Od grudnia 1939 roku działała w Związku Walki Zbrojnej, a później w Armii Krajowej. Była łączniczką i kurierką na terenie Nowogródczyzny. Przewoziła broń, amunicję i dokumenty, szkoliła dziewczęta do służby sanitarnej. W latach 1943-1944 pracowała jako pielęgniarka w szpitalu powiatowym we Włodawie.

W lipcu 1944 roku pod pseudonimem "Danuta" została przydzielona jako sanitariuszka do plutonu, wchodzącego w skład dywizjonu "Jeleń" 7. Pułku Ułanów Lubelskich AK.

1 sierpnia, gdy pluton ruszył do ataku na budynek Domu Prasy przy ulicy Marszałkowskiej, Krahelska opatrywała rannych. Podczas odwrotu po nieudanym ataku, około godziny 18-tej, na Polu Mokotowskim została ciężko postrzelona w klatkę piersiową. Z powodu silnego ostrzału, dopiero późnym wieczorem została przeniesiona do punktu sanitarnego. Była operowana w szpitalu powstańczym na ulicy Polnej, nie udało się jednak jej uratować, zmarła nad ranem 2 sierpnia.

Twórczością poetycką zajmowała się od 1928 roku. Swoją najbardziej znaną piosenkę "Hej, chłopcy, bagnet na broń" napisała w styczniu 1943 dla żołnierzy batalionu AK "Baszta". Stała się ona najpopularniejszą piosenką żołnierską Polski Walczącej i Powstania Warszawskiego.

W czasie okupacji popularne były także inne piosenki Krahelskiej - "Kołysanka" i "Kujawiak" oraz wiersze: "Modlitwa" i "Wiersz o Tobruku".

W czerwcu 1944 roku Krystyna Krahelska napisała ostatni wiersz: "Gdy przyjdzie dzień odlotu do krainy innej, chcę odlecieć w porywie szczęścia jak ptak, co uciekając z ziemi niegościnnej, ziemię na niebo zamienia".

Pośmiertnie została awansowana do stopnia plutonowego Armii Krajowej oraz odznaczona Krzyżem Walecznych i Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Jest patronką jednej z warszawskich szkół i wielu drużyn harcerskich.

(więcej)

Krystyna Krahelska urodziła się 24 marca 1914 roku w Mazurkach koło Baranowicz, w rodzinie ziemiańsko-inteligenckiej, o głębokich tradycjach patriotycznych.

Od 1926 roku mieszkała w Brześciu nad Bugiem, gdzie w 1932 roku zdała maturę. Studiowała geografię, a następnie etnografię na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Kilkakrotnie wykonywała pieśni regionalne przed mikrofonami Polskiego Radia w Wilnie i Warszawie. Studia ukończyła w maju 1939, uzyskując tytuł magistra etnografii. W latach 1936-1937 pozowała profesor Ludwice Nitschowej, autorce pomnika warszawskiej Syreny. Od 1928 roku należała do Związku Harcerstwa Polskiego.

1 września 1939 roku przebywała wraz z rodziną w Mazurkach. Po wejściu do Polski wojsk sowieckich Krahelscy wyjechali do Białegostoku. W połowie października 1939 przybyli do Warszawy.

W stolicy Krystyna zaangażowała się w działalność konspiracyjną Związku Walki Zbrojnej.

Wzięła udział w walkach pierwszego dnia Powstania Warszawskiego. Ciężko ranna, zmarła 2 sierpnia nad ranem. Pochowano ją w ogródku domu przy ulicy Polnej 36. W kwietniu 1945 szczątki przeniesiono na cmentarz przy kościele św. Katarzyny na warszawskim Służewie.

Po wojnie wydano dwa zbiory jej utworów: "Smutna rzeka" oraz "Wiersze".

Krystyna Krahelska jest patronką medalu ustanowionego i nadawanego przez Zarząd Główny Towarzystwa Przyjaciół Warszawy. "Odznaka Honorowa im. Krystyny Krahelskiej - Pamięci Powstania Warszawskiego" jest przyznawana za "ocalenie od zapomnienia bohaterstwa żołnierzy i ludności cywilnej w Powstaniu Warszawskim 1944 roku".