Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Mija 193. rocznica obrony Reduty Ordona w Powstaniu…
2024-09-06, 09:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

Mija 193. rocznica obrony Reduty Ordona w Powstaniu Listopadowym

Julian Konstanty Ordon. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Julian Konstanty Ordon. [fot. wikipedia/domena publiczna]
193 lata temu, 6 września 1831 roku, podczas Powstania Listopadowego, rozpoczęły się walki o Redutę Ordona na przedpolach Warszawy. Dwudniowe starcia polskich powstańców z przeważającymi siłami rosyjskiego zaborcy zakończyły się kapitulacją obrońców. Polscy żołnierze nie widząc szans na zwycięstwo, wysadzili obiekt, a to udaremniło zdobycie amunicji przez nieprzyjaciela. Wskutek przegranej, powstańcy byli zmuszeni poddać Warszawę, a niedługo potem upadło powstanie.
Reduta Ordona, której prawdziwa nazwa brzmiała: "Dzieło fortyfikacyjne nr 54", była częścią zewnętrznego pasa obrony Warszawy. Placówką dowodził major Ignacy Dobrzelewski, wojskami artyleryjskimi - podporucznik Julian Konstanty Ordon. Załoga Reduty Ordona liczyła od 400 do 500 osób, dysponowała zaledwie sześcioma armatami oraz składem amunicji i prochu. Placówka nie była przygotowana na odparcie kilku tysięcy Rosjan, polskie dowództwo bowiem nie spodziewało się ataku od strony Woli, dlatego też Reduty broniła jedna trzecia przewidzianej obsady. W walkach zginęło wielu Polaków i Rosjan, choć nie ma dokładnych danych. Niektóre źródła mówią o 600 żołnierzach rosyjskich.

Bohaterscy obrońcy przeszli do historii za sprawą wiersza Adama Mickiewicza "Reduta Ordona", napisanego na podstawie opowiadania Stefana Garczyńskiego, bezpośredniego świadka wydarzeń. W literaturze Ordon wysadził się w powietrze wraz z placówką, w rzeczywistości, ciężko poparzony, przeżył. Kawaler Krzyża Virtuti Militari, przez lata dźwigał ciężar mitu stworzonego przez wieszcza. Zmarł śmiercią samobójczą, w 1887 roku, we Florencji. Jego prochy spoczywają na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Przez wiele lat uważano, że Reduta Ordona znajdowała się na warszawskiej Woli. Wiadomo już, że była ulokowana w trójkącie obecnych ulic: Na Bateryjce, alei Bohaterów Września oraz Alei Jerozolimskich w Warszawie.

Na terenie fortyfikacji od 2010 roku były prowadzone prace archeologiczne. Dzięki badaniom Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, odkryto ponad 2,5 tysiąca zabytków, w tym rzeczy osobiste żołnierzy, a także dokonano ekshumacji poległych Polaków i Rosjan. Teren Reduty Ordona został wpisany do rejestru zabytków jako miejsce bitwy.

(więcej)

Powstanie Listopadowe było zrywem niepodległościowym, który wybuchł w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku, w celu wyzwolenia Królestwa Polskiego spod panowania Rosji. Był to jednocześnie największy wysiłek zbrojny w historii polskich walk wyzwoleńczych w XIX wieku. Prawie 11 miesięcy blisko 150 tysięcy ludzi prowadziło walkę z największą potęgą militarną Europy. Po wielu początkowych sukcesach powstanie zakończyło się klęską militarną. Upadło 21 października 1831 roku.

Mimo klęski powstanie odbiło się szerokim echem w Europie. Niemiecki dziennik "Allgemaine Anzeiger" z 21 października 1831 roku pisał: "Warszawa padła, polska armia przestała istnieć. (...) Zyskali jednak Polacy szacunek, podziw i uznanie całej Europy. Tego uznania i odwagi nie może Polakom odmówić nawet wróg".

Po upadku zrywu car Mikołaj ograniczył autonomię Królestwa. Uczestników powstania represjonowano, a ich majątki konfiskowano. Blisko 11 tysięcy Polaków opuściło kraj, tworząc tzw. Wielką Emigrację. Represje carskie dotknęły nawet najmłodszych obywateli. Kilka tysięcy polskich dzieci zostało siłą wcielonych do specjalnych batalionów - kantonistów Armii Imperium Rosyjskiego. W drodze z Warszawy do Bobrujska zmarło dwie trzecie z nich, pozostałych przy życiu chłopców wychowano na rosyjskich żołnierzy.

W kolejnych latach Rosjanie zlikwidowali konstytucję Królestwa Polskiego, polską armię, władze, sądownictwo i polskie szkolnictwo wyższe. Do szkół średnich wprowadzono dodatkowy język rosyjski. Po 1840 roku zaczął obwiązywać rosyjski system monetarny oraz system miar i wag.

Zobacz także

2024-12-03, godz. 08:39 Wzruszająca opowieść o patriotyzmie w dokumencie opolskiej fundacji Przy pełnej sali odbyła się opolska kinowa premiera dokumentu Grzegorza Kubaszki "Z pacynką i w pasiaku". Fundacja Filmowa Polscy Wychodźcy realizowała zdjęcia… » więcej 2024-12-02, godz. 14:35 Nagroda Historyczna m.st. Warszawy za książkę o akcji "Wisła" Prof. Grzegorz Motyka otrzymał w niedzielę Nagrodę Historyczną m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego. Jury przyznało ją mu za książkę „Akcja »Wisła«… » więcej 2024-11-18, godz. 10:54 Muzeum Auschwitz: ukazały się wspomnienia byłego więźnia Jana Kupca Wspomnienia Jana Kupca, które przybliżają losy jego i pięciorga braci, żołnierzy ruchu oporu z Podhala aresztowanych przez Niemców i osadzonych w Auschwitz… » więcej 2024-11-17, godz. 10:48 Rosja: Zamknięto Muzeum Historii GUŁagu, powołując się na przepisy przeciwpożarowe Państwowi inspektorzy zdecydowali o czasowym zamknięciu moskiewskiego Muzeum Historii GUŁagu, twierdząc, że nie przestrzega ono przepisów przeciwpożarowych… » więcej 2024-11-16, godz. 11:32 Prof. Żaryn w sądzie: SB prowadząc akcję wobec ks. Popiełuszki czuła się bezkarnie Prowokacja na Chłodnej była dziełem SB, której funkcjonariusze mieli poczucie bezkarności - podkreślił historyk prof. Jan Żaryn, który w piątek zeznawał… » więcej 2024-11-16, godz. 10:44 Gdańsk: Pamiątka po rodzinie Ulmów trafiła do MIIWŚ Książka z odręcznym podpisem Józefa Ulmy trafiła do Muzeum II Wojny Światowej. Wcześniej pamiątka po rodzinie zamordowanej przez Niemców za ukrywanie… » więcej 2024-11-15, godz. 16:34 Wałęsa dostał owację już po dwóch słowach. 35 lat od historycznej mowy w Kongresie USA 15 listopada 1989 r. Lech Wałęsa wygłosił mowę w amerykańskim Kongresie. Owację na stojąco dostał już po pierwszych dwóch słowach "My, naród”. Zaczerpnął… » więcej 2024-11-14, godz. 08:53 Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego w Łodzi Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego i jego żony Marii w Łodzi. W zrekonstruowanym lokalu, w którym marszałek i jego żona prowadzili… » więcej 2024-11-13, godz. 19:40 120 lat temu padły strzały na pl. Grzybowskim w Warszawie, był to początek rewolucji 1905 r. w Królestwie Polskim My, jako PPS, uznajemy, że demonstracja z 13 listopada 1904 r. była początkiem rewolucji 1905 r. – powiedział PAP dr Andrzej Ziemski, przewodniczący Komisji… » więcej 2024-11-13, godz. 14:36 Sto lat temu Władysław Reymont otrzymał Nobla za powieść "Chłopi" 13 listopada 1924 roku Akademia Szwedzka przyznała Literacką Nagrodę Nobla Władysławowi Reymontowi za powieść "Chłopi". Akademicy docenili uniwersalizm… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »