka Chopina, przez orkiestrę pod dyrekcją Jana Dworakowskiego. Audycje trwały sześć godzin dziennie - od 17.00 do 23.00. Pod koniec 1926 roku Warszawa miała ponad 33 tysiące abonentów. Dzień ten uznaje się za datę narodzin polskiej radiofonii, a także radiowej Jedynki.

1926 - Zmarł Jan Szczepanik, technik samouk i wynalazca. Jest autorem ponad 50 wynalazków i kilkuset opatentowanych pomysłów technicznych z dziedziny fotografii barwnej, tkactwa czy telewizji. Skonstruował między innymi: urządzenie do przesyłania obrazów na odległość, kamerę fotograficzną i rzutnik do zdjęć. Nazywano go "polskim Edisonem”, "polskim da Vinci" i "galicyjskim geniuszem”. Urodził się 13 czerwca 1872 roku.

1927 - Urodził się Tadeusz Mazowiecki, dziennikarz, polityk, działacz społeczny, współzałożyciel Klubu Inteligencji Katolickiej, premier pierwszego demokratycznie wybranego rządu w latach 1989-1991. Pierwotnie związany z Unią Demokratyczną, później Unią Wolności i Partią Demokratyczną. Kawaler Orderu Orła Białego. Zmarł 28 października 2013 roku.

1930 - Krwawy piątek w Zawierciu. Po opóźnieniach wypłaty zasiłków dla bezrobotnych doszło do protestów, a później do starć z policją. Bezrobotni żądali szybkiej wypłaty pieniędzy w związku ze zbliżającymi się świętami Wielkiej Nocy. W rozruchach uczestniczyło około 3,5 tysiąca osób. Zginęły trzy osoby. Pieniądze wypłacono dzień po spacyfikowanej krwawo demonstracji.

1931 - Urodził się Dan Olweus, szwedzki psycholog i pedagog, twórca definicji przemocy rówieśniczej. Przez około 50 lat był zaangażowany w prace badawcze i interwencyjne dotyczące przemocy wśród dzieci i młodzieży szkolnej. W 1970 zapoczątkował projekt na wielką skalę, który obecnie jest uważany za pierwsze na świecie naukowe badanie problemów przemocy szkolnej i rówieśniczej. Pod koniec XX wieku jego grupa badawcza i interwencyjna na Uniwersytecie w Bergen przeprowadziła kilka znaczących projektów interwencyjnych, uzyskując kolejne pozytywne wyniki. Jeden z tych projektów badawczych stanowi część międzynarodowego programu dotyczącego problemów przemocowych, prowadzonego także w Japonii, Wielkiej Brytanii, Holandii, USA i Norwegii. Jest uznawany za pioniera badań nad problemami przemocy i wiodącego eksperta w tej dziedzinie w skali światowej. Książka "Bullying at School” z 1993 roku została opublikowana w ponad 25 językach. Jest najczęściej cytowanym norweskim, a także skandynawskim badaczem psychologii i edukacji. Zmarł 22 września 2020 roku.

1934 - W Warszawie utworzono Instytut imienia Fryderyka Chopina. Instytucja ta w 1950 roku została przekształcona w Towarzystwo imienia sławnego kompozytora. Prowadzi działalność naukową, wydawniczą, wystawienniczą i koncertową. Od 1967 Towarzystwo organizuje coroczne Ogólnopolskie Konkursy na Stypendia Artystyczne imienia Fryderyka Chopina, które umożliwiają wsparcie młodych i zdolnych pianistów. Od 1953 roku jego siedzibą jest Zamek Ostrogskich w Warszawie, w którym mieszczą się też Muzeum Chopinowskie, biblioteka, fonoteka i fototeka. Towarzystwo zarządza również Domem Urodzenia Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli i Salonikiem Chopinów w Pałacu Czapskich w Warszawie. 90. rocznica

1934 - W Paryżu premierę miał Citroën Traction Avant 7 - jedno z pierwszych aut z przednim napędem. Wzbudził zachwyt innowacyjnością rozwiązań technicznych - samonośnym nadwoziem zbudowanym na płycie ramowej, niezależnym zawieszeniem kół (opracowanym przez Ferdynanda Porsche), hamulcami hydraulicznymi wszystkich kół, samonastawnym silnikiem. Projekt nadwozia Traction Avanta powstał nie na desce kreślarskiej, ale został wyrzeźbiony w glinie przez rzeźbiarza Flaminia Bertoniego (zm. 1964). Samochód wykorzystywany był przez gangsterów, policję i służby państwowe, w tym po II wojnie światowej przez polskie Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego. Był produkowany do 1957 roku. 90. rocznica

1936 - Urodził się Jan Sokol, czeski filozof, zegarmistrz, informatyk, profesor Uniwersytetu Karola w Pradze, sygnatariusz Karty 77. Jego droga do filozofii wiodła przez studium biblistyki i dzieł Fryderyka Nietzschego. Czerpał z dziedzictwa feonomenologii i personalizmu. Zajmował się filozoficzną antropologią, dziejami idei, filozofią natury, relacjami między filozofią i religią, filozofią i nauką, filozofią i polityką. Zmarł 16 lutego 2021 roku.

1938 - Urodził się Tomasz Łubieński, pisarz, dramaturg, eseista, taternik i alpinista. Zadebiutował w 1955 roku. Redaktor tygodnika "Kultura” i miesięcznika "Nowe Książki”. Członek Związku Literatów Polskich, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i polskiego PEN Clubu. W 2006 roku prezydent Lech Kaczyński odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

1939 - Urodził się Maciej Szumowski, dziennikarz, reportażysta, dokumentalista, autor ponad 100 filmów dokumentalnych, w tym cyklu "Polska zza siódmej miedzy”, działacz "Solidarności" w latach 80., redaktor naczelny "Gazety Krakowskiej”. Dwukrotnie otrzymał prestiżową nagrodę Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich imienia Bolesława Prusa. Zmarł 1 lutego 2004 roku. 85. rocznica

1940 - Urodził się Joseph Leonard Goldstein, amerykański genetyk, laureat Nagrody Nobla. Badał między innymi częstotliwość występowanie wybranych genów u osób, które przeżyły zawał. W 1985 wraz z Michaelem Brownem otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny za ich odkrycie dotyczące regulacji metabolizmu cholesterolu.

1940 - Urodził się Janusz Kochanowski, prawnik, wykładowca Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, dyplomata, założyciel i prezes Fundacji "Ius et Lex". Rzecznik Praw Obywatelskich w latach 2006-2010. Zginął 10 kwietnia 2010 roku w katastrofie samolotu Tu-154 pod Smoleńskiem.

1944 - Na Wołyniu w walce z Niemcami poległ podpułkownik Jan Kiwerski "Oliwa", dowódca 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej. Często osobiście dowodził zespołami żołnierzy w akcjach dywersyjnych. We wrześniu 1989 roku został uroczyście pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Urodził się 23 maja 1910 roku. 80. rocznica

1944 - Urodził się Jan Rulewski, działacz opozycji demokratycznej, więzień polityczny, w 1980 roku członek Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ "Solidarność", od 1981 w Tymczasowym Prezydium KKP, członek Komisji Krajowej, przewodniczący Zarządu Regionu Bydgoskiego NSZZ "Solidarność". W stanie wojennym internowany, a następnie aresztowany i oskarżony o "próbę obalenia przemocą ustroju PRL". Uwolniony na mocy amnestii w 1984 roku. Poseł na Sejm w latach 1991-2001, a od 2007 do 2019 senator RP.W 2021 prezydent RP Andrzej Duda nadał mu Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski. 80. rocznica

1945 - Zmarł Witold Rumbowicz, inżynier mechanik, konstruktor lotniczy i logistyk, organizator pierwszej polskiej wytwórni lotniczej "Zakładów Mechanicznych Emil Plage i Teofil Laśkiewicz” w Lublinie. Był współzałożycielem Podlaskiej Wytwórni Samolotów, dyrektorem naczelnym Państwowych Zakładów Lotniczych w Warszawie. Urodził się 15 czerwca 1882 roku.

1946 - Formalnie rozwiązano Ligę Narodów - międzynarodowy związek niezależnych państw z siedzibą w Genewie, którego celem było utrzymanie pokoju i współpracy na świecie. Powstał po I wojnie światowej, a podczas II wojny światowej już faktycznie nie funkcjonował. Kompetencje i majątek Ligi Narodów przejęła Organizacja Narodów Zjednoczonych. Polska była jednym z państw - założycieli Ligi Narodów w 1920 roku.

1947 - Urodził się Jerzy Stuhr, aktor, pedagog, reżyser filmowy, profesor i rektor Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Przez wiele lat związany ze Starym Teatrem w Krakowie, grał w filmach: "Obywatel Piszczyk”, "Spis cudzołożnic”, "Seksmisja”, "Wodzirej”, "Habemus papam”, "Kiler”. Reżyser obrazów: "Historie miłosne”, "Duże zwierzę”, "Tydzień z życia mężczyzny”, "Korowód” i "Pogoda na jutro”.

1947 - Okupacyjne wojska brytyjskie podjęły próbę wysadzenia w powietrze bunkra oraz resztek instalacji wojskowych na niemieckiej wyspie Helgoland. Zdetonowano ładunki o łącznej masie 6700 ton. Był to najsilniejszy w historii wywołany przez człowieka wybuch, niebędący efektem użycia broni jądrowej. W 1945 roku wyspa została doszczętnie zbombardowana przez nalot dywanowy tysiąca bombowców alianckich, po którym ludność wyspy została ewakuowana

1948 - Zmarł Wincenty Pstrowski, górnik, rębacz dołowy, wzór przodownika pracy w PRL. Gdy pracował, jako rębacz w kopalni węgla kamiennego "Jadwiga", 27 lipca 1947, wystosował list otwarty do górników, wzywający do współzawodnictwa pracy i przekraczania norm. Wierzył, że w ten sposób zostanie przyspieszona odbudowa zniszczonej Polski. Do historii przeszło jego hasło: "Kto da więcej niż ja?”. Urodził się 28 maja 1904 roku.

1950 - Urodził się Kenny Ortega, producent, choreograf i reżyser, znany z choreografii przebojowego filmu "Dirty Dancing" z 1987 roku. Pracował również ze znanymi gwiazdami, takimi jak Madonna czy Elton John. Zdobywca nagrody Emmy za choreografię ceremonii otwarcia XIX Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2002 roku i telewizyjnego filmu muzycznego Disneya "High School Musical" z 2006.

1950 - Urodził się Grigorij Sokołow, znany na całym świecie rosyjski pianista. Najmłodszy zwycięzca w historii Międzynarodowego Konkursu Muzycznego imienia Piotra Czajkowskiego. Do lat 80. ubiegłego wieku występował głównie w Związku Radzieckim, potem rozpoczęła się jego międzynarodowa kariera. Dziś regularnie koncertuje w filharmoniach w Londynie, Nowym Jorku, Amsterdamie, Wiedniu, Montrealu, Mediolanie i Moskwie. W jego repertuarze znajdują się utwory Schumana, Chopina, Bacha, Rachmaninowa, Skriabina i Mozarta.

1951 - Na mocy tak zwanego traktatu paryskiego, podpisanego przez Belgię, Francję, Holandię, Luksemburg, RFN oraz Włochy, powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali. Traktat wszedł w życie 23 lipca 1952 roku. Sygnatariusze zgodzili się wspierać rozwój gospodarczy i wzrost standardów życiowych w państwach członkowskich poprzez tworzenie i regulowanie wspólnego rynku stali, węgla i żelaza. W 2002 roku, po wygaśnięciu 50-letniej ważności traktatu paryskiego organizacja przestała istnieć, a jej kompetencje przejęła Wspólnota Europejska. Na mocy traktatu lizbońskiego w 2009 roku kompetencje te przejęła Unia Europejska.

1952 - W Warszawie przy alei Jana Chrystiana Szucha, gdzie w latach 1939-1944 mieściła się siedziba gestapo, otwarto Mauzoleum Walki i Męczeństwa. Jest jednym z najlepiej zachowanych miejsc niemieckiej nazistowskiej kaźni Polaków w Warszawie. Ekspozycję mogą zwiedzać jedynie osoby powyżej 14 roku życia.

1955 - Zmarł Albert Einstein, genialny fizyk, twórca teorii względności, jeden z autorów teorii kwantów i fizyki statystycznej. W 1921 roku otrzymał Nagrodę Nobla za wyjaśnienie zjawiska fotoelektrycznego zewnętrznego i prace teoretyczne w dziedzinie fizyki. W 1933 roku opuścił Niemcy i osiadł w Stanach Zjednoczonych. Jest autorem ponad 300 prac naukowych, w tym "Istoty teorii względności” i "Ewolucji fizyki”. Zgodnie z wolą Alberta Einsteina jego mózg został wyjęty po siedmiu godzinach od zgonu i zakonserwowany w formalinie w celu przeprowadzenia badań naukowych. Urodził się 14 marca 1879 roku.

1958 - Zmarł Maurice Gamelin, francuski generał, w czasie II wojny światowej głównodowodzący wojsk francuskich. Wiosną 1939 roku, w tajnym protokole, zobowiązał się, że w razie agresji niemieckiej na Polskę, Francja przyjdzie jej z pomocą i rozpocznie ofensywę w ciągu 15 dni od ogłoszenia mobilizacji. Na założeniu ofensywy sojuszniczej oparty był plan obrony terytorium Polski. Jednak po wybuchu wojny i po uzgodnieniach z Wielką Brytanią, Maurice Gamelin był współautorem tak zwanej dziwnej wojny, czyli faktycznego zaprzestania jakichkolwiek działań przeciwko Niemcom. Współodpowiedzialny za klęskę i kapitulację Francji w 1940. Urodził się 20 września 1872 roku.

1965 - Polska zremisowała bezbramkowo z Włochami w rozegranym na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie meczu eliminacyjnym do Mistrzostw Świata. Był to pierwszy w historii mecz między obiema reprezentacjami. Polska nie awansowała do Mundialu, odpadła w eliminacjach.

1966 - 38. ceremonia wręczenia Oscarów. Najbardziej docenionym filmem zostały "Dźwięki muzyki" Roberta Wise, ze statuetkami za najlepszy film, reżyserię, montaż, adaptację muzyki i dźwięk. Najlepszym aktorem wybrano Lee Marvina za rolę w filmie "Kasia Ballou", a za najlepszą aktorką uznano Julie Christie, występującą w obrazie "Darling".

1970 - Zmarł Michał Kalecki, ekonomista, profesor Zakładu Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk i Szkoły Głównej Planowania i Statystyki, członek PAN. W jego dorobku ważne miejsce zajmuje teoria cyklu koniunkturalnego, o nowatorskim charakterze, zarówno w interpretacji przyczyn wahań cyklicznych, jak i roli państwa w życiu gospodarczym. Jest autorem pierwszych w Polsce szacunków dochodu społecznego - za lata 1929 i 1933 oraz licznych publikacji naukowych. Urodził się 22 czerwca 1899 roku.

1975 - Urodził się Marek Dyjak, kompozytor i wokalista, wykonawca poezji śpiewanej i jazzu. Skomponował muzykę do przedstawienia "Zbrodnia i kara", w reżyserii Edwarda Żentary. Poza tym napisał muzykę do "Mistrza i Małgorzaty", w reżyserii Andrzeja Marczewskiego. Ma za sobą także debiut aktorski w filmie Adka Drabińskiego "Kalipso" czy rolę ślepca w "Fauście", w reżyserii Freda Apke.

1979 - W nocy z 17 na 18 kwietnia ładunek wybuchowy uszkodził pomnik Lenina w Nowej Hucie. Silna eksplozja nie zniszczył monumentu. Został uszkodzony i istniała obawa, że runie. Mimo licznych przesłuchań milicja nie ustaliła sprawców. Po latach okazało się, że bombę podłożył Andrzej Szewczuwianiec, wówczas pracownik Huty imienia Lenina. 45. rocznica

1983 - W Warszawie, przy ulicy Twardej, po kilku latach remontu, otwarto Synagogę Nożyków. Uroczystość zorganizowano w 40. rocznicę powstania w getcie warszawskim. Jest to jedyna czynna przedwojenna synagoga w Warszawie, która przetrwała II wojnę światową. Codziennie odprawiane są tam nabożeństwa, a prowadzi je rabin Michael Schudrich.

1983 - W zamachu bombowym na ambasadę amerykańską w stolicy Libanu Bejrucie zginęły 83 osoby, a 130 zostało rannych. Terroryści z Hezbollahu zdetonowali ładunek wybuchowy ukryty w samochodzie-pułapce przed ambasadą USA.

1984 - W Wilnie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza. Projektantem był rzeźbiarz litewski Gediminas Jokubonis. Granit, z którego wykonano rzeźbę przywieziono z Wołynia. Pomnik przedstawia Adama Mickiewicza opierającego się na złamanej kolumnie. Cała rzeźba ma wysokość 4,5 metrów. W 1996 dookoła pomnika umieszczono granitowe płyty z przedwojennego, niedokończonego pomnika wybitnego poety dłuta Henryka Kuny. 40. rocznica

1985 - Urodził się Łukasz Fabiański, bramkarz reprezentacji Polski, zawodnik między innymi Legii Warszawa i Arsenalu Londyn. Od 2018 gra w West Ham United F.C. Uczestnik Mistrzostw Świata w 2006 i 2018 oraz Mistrzostw Europy w 2008 i 2016 roku. W reprezentacji Polski rozegrał 57 meczów. Ostatni mecz w kadrze rozegrał 9 października 2021 przeciwko San Marino.

1986 - Józef Szaniawski, dziennikarz PAP i "Interpressu", współpracownik Radia Wolna Europa, oskarżony przez władze komunistyczne o szpiegostwo wojskowe, został skazany na 10 lat więzienia, konfiskatę mienia oraz grzywnę. Sąd Najwyższy określił go, jako ostatniego więźnia politycznego PRL. Był pełnomocnikiem pułkownika Ryszarda Kuklińskiego w Polsce, organizując kampanię o przywrócenie mu dobrego imienia. Przyczynił się do ujawnienia jego misji wywiadowczej oraz do rehabilitacji. Od 2006 był założycielem i dyrektorem Izby Pamięci Pułkownika Kuklińskiego na warszawskiej Starówce. Współpracował ze Światowym Związkiem Żołnierzy Armii Krajowej oraz był jednym z inicjatorów budowy Pomnika Katyńskiego w Warszawie. Zmarł 4 września 2012 roku.

1988 - Zmarł Józef Łobodowski, poeta, prozaik, tłumacz literatury, współpracownik "Kultury”, "Orła Białego” i "Tygodnika Polskiego”. Był jednym ze współzałożycieli Sekcji Polskiej Radia Madryt. W londyńskich "Wiadomościach" Mieczysława Grydzewskiego ukazał się cykl jego felietonów "Worek Judaszów". Tłumaczył dzieła między innymi Świętego Jana od Krzyża, Federica Garcíi Lorki, Anny Achmatowej, Josifa Brodskiego i Aleksandra Sołżenicyna. Od 1941 roku przebywał w Hiszpanii. Urodził się 19 marca 1909 roku.

1989 - W czasie spotkania Lecha Wałęsy i generała Czesława Kiszczaka podjęto decyzję o powołaniu Komisji Porozumiewawczej, mającą czuwać nad wykonywaniem porozumień zawartych przy Okrągłym Stole. 35. rocznica

1990 - Urodził się Wojciech Szczęsny, piłkarz, bramkarz reprezentacji Polski, zawodnik między innymi Legii Warszawa, Arsenalu Londyn i AS Roma. Od 2017 roku występuje w Juventusie Turyn. Z klubem tym trzykrotnie zdobył mistrzostwo Włoch, dwukrotnie Puchar Włoch i Superpuchar Włoch w piłce nożnej. Uczestnik Mistrzostw Świata w 2018 i 2022 oraz Mistrzostw Europy w 2012 i 2016 roku. W reprezentacji Polski rozegrał 85 spotkań.

1990 - Premiera polsko-radzieckiego filmu "Deja vu" w reżyserii Juliusza Machulskiego. To pastisz amerykańskiego kina gangsterskiego oraz kinematografii radzieckiej, nawiązujący do takich filmów, jak "Dawno temu w Ameryce", "Czapajew" i "Pancernik Potiomkin". W filmie aktorzy mówią po angielsku i rosyjsku, a w pojedynczych scenach także po niemiecku. Główne role zagrali: Jerzy Stuhr, Ryszarda Hanin i Władimir Gołowin.

1993 - Papież Jan Paweł II dokonał beatyfikacji siostry Faustyny Kowalskiej, zakonnicy ze Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia. Za cud niezbędny do wyniesienia na ołtarze uznano uzdrowienie kobiety chorej na obrzęk limfatyczny. W homilii podczas mszy beatyfikacyjnej Jan Paweł II przypomniał, że orędzie Miłosierdzia Bożego głoszone przez Faustnę jest aktualne obecnie i było szczególnie ważne po wybuchu II wojny światowej.

1995 - W Gdańsku wysadzono w powietrze blok mieszkalny, uszkodzony w wyniku wybuchu gazu. Do eksplozji doszło dzień wcześniej. Budynek został poważnie uszkodzony - zapadły się całkowicie trzy dolne kondygnacje, dwa piętra zostały dosłownie wbite w ziemię. Zginęły 22 osoby, a kilkanaście zostało rannych. Ponieważ uszkodzony budynek groził w każdej chwili zawaleniem, komisja pod przewodnictwem Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego oceniła, że jego stan techniczny nie pozwala na prowadzenie jakichkolwiek prac zabezpieczających i podjęła decyzję o wysadzeniu pozostałej części bloku. Akcję ratunkową prowadzono dopiero na gruzowisku.

1996 - Ponad stu libańskich cywilów zginęło w wyniku izraelskiego ostrzału miasta Qana na południu Libanu. 116 cywilów i czterech żołnierzy sił pokojowych ONZ zostało rannych.

1998 - Zmarł Roman Kałuża, pisarz, publicysta, dziennikarz, filozof. W latach 1983-1986 organizował z zagranicy pomoc dla "Solidarności" w Polsce. Od 1983 do 1990 roku pracował w Radiu Wolna Europa. Jest autorem książek: "Zejście z Autostrady Słońca", "Stefan Banach" i "Wariat w wielkim świecie". Urodził się 28 lipca 1949 roku.

2002 - Zmarł Thor Heyerdahl, norweski badacz i podróżnik, który zasłynął przepłynięciem Pacyfiku na tratwie. W 1947 roku, dzięki trwającej 101 dni podróży z Ameryki Południowej do Polinezji, na tratwie z drzewa balsa, udowodnił, że możliwe były migracje na tej trasie. Autor kilkunastu książek podróżniczych i zdobywca Oscara w 1951 roku za film dokumentalny o Kon-Tiki. Urodził się 6 października 1914 roku.

2005 - W Watykanie rozpoczęło się konklawe, które następnego dnia - po niespełna 26 godzinach od chwili rozpoczęcia - wybrało na papieża niemieckiego kardynała Josepha Ratzingera. 265. papież przyjął imię Benedykt XVI. Kolegium składało się ze 183 kardynałów, z których 117 miało prawo głosu.

2007 - W walijskim Cardiff Komitet Wykonawczy UEFA zadecydował, że Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012 zorganizują wspólnie Polska i Ukraina. Zawody trwały od 8 czerwca do 1 lipca, a mistrzem Europy została Hiszpania. Polsce nie udało się zakwalifikować do fazy pucharowej.

2008 - Został wyniesiony na orbitę pierwszy wietnamski satelita telekomunikacyjny Vinasat-1. Obejmuje swoim zasięgiem południowo-wschodnią Azję, część Chin, Indie, Koreę, Japonię, Australię i Hawaje. Całkowity koszt misji wyniósł około 300 milionów dolarów. Do użytkowania satelity zgłosiło się 16 wietnamskich firm i instytucji.

2010 - Uroczystości pogrzebowe Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego i jego żony Marii w Krakowie. Spoczęli w katedrze na Wawelu, w krypcie pod wieżą Srebrnych Dzwonów. Od 10 kwietnia do 18 kwietnia 2010 na terenie Rzeczypospolitej Polskiej obowiązywała żałoba narodowa. Lech i Maria Kaczyńska zginęli w katastrofie samolotu rządowego pod Smoleńskiem 10 kwietnia 2010 roku. Przyczyny wypadku nie zostały do tej pory ostatecznie ustalone.

2011 - Zmarł Andrzej Piszczatowski, aktor i reżyser, związany z Teatrem Powszechnym w Warszawie, twórca Teatru Polskiego Radia, w którym był reżyserem kilkudziesięciu słuchowisk. Wystąpił także w wielu filmach: "Doktor Murek”, "Młode wilki”, "Boża podszewka”, "Ryś”, "Pierwszy milion” i "Pogranicze w ogniu”. Był wielokrotnie nagradzanym aktorem i reżyserem radiowym. W 2005 dostał nagrodę Grand Prix konkursu radiowego V Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry" w Sopocie, za adaptację i reżyserię spektaklu "Saksofon basowy". Urodził się 22 października 1945 roku.

2015 - Kilkaset osób zginęło w katastrofie kutra z afrykańskimi nielegalnymi emigrantami w Cieśninie Sycylijskiej. Zginęły 24 osoby, a 28 osób zostało uratowanych. Za zaginione uznano 700-900 osób.

2018 - Rozpoczęły się masowe protesty antyrządowe w Nikaragui. Spowodowało je ogłoszone przez zakład ubezpieczeń społecznych zwiększenie składek pracowników, pracodawców oraz emerytów. Uległy eskalacji następnego dnia, gdy prezydent Daniel Ortega zatwierdził je z naruszeniem prawa za pomocą dekretu. W czasie trwających do listopada starć demonstrantów z policją zginęło prawie 265 osób. Mimo trwających wiele miesięcy protestów Ortega nie zamierzał ustąpić.

2019 - Zmarł David Lama, austriacki alpinista i wspinacz sportowy. Dwukrotny Mistrz Europy we wspinaczce sportowej z 2006 roku z Jekaterynburga oraz z 2007 z Birmingham. Wspinaczkę uprawiał od wczesnego dzieciństwa. Zginął wraz z dwoma innymi alpinistami wskutek zejścia lawiny w Parku Narodowym Banff. Urodził się 4 sierpnia 1990 roku. 5. rocznica

2021 - Zmarł Krzysztof Liedel, specjalista w zakresie terroryzmu międzynarodowego i jego zwalczania, prawnik, policjant i publicysta. Autor wielu publikacji w dziedzinie teorii terroryzmu i praktyki walki z tym zjawiskiem. Był także zawodnikiem rugby. Urodził się 25 czerwca 1969 roku.

2021 - Zmarł Stefan Bratkowski, dziennikarz, publicysta i pisarz, z wykształcenia prawnik, honorowy prezes Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Był związany między innymi z: "Po Prostu”, "Życiem Warszawy”, "Gazetą Wyborczą”, "Rzeczpospolitą”. W latach 1980-1990 był prezesem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, a od 1991do 1992 pełnił funkcję prezesa Spółdzielni Wydawniczej "Czytelnik”. Był też przewodniczącym Rady Programowej Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego. W 1988 wszedł w skład Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. Brał udział w rozmowach Okrągłego Stołu, jako członek obrad plenarnych oraz podzespołu do spraw stowarzyszeń. Urodził się 22 listopada 1934 roku.

2022 - Zmarł Andrzej Korzyński, kompozytor, aranżer i pianista, członek Polskiej Akademii Filmowej. Był twórcą popularnych piosenek, w tym przeboju Piotra Szczepanika "Żółte kalendarze". Skomponował utwory Maryli Rodowicz - "Do łezki łezka", "Szparka sekretarka" i "Krąży, krąży złoty pieniądz", przeboje Franka Kimono, którego postać wymyślił w 1983 roku, a także utwory z repertuaru - Zdzisławy Sośnickiej, Czesława Niemena, Urszuli oraz Ireny Jarockiej. Był też autorem słów do popularnego przed laty utworu disco polo "Mydełko Fa”. Był laureatem plebiscytów na radiową piosenkę w latach 1965, 1966 i 1974. Urodził się 2 marca 1940 roku.

2022 - Zmarł Valerio Evangelisti, włoski pisarz fantastyczny. Znany jest głównie z cyklu powieści o inkwizytorze Nicolasie Eymerichu, z których cztery zostały wydane w Polsce. Jest również autorem książek o Nostradamusie. Powieści Valerio Evangelistiego są cenione we Francji, Hiszpanii, Niemczech i Portugalii. Urodził się 20 czerwca 1952 roku.

2023 - Skialpinista Bartosz Ziemski jako pierwszy Polak zjechał na nartach z wierzchołka Annapurny Dzień wcześniej wraz himalaistą Oswaldem Pereirą zdobył ten ośmiotysięcznik, nie używając butli tlenowych i bez pomocy szerpów. Położona w Nepalu Annapurna - dziesiąty co do wysokości szczyt Ziemi - była pierwszym w historii ośmiotysięcznikiem, na którym stanął człowiek. Zjazd Polaka ze szczytu był czwartym w dziejach i pierwszym tego typu wyczynem od 30 lat. 1. rocznica

2023 - Parlament Europejski zatwierdził plan redukcji emisji gazów cieplarnianych o 55 procent do 2030 roku (w porównaniu z poziomem w 1990 roku). Przyjęta reforma systemu handlu uprawnieniami do emisji CO2 przewiduje stopniowe wycofywanie w latach 2026-2034 bezpłatnych uprawnień do emisji oraz włączenie od 2027 roku opłaty od emisji gazów cieplarnianych w transporcie drogowym i ciepłownictwie (ogrzewaniu budynków) do systemu handlu pozwoleniami ETS-2. Dolegliwość zmian ma zmniejszyć Społeczny Fundusz Klimatyczny, z którego mają korzystać gospodarstwa domowe w trudnej sytuacji, mikrofirmy i użytkownicy transportu dotknięci ubóstwem energetycznym i transportowym. PE przyjął też wprowadzenie węglowej opłaty granicznej (CBAM) dla towarów importowanych spoza Unii. Zmiany są elementem pakietu „Fit-for-55”. Po przyjęciu przez Radę UE kilka dni później i publikacji w Dzienniku Urzędowym UE stały się obowiązującym prawem Unii. 1. rocznica