Radio Opole » Wiadomości z regionu
2018-11-11, 12:00 Autor: Jacek Rudnik

Dr Mariusz Patelski : Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny

Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
- Odzyskanie przez Polskę niepodległości bez wątpienia było naszym wysiłkiem zbiorowym i wieloletnim - ocenił w rozmowie "Cztery oczy" dr Mariusz Patelski z Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego. W setną rocznicę odzyskania przez nasz kraj niezawisłości pytaliśmy o etos marszałka Piłsudskiego i innych Polaków, którym zawdzięczamy dziś wolność i niepodległość.
Święto 11 listopada po wojnie znika z naszego kalendarza, a wraca dopiero w 1988 roku, m. in dzięki niezależnym ruchom studenckim.

Oczywiście łatwiej jest przekazać pewne procesy historyczne posługując się nazwiskami najbardziej znanych Polaków takich jak Józef Piłsudski, ale nie tylko - wyjaśniał nasz gość.

- Piłsudski swoją cegiełkę też dołożył, ale ja bym zaczął od Grabskiego, znany głównie z reformy walutowej, już w sierpniu 1914 roku rzucił pomysł tworzenia komitetów obywatelskich, to była pierwsza wielka zorganizowana akcja na terenie Królestwa Kongresowego i te komitety odegrały trudną do przecenienia rolę, kładąc podwaliny pod szkolnictwo, projekty sądownictwa i straże obywatelskie - wyjaśniał na antenie Radia Opole historyk Uniwersytetu Opolskiego.

- Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny, gdyż liczyły około 30 tys. żołnierzy - przypomniał historyk, a olbrzymią rolę w odtworzeniu się naszej państwowości odegrał "czynnik cywilny", czyli m .in. komitety obywatelskie.

- Następnie mamy Radę Główną Opiekuńczą już podczas okupacji niemieckiej, Tymczasową Radę Stanu oraz Radę Regencyjną i każda ta instytucja podnosi budowę zrębów państwowości polskiej na wyższy poziom - wyjaśniał dr Mariusz Patelski.

W ocenie dr Patelskiego, gdyby nie pierwsza wojna światowa to odzyskanie przez nasz kraj niepodległości byłoby bardzo trudne.

- W latach 20-tych święto 11 listopada praktycznie w ogóle nie było obchodzone, a faktycznie zostało usankcjonowane dopiero po śmierci marszałka Piłsudskiego - przypomniał dr Patelski, kiedy parlament uchwalił ten dzień jako święto narodowe.

Po drugiej wojnie światowej władze komunistyczne tylko na początku podtrzymują pamięć o 11 listopada, ale po 1947, kiedy w większym stopniu staje się atakowany kościół, postępuje "stalinizacja państwa" i święto zostaje zakazane.

Do jego przywrócenia w ogromnym stopniu przyczyniła się opozycja, a po raz pierwszy w Opolu obchodzono je w 1980 roku, głównie z inicjatywy studentów związanych z Niezależnym Zrzeszeniem Studentów, a później już dzięki działaczom Solidarności.

W okresie stanu wojennego obchodzenie święta ponownie zostaje zakazane, a na dobre obchody 11 listopada wracają w 1988 roku.
Mariusz Patelski
Mariusz Patelski

Wiadomości z regionu

2024-11-10, godz. 16:31 Uczcili rocznicę odzyskania niepodległości w biegu przez las i między dinozaurami [ZDJĘCIA] Kilka dystansów do wyboru mieli uczestnicy 'Niepodległa Jura-RUN'. Start i metę zlokalizowano w JuraParku w Krasiejowie. » więcej 2024-11-10, godz. 15:42 Setki tancerek i tancerzy rywalizowały przez weekend w Oleśnie Nawet 450 tancerek i tancerzy w różnym wieku wzięło udział wczoraj i dzisiaj w dziewiątej edycji Oleskiego Festiwalu Tańca. » więcej 2024-11-10, godz. 14:15 Przybyli ułani... do Kędzierzyna-Koźla. Defilada kawalerzystów na ulicach miasta Defilada na kozielskim rynku Sekcji Konnej Ochotniczego Szwadronu 3. Pułku Ułanów Śląskich uświetniła tegoroczne obchody 106. rocznicy odzyskania niepodległości… » więcej 2024-11-10, godz. 13:53 Prawie 5,5 mln zł na odszkodowania za wypadki przy pracy w regionie Prawie 5,5 mln złotych za wypadki przy pracy wypłacił od początku tego roku opolski oddział ZUS - wynika z najnowszych danych. Jak tłumaczy Sebastian Szczurek… » więcej 2024-11-10, godz. 12:53 Nowi funkcjonariusze wstąpili w szeregi opolskiej policji 22 kolejnych funkcjonariuszy zasiliło szeregi opolskiej policji. Przed nimi teraz kilkumiesięczne szkolenie podstawowe, po którym trafią do jednostek policji… » więcej 2024-11-10, godz. 12:24 Poradnik ze wskazówkami dla starszych osób. Tworzą go inni seniorzy Opolscy seniorzy pracują nad nowym poradnikiem adresowanym do ich grupy wiekowej. Chodzi o to, żeby przybliżyć zagadnienia związane z obszarem polityki senioralnej… » więcej 2024-11-10, godz. 10:08 Strażacka grupa dronowa ma powstać w Krapkowicach. "To sprawdziło się w powodzi" Specjalna sekcja dronowa zostanie najprawdopodobniej utworzona przy Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Krapkowicach. » więcej 2024-11-10, godz. 10:04 Za wikt i opierunek odnowili parkiety na zamku w Mosznej Dobiegają końca prace renowacyjne przy parkietach zamku w Mosznej. Od 3 listopada zamknięta pozostaje trasa zwiedzania. » więcej 2024-11-09, godz. 21:15 Kolejne wsparcie dla OSP Nowy Świętów na budowę nowej remizy. W powodzi stracili wszystko [ZDJĘCIA] 20 tysięcy złotych na pomoc w odbudowie remizy trafiło do strażaków z OSP Nowy Świętów w gminie Głuchołazy w powiecie nyskim. Podczas wrześniowej powodzi… » więcej 2024-11-09, godz. 20:00 Kibice po raz ostatni maszerują na Oleską. Kończy się historia stadionu miejskiego w tym miejscu [ZDJĘCIA, FILM] Piłkarskie święto w Opolu. Sobota to wyjątkowy dzień dla kibiców opolskiej Odry, którzy po raz ostatni przy ulicy Oleskiej będą dopingowali zawodników… » więcej
23242526272829
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »