Radio Opole » Wiadomości z regionu
2018-11-11, 12:00 Autor: Jacek Rudnik

Dr Mariusz Patelski : Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny

Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
- Odzyskanie przez Polskę niepodległości bez wątpienia było naszym wysiłkiem zbiorowym i wieloletnim - ocenił w rozmowie "Cztery oczy" dr Mariusz Patelski z Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego. W setną rocznicę odzyskania przez nasz kraj niezawisłości pytaliśmy o etos marszałka Piłsudskiego i innych Polaków, którym zawdzięczamy dziś wolność i niepodległość.
Święto 11 listopada po wojnie znika z naszego kalendarza, a wraca dopiero w 1988 roku, m. in dzięki niezależnym ruchom studenckim.

Oczywiście łatwiej jest przekazać pewne procesy historyczne posługując się nazwiskami najbardziej znanych Polaków takich jak Józef Piłsudski, ale nie tylko - wyjaśniał nasz gość.

- Piłsudski swoją cegiełkę też dołożył, ale ja bym zaczął od Grabskiego, znany głównie z reformy walutowej, już w sierpniu 1914 roku rzucił pomysł tworzenia komitetów obywatelskich, to była pierwsza wielka zorganizowana akcja na terenie Królestwa Kongresowego i te komitety odegrały trudną do przecenienia rolę, kładąc podwaliny pod szkolnictwo, projekty sądownictwa i straże obywatelskie - wyjaśniał na antenie Radia Opole historyk Uniwersytetu Opolskiego.

- Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny, gdyż liczyły około 30 tys. żołnierzy - przypomniał historyk, a olbrzymią rolę w odtworzeniu się naszej państwowości odegrał "czynnik cywilny", czyli m .in. komitety obywatelskie.

- Następnie mamy Radę Główną Opiekuńczą już podczas okupacji niemieckiej, Tymczasową Radę Stanu oraz Radę Regencyjną i każda ta instytucja podnosi budowę zrębów państwowości polskiej na wyższy poziom - wyjaśniał dr Mariusz Patelski.

W ocenie dr Patelskiego, gdyby nie pierwsza wojna światowa to odzyskanie przez nasz kraj niepodległości byłoby bardzo trudne.

- W latach 20-tych święto 11 listopada praktycznie w ogóle nie było obchodzone, a faktycznie zostało usankcjonowane dopiero po śmierci marszałka Piłsudskiego - przypomniał dr Patelski, kiedy parlament uchwalił ten dzień jako święto narodowe.

Po drugiej wojnie światowej władze komunistyczne tylko na początku podtrzymują pamięć o 11 listopada, ale po 1947, kiedy w większym stopniu staje się atakowany kościół, postępuje "stalinizacja państwa" i święto zostaje zakazane.

Do jego przywrócenia w ogromnym stopniu przyczyniła się opozycja, a po raz pierwszy w Opolu obchodzono je w 1980 roku, głównie z inicjatywy studentów związanych z Niezależnym Zrzeszeniem Studentów, a później już dzięki działaczom Solidarności.

W okresie stanu wojennego obchodzenie święta ponownie zostaje zakazane, a na dobre obchody 11 listopada wracają w 1988 roku.
Mariusz Patelski
Mariusz Patelski

Wiadomości z regionu

2024-06-11, godz. 18:15 Koreańczycy budują fabrykę w Brzegu. Będą produkować części do "elektryków" Nawet 300 osób znajdzie pracę w nowej fabryce komponentów do silników samochodowych, która powstaje w Brzegu. Koreańska firma Posco symbolicznie rozpoczęła… » więcej 2024-06-11, godz. 18:00 Hala na brzeskiej "Zielonce" stoi pusta. WSSE zapewnia, że zainteresowanie jest ogromne Hala przemysłowa budowana przez Wałbrzyską Specjalną Strefę Ekonomiczną na brzeskiej 'Zielonce' wciąż nie została zagospodarowana. Właściciel obiektu… » więcej 2024-06-11, godz. 17:07 Odra wciąż groźna. "Opolskie jest poniżej granicy bezpieczeństwa" Rośnie liczba zachorowań na odrę. W Polsce w maju odnotowano kolejne 63 przypadki, łączna liczba od początku roku sięgnęła już 191. » więcej 2024-06-11, godz. 16:29 Olesno: nowa starosta wdraża się w pracę urzędu Jakie będą priorytety pierwszej kobiety na stanowisku starosty oleskiego? Mija miesiąc, odkąd na tę funkcję wybrano Bożenę Konarską-Markiewicz z komitetu… » więcej 2024-06-11, godz. 15:48 Kto będzie nowym marszałkiem regionu? Zbigniew Kubalańca czy Szymon Ogłaza? Te dwie kandydatury krążą w politycznych kuluarach regionu w kontekście stołka marszałka województwa. Sami wymienieni… » więcej 2024-06-11, godz. 15:37 Jest nowy trener i nowy kapitan. ZAKSA odkrywa karty [ZDJĘCIA] Andrea Giani, legenda włoskiej siatkówki został nowym trenerem kędzierzyńskiej ZAKSY. Jako zawodnik z reprezentacją swojego kraju trzykrotnie zdobył mistrzostwo… » więcej 2024-06-11, godz. 15:10 Wrocławska w Opolu w remoncie. Utrudnienia są i będą [ZDJĘCIA] Ruszył remont ulicy Wrocławskiej w Opolu. Drogowcy rozpoczęli od wyspy rozdziału na wysokości stacji paliw. » więcej 2024-06-11, godz. 14:00 „Mieszkańcy będą zadowoleni”. Nowe dyżury aptek w Prudniku W Prudniku rozwiązano problem dostępu do aptek w nocy oraz w dni wolne od pracy. Władze powiatu zainicjowały spotkanie, w którym uczestniczyli przedstawiciele… » więcej 2024-06-11, godz. 13:54 Remonty dróg w powiecie opolskim. Rozbudowa trwa m.in. w Niwkach i Popielowie Trwają intensywne remonty dróg w powiecie opolskim. Układane są nowe nawierzchnie, budowane chodniki i ścieżki rowerowe. » więcej 2024-06-11, godz. 12:25 Ustalono właściciela zbiorników z niebezpieczną substancją. Sprawa trafi do prokuratury Wracamy do sprawy znalezionych wczoraj (10.06) dwóch zbiorników z toksyczną substancją w Groszowicach przy ulicy Przelotowej. Pojemniki odkryto na prywatnej… » więcej
567891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »