Kartka z muzycznego kalendarza
Był jednym z najsławniejszych twórców niemieckich swoich czasów. Dziś jednak pozostaje w cieniu innych twórców, jak choćby Brahmsa czy Wagnera. Swoista przewrotność losu. Zwłaszcza, że Max Bruch (1838-1920) i Johannes Brahms (1833-1897) cenili się wzajemnie.
Początkowo kształcony muzycznie pod okiem matki, później pobierał naukę w Bonn i we Frankfurcie. Prowadził działalność pedagogiczną, spełniał się także jako dyrygent Liverpoolskiego Towarzystwa Filharmonicznego. Szybko zyskał opinię zdolnego kompozytora. Ciekawostką jest fakt, że swego czasu stał na czele Towarzystwa Orkiestrowego we Wrocławiu.
Twórczość Maxa Brucha, często inspirowana spotkaniami z wybitnymi artystami, zdominowana jest przez muzykę wokalno-instrumentalną. Obok oper trzon jego twórczości stanową kompozycje chóralne. Znalazło się jednak i miejsce dla 3 symfonii i tyluż koncertów skrzypcowych, choć to, naturalnie, nie wyczerpuje całej listy jego dzieł.
Pośród kompozycji cieszących się szczególnym uznaniem wymienić należy Fantazję szkocką i Kol nidrei. To na nich zatrzymaliśmy się krótką, muzyczną chwilę.
W twórczości Brucha, nacechowanej konserwatywnym romantyzmem - jak zwykło się mówić - nie brak elementów folkloru niemieckiego, hebrajskiego, szkockiego i walijskiego. Proponowane na świąteczny wieczór kompozycje, zdają się potwierdzać te słowa.
Czteroczęściowa Fantazja szkocka Es-dur op. 46 na skrzypce z towarzyszeniem orkiestry, to ukłon w stronę hiszpańskiego wirtuoza skrzypiec, Pablo Sarasatego. Na pierwszą część fantazji składają się 3 ogniwa: Introdukcja (czyli wstęp), Grave i Adagio cantabile.
| Max Bruch – Fantazja szkocka op. 46: cz. I Adagio cantabile |
wyk.: Tesmin Little (skrzypce), Royal scottish National Orchestra, Vernon Handley (dyrygent) |
Kol nidrei op. 47 czyli Adagio d-moll na temat melodii hebrajskich, przeznaczone jest na wiolonczelę i orkiestrę. Dzieło to, podobnie jak Fantazja szkocka, powstało w roku 1880.
| Max Bruch – Kol nidrei op. 47, adagio d-moll na temat melodii hebrajskich |
wyk.: Karolina Jaroszewska (wiolonczela), Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus, Agnieszka Duczmal (dyrygent) |
Gdy spojrzymy do muzycznego kalendarza na dzień 6 stycznia, zobaczymy, że to dzień narodzin rosyjskiego pianisty i kompozytora, przedstawiciela ekspresjonizmu w muzyce przełomu XIX i XX wieku Aleksandra Skriabina (1872-1915). Tego dnia urodzili się także: Franz Xaver Scharwenka (1850-1924), niemiecki pianista i kompozytor pochodzenia polskiego oraz wybitny polski pianista-kameralista i pedagog Jerzy Marchwiński (ur. 1935). Łącząc te fakty, tzn. podążając ścieżką muzyki fortepianowej, zaproponowano wysłuchanie preludiów fortepianowych Aleksandra Skriabina w interpretacji Wojciecha Majewskiego.
| Aleksandr Skriabin – Preludium fortepianowe op. 9 nr 1, |
wyk.: Wojciech Majewski (fortepian) |