Radio Opole » Wiadomości z regionu
2022-12-24, 19:00 Autor: Katarzyna Doros-Stachoń

Jaka Wigilia, taki cały rok, czyli świąteczne nakazy i symbolika liczb

Święta - zdjęcie ilustracyjne [fot. roovuu / Flickr.com]
Święta - zdjęcie ilustracyjne [fot. roovuu / Flickr.com]
Wigilia [fot. roovuu/Flickr.com]
Wigilia [fot. roovuu/Flickr.com]
Nie dwanaście, a cztery lub siedem potraw musiało się dawniej znaleźć na wigilijnym stole. Tę tradycję kultywowano zwłaszcza w domach biedniejszych, chłopskich, których nie było stać na przygotowanie większej liczby dań. Od wieków w Wigilię świąt Bożego Narodzenia symbolika liczb miała znaczenie. Miały one zapewniać dostatek, bezpieczeństwo i urodzaj.
- Symbolika liczb była bardzo stara i głęboko w kulturze zakorzeniona - mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - Na stole pojawiały się np. cztery potrawy, czyli symbol czterech stron świata, czterech ścian domu, który stanowi takie bezpieczne miejsce, w którym się chronimy. Było też siedem potraw, które tworzono sumując czwórkę szczęśliwą i trójkę, która była symbolem Trójcy Świętej.

Święta Bożego Narodzenia wypadają w okresie przesilenia zimowego, co oznacza, że wszystko idzie już ku wiośnie. - Tak samo produkty, z których przygotowywano potrawy nawiązywały do tego, że życie wkrótce się odrodzi - dodaje Elżbieta Oficjalska. - Tu były stosowane właśnie mak, ziarno pszenicy, ziarno siemienia konopnego, czyli coś, czego jest tak dużo, że nie można policzyć i to jest ta obfitość. Że ma się nam darzyć, że będzie tego tyle, że po prostu nie będziemy w stanie policzyć tego, jak nam się dobrze będzie działo w następnym roku.

Kustosz Muzeum Wsi Opolskiej zwraca uwagę, że Wigilia jako dzień świąteczny była zawsze pełna zakazów i nakazów. - Stroniono od prac gospodarczych, czyli prania, rąbania drewna, które nie były w tym dniu niezbędne i nie służyły świętom - mówi Elżbieta Oficjalska. - Wtedy zmieniano też pościel na czystą, już na ostatnią chwilę. Kąpano się wtedy. Wszyscy musieli być w tym dniu czyści, czyli dom był wyczyszczony i domownicy również. Jednocześnie uważano, że Wigilia to na tyle ważny dzień, że nie wolno było krzyczeć. Uważano, że jeżeli 24 grudnia będziemy na siebie krzyczeć, złościć się i się gniewać, to później tak będzie cały czas w całym roku. Dzieci też starały się być grzeczne, nie wchodzić w drogę rodzicom. Wierzono, że jaka Wigilia, taki później cały rok.

Jeden z dawniej stosowanych nakazów mówił o tym, że do Wigilii wszystko powinno być przygotowane i postawione na stole tak, żeby nikt nie musiał od tego stołu już wstawać. Miało to chronić przed złą wróżbą.
Elżbieta Oficjalska cz.1
Elżbieta Oficjalska cz.2
Elżbieta Oficjalska cz.3

Wiadomości z regionu

2024-07-13, godz. 23:19 Zderzenie dwóch samochodów osobowych w Hanuszowie. Droga krajowa zablokowana Do zderzenia dwóch samochodów osobowych doszło kilka minut po godz. 22:00 na odcinku drogi krajowej DK 46 Opole - Nysa w Hanuszowie. Są poszkodowani. Na miejscu… » więcej 2024-07-13, godz. 18:14 Historia jak żywa. Grupy rekonstrukcyjne spotkały się w Nysie Od wczesnych Słowian do II wojny światowej. Tak wygląda w niedzielę krajobraz nyskiej Reduty Kardynalskiej. » więcej 2024-07-13, godz. 16:31 Jeszcze w tym roku w budynku strzeleckiego starostwa pojawi się winda Starostwo Powiatowe w Strzelcach Opolskich doczeka się windy. Do tej pory jedynym udogodnieniem dla osób starszych czy poruszających się na wózkach był podjazd… » więcej 2024-07-13, godz. 16:31 Noc znowu może być burzowa. Jest nowe ostrzeżenie IMGW Opolskie dalej pozostaje w zasięgu burz. Wrocławskie biuro IMGW wydało ostrzeżenie pierwszego stopnia dot. możliwych burz oraz silnych opadów deszczu. » więcej 2024-07-13, godz. 16:01 Ruszyło koszenie rzepaku. Na razie plony poniżej przeciętnej Po jęczmieniu ozimym przyszedł czas na zbiory rzepaku. W opinii rolników z północy województwa i powiatu krapkowickiego plony zapowiadają się gorzej niż… » więcej 2024-07-13, godz. 15:04 "Złota Kosa" w Piątkowicach zgromadziła tłumy. Tradycja trzyma się mocno [ZDJĘCIA] To już 22. raz spotkali się Piątkowicach zawodnicy, których specjalnością jest żniwowanie tradycyjnymi metodami. Zmagali się o Złotą Kosę. Do rywalizacji… » więcej 2024-07-13, godz. 14:36 "Z nami bezpiecznie" nad Jeziorem Nyskim. Prewencji nigdy za dużo! [ZDJĘCIA] Trwa 4. edycja pikniku 'Z nami bezpiecznie'. Służby tradycyjnie spotykają się z mieszkańcami regionu, by rozmawiać o bezpieczeństwie. Nad Jeziorem Nyskim… » więcej 2024-07-13, godz. 13:37 Tragiczne zdarzenie w w Otmuchowie. Mieszkaniec zginął przy udrażnianiu rowu podczas nawałnicy [AKTUALIZACJA] Po godzinie 21.30 w piątkowy (12.07) wieczór do straży pożarnej w Nysie dotarła informacja o zalewanych wodami deszczowymi dwóch posesjach w Otmuchowie… » więcej 2024-07-13, godz. 11:49 Opolskie POLREGIO wyremontuje trzy szynobusy. "One wrócą jak nowe" Przetarg na gruntowny remont trzech szynobusów dwuczłonowych ogłasza opolski oddział POLREGIO. Wobec planowanego zakupu nowych pociągów elektrycznych zwlekano… » więcej 2024-07-13, godz. 10:12 Muzeum upamiętniające Śląskich Teksańczyków powstało w Płużnicy Wielkiej W budynku dawnej szkoły w Płużnicy Wielkiej w powiecie strzeleckim powstała Izba Pamięci Śląskich Teksańczyków. Przypomnijmy, w poszukiwaniu lepszego… » więcej
84858687888990
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »