Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-11-03, 01:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
3 listopada
1443 – Wojska króla Polski i Węgier Władysława III pokonały Turków w bitwie pod Aleksinacem w Serbii. Było to pierwsze starcie w jego krucjacie przeciwko Turcji.

1771 - Król Stanisław August został porwany przez grupę konfederatów barskich.

1845 - W Kamionce Podlaskiej urodził się Zygmunt Gloger, historyk, archeolog, etnograf, folklorysta, krajoznawca; dzieło jego życia to "Encyklopedia staropolska ilustrowana".

1848 - W Krakowie ukazał się pierwszy numer konserwatywnego dziennika "Czas".

1867 - W Przyłbicach koło Jaworowa urodził się Stanisław Szeptycki, dowódca III Brygady Legionów Polskich, następnie komendant Legionów; szef Sztabu Generalnego WP (1918-1919), w czasie wojny polsko-bolszewickiej dowódca Frontu Litewsko-Białoruskiego, od marca 1920 r. dowódca 4 Armii.

1877 - W Rybnej koło Krakowa urodził się Karol Hubert Rostworowski, dramatopisarz, poeta, publicysta; związany z Obozem Wielkiej Polski i Stronnictwem Narodowym.

1894 - W Poznaniu powstała niemiecka organizacja nacjonalistyczna Deutscher Ostmarkenverein, nazywana Hakatą (od nazwisk organizatorów: Hansemann, Kennemann i Tiedemann); jej celem była germanizacja polskich ziem w zaborze pruskim.

1901 - Urodził się Stanisław Tołpa, botanik, torfoznawca, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Wrocławskiego.

1914 - Urodził się Juliusz Bardach, historyk ustroju i prawa, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, członek Polskiej Akademii Nauk, autor prac z zakresu ustroju i prawa dawnej Litwy, parlamentaryzmu polskiego, historii porównawczej prawa.

1920 - W Drohobyczu urodził się Maciej Aleksy Dawidowski, ps. Alek, instruktor harcerski, żołnierz Szarych Szeregów, jeden z bohaterów "Kamieni na szaniec" Aleksandra Kamińskiego.

1921 - W Warszawie zmarł Andrzej Niemojewski, pisarz, wolnomyśliciel, redaktor "Myśli Niepodległej".

1926 - W Warszawie urodził się Andrzej Micewski, historyk, działacz katolicki, publicysta.

1927 - W Kniażach koło Stanisławowa urodził się Zbigniew Cybulski, aktor; w historii polskiego kina zapisał się rolami w filmach "Popiół i diament" Andrzeja Wajdy, "Salto" Tadeusza Konwickiego, "Do widzenia, do jutra" i "Jowita" Janusza Morgensterna, "Rękopis znaleziony w Saragossie" i "Jak być kochaną" Wojciecha Jerzego Hasa.

1929 - W Warszawie zmarł Jan Ignacy Niecisław Baudouin de Courtenay, językoznawca; w 1922 r. wysunięty przez mniejszości narodowe, jako kandydat w wyborach prezydenta RP.

1932 - W Rudzie Śląskiej urodził się Ernest Pohl, piłkarz, zawodnik m.in. Górnika Zabrze i Legii Warszawa; najskuteczniejszy strzelec w historii ekstraklasy z dorobkiem 186 goli; w latach 1955-1964 wystąpił w 46 meczach reprezentacji Polski, w których zdobył 39 goli.

1936 - Rozpoczęła się emisja pierwszej polskiej powieści radiowej; była nią książka "Dni powszednie państwa Kowalskich" Marii Kuncewiczowej.

1939 – W lasach piaśnickich koło Wejherowa Niemcy rozstrzelali co najmniej 82 Polaków.

1942 - Główna Kwatera Harcerzy "Pasieka" podjęła decyzję o podziale Szarych Szeregów na trzy grupy wiekowe: chłopców w wieku 12-14 lat, tzw. Zawiszaków, szkolono w ratownictwie i łączności; starsi, w wieku 15-17 lat, tworzyli Bojowe Szkoły (BS), w których prowadzono szkolenie wojskowe oraz przygotowywano do służby w oddziałach rozpoznawczych, zwiadowczych i łączności, harcerze BS brali udział w akcjach Organizacji Małego Sabotażu Wawer; młodzież powyżej 18 lat tworzyła Grupy Szturmowe (GSz) pełniące służbę dywersyjną.

1943 - W ramach tzw. akcji "Erntefest" ("Dożynki") Niemcy zamordowali około 42 tys. Żydów z dystryktu lubelskiego; ponad 18 tys. z nich zginęło w obozie koncentracyjnym na Majdanku.

1946 - Ukazał się pierwszy numer "Stolicy", warszawskiego tygodnika ilustrowanego.

1947 - W Łodzi urodził się Jacek Koprowicz, reżyser i scenarzysta filmowy.

1948 - KC PPR i CKW PPS na wspólnym posiedzeniu podjęły decyzję o zwołaniu kongresu zjednoczeniowego i przyjęły projekt statutu partii.

1959 - Premiera filmu "Awantura o Basię" w reżyserii Marii Kaniewskiej.

1970 - W Gostyniu urodził się Andrzej Juskowiak, piłkarz, reprezentant Polski, zdobywca srebrnego medalu olimpijskiego i tytułu króla strzelców na igrzyskach w Barcelonie (1992); zawodnik m.in. Lecha Poznań, Sportingu Lizbona, Borussii Moenchengladbach i VfL Wolfsburg.

1970 - Zmarł Władysław Jan Grabski (syn Władysława Grabskiego), polski pisarz, publicysta i poeta.

1976 - W katastrofie kolejowej w Juliance koło Częstochowy zginęło 25 osób, a ponad 60 zostało rannych.

1984 - W Warszawie odbył się pogrzeb księdza Jerzego Popiełuszki, zamordowanego przez funkcjonariuszy IV departamentu MSW; w pogrzebie wzięło udział ponad 600 tys. wiernych oraz blisko tysiąc księży. Mszy żałobnej przewodniczył prymas Józef Glemp. Ksiądz Popiełuszko pochowany został przy kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu.

1991 - W Warszawie zmarł Roman Wilhelmi, aktor, znany m.in. z ról w serialach "Czterej pancerni i pies", "Alternatywy 4", "Kariera Nikodema Dyzmy" oraz filmach "Zaklęte rewiry", "Widziadło", "Ćma".

2007 - Zmarł Wojciech Mazurkiewicz, dziennikarz, poeta, autor skeczy radiowych, programów telewizyjnych i estradowych.

2013 - W Chorzowie zmarł Gerard Cieślik, piłkarz; zawodnik Ruchu Chorzów (1948-1959); w I lidzie rozegrał 237 spotkań, zdobywając 167 goli; w reprezentacji Polski zagrał 45 razy, strzelając 27 bramek.

2013 - Na cmentarzu w podwarszawskich Laskach odbył się pogrzeb Tadeusza Mazowieckiego, działacza opozycji demokratycznej, redaktora naczelnego "Tygodnika Solidarność"; pierwszego po II wojnie światowej niekomunistycznego premiera w Polsce (1989-1991).

2021 – W Taillet we Francji zmarła Joanna Bruzdowicz-Tittel, polska kompozytorka, pianistka i krytyk muzyczny.

Zobacz także

2024-12-03, godz. 10:11 Ambasador Bodnar: rozwiązanie problemów polsko-ukraińskich wymaga uwzględnienia interesów obu państw Nowy ambasador Ukrainy w Polsce Wasyl Bodnar powiedział w poniedziałek, że do rozwiązania problemów polsko-ukraińskich konieczna jest stanowczość i uwzględnienie… » więcej 2024-12-03, godz. 08:39 Wzruszająca opowieść o patriotyzmie w dokumencie opolskiej fundacji Przy pełnej sali odbyła się opolska kinowa premiera dokumentu Grzegorza Kubaszki "Z pacynką i w pasiaku". Fundacja Filmowa Polscy Wychodźcy realizowała zdjęcia… » więcej 2024-12-02, godz. 14:35 Nagroda Historyczna m.st. Warszawy za książkę o akcji "Wisła" Prof. Grzegorz Motyka otrzymał w niedzielę Nagrodę Historyczną m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego. Jury przyznało ją mu za książkę „Akcja »Wisła«… » więcej 2024-11-18, godz. 10:54 Muzeum Auschwitz: ukazały się wspomnienia byłego więźnia Jana Kupca Wspomnienia Jana Kupca, które przybliżają losy jego i pięciorga braci, żołnierzy ruchu oporu z Podhala aresztowanych przez Niemców i osadzonych w Auschwitz… » więcej 2024-11-17, godz. 10:48 Rosja: Zamknięto Muzeum Historii GUŁagu, powołując się na przepisy przeciwpożarowe Państwowi inspektorzy zdecydowali o czasowym zamknięciu moskiewskiego Muzeum Historii GUŁagu, twierdząc, że nie przestrzega ono przepisów przeciwpożarowych… » więcej 2024-11-16, godz. 11:32 Prof. Żaryn w sądzie: SB prowadząc akcję wobec ks. Popiełuszki czuła się bezkarnie Prowokacja na Chłodnej była dziełem SB, której funkcjonariusze mieli poczucie bezkarności - podkreślił historyk prof. Jan Żaryn, który w piątek zeznawał… » więcej 2024-11-16, godz. 10:44 Gdańsk: Pamiątka po rodzinie Ulmów trafiła do MIIWŚ Książka z odręcznym podpisem Józefa Ulmy trafiła do Muzeum II Wojny Światowej. Wcześniej pamiątka po rodzinie zamordowanej przez Niemców za ukrywanie… » więcej 2024-11-15, godz. 16:34 Wałęsa dostał owację już po dwóch słowach. 35 lat od historycznej mowy w Kongresie USA 15 listopada 1989 r. Lech Wałęsa wygłosił mowę w amerykańskim Kongresie. Owację na stojąco dostał już po pierwszych dwóch słowach "My, naród”. Zaczerpnął… » więcej 2024-11-14, godz. 08:53 Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego w Łodzi Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego i jego żony Marii w Łodzi. W zrekonstruowanym lokalu, w którym marszałek i jego żona prowadzili… » więcej 2024-11-13, godz. 19:40 120 lat temu padły strzały na pl. Grzybowskim w Warszawie, był to początek rewolucji 1905 r. w Królestwie Polskim My, jako PPS, uznajemy, że demonstracja z 13 listopada 1904 r. była początkiem rewolucji 1905 r. – powiedział PAP dr Andrzej Ziemski, przewodniczący Komisji… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »