Ekspozycja ma przypomnieć najstarsze dzieje Bytomia nie tylko jego mieszkańcom. Wzmiankowany w źródłach w XII wieku, już od wczesnego średniowiecza Bytom odgrywał rolę ważnego ośrodka gospodarczego, politycznego i administracyjnego, wokół którego rozwijały się kolejne osady.

Na wystawie są zabytki charakterystyczne dla początków osady i miasta związane między innymi z rzemiosłem, handlem, mennictwem, infrastrukturą, a także zabytki unikalne na skalę światową, jak trzynastowieczna laska sędziowska. Ekspozycję można oglądać do końca lutego.