Radio Opole » Wiadomości z regionu
2022-12-24, 19:00 Autor: Katarzyna Doros-Stachoń

Jaka Wigilia, taki cały rok, czyli świąteczne nakazy i symbolika liczb

Święta - zdjęcie ilustracyjne [fot. roovuu / Flickr.com]
Święta - zdjęcie ilustracyjne [fot. roovuu / Flickr.com]
Wigilia [fot. roovuu/Flickr.com]
Wigilia [fot. roovuu/Flickr.com]
Nie dwanaście, a cztery lub siedem potraw musiało się dawniej znaleźć na wigilijnym stole. Tę tradycję kultywowano zwłaszcza w domach biedniejszych, chłopskich, których nie było stać na przygotowanie większej liczby dań. Od wieków w Wigilię świąt Bożego Narodzenia symbolika liczb miała znaczenie. Miały one zapewniać dostatek, bezpieczeństwo i urodzaj.
- Symbolika liczb była bardzo stara i głęboko w kulturze zakorzeniona - mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - Na stole pojawiały się np. cztery potrawy, czyli symbol czterech stron świata, czterech ścian domu, który stanowi takie bezpieczne miejsce, w którym się chronimy. Było też siedem potraw, które tworzono sumując czwórkę szczęśliwą i trójkę, która była symbolem Trójcy Świętej.

Święta Bożego Narodzenia wypadają w okresie przesilenia zimowego, co oznacza, że wszystko idzie już ku wiośnie. - Tak samo produkty, z których przygotowywano potrawy nawiązywały do tego, że życie wkrótce się odrodzi - dodaje Elżbieta Oficjalska. - Tu były stosowane właśnie mak, ziarno pszenicy, ziarno siemienia konopnego, czyli coś, czego jest tak dużo, że nie można policzyć i to jest ta obfitość. Że ma się nam darzyć, że będzie tego tyle, że po prostu nie będziemy w stanie policzyć tego, jak nam się dobrze będzie działo w następnym roku.

Kustosz Muzeum Wsi Opolskiej zwraca uwagę, że Wigilia jako dzień świąteczny była zawsze pełna zakazów i nakazów. - Stroniono od prac gospodarczych, czyli prania, rąbania drewna, które nie były w tym dniu niezbędne i nie służyły świętom - mówi Elżbieta Oficjalska. - Wtedy zmieniano też pościel na czystą, już na ostatnią chwilę. Kąpano się wtedy. Wszyscy musieli być w tym dniu czyści, czyli dom był wyczyszczony i domownicy również. Jednocześnie uważano, że Wigilia to na tyle ważny dzień, że nie wolno było krzyczeć. Uważano, że jeżeli 24 grudnia będziemy na siebie krzyczeć, złościć się i się gniewać, to później tak będzie cały czas w całym roku. Dzieci też starały się być grzeczne, nie wchodzić w drogę rodzicom. Wierzono, że jaka Wigilia, taki później cały rok.

Jeden z dawniej stosowanych nakazów mówił o tym, że do Wigilii wszystko powinno być przygotowane i postawione na stole tak, żeby nikt nie musiał od tego stołu już wstawać. Miało to chronić przed złą wróżbą.
Elżbieta Oficjalska cz.1
Elżbieta Oficjalska cz.2
Elżbieta Oficjalska cz.3

Wiadomości z regionu

2024-12-22, godz. 20:00 Świąteczno-noworoczne zmiany w kursowaniu autobusów miejskich w Opolu Idą święta, w tym czasie zmieni się rozkład jazdy autobusów w miejskich w Opolu. - Pierwsze modyfikacje zostaną wprowadzone już w poniedziałek (23.12)… » więcej 2024-12-22, godz. 16:49 "Jedna, wielka wspólnota". Powodzianie z Lewina Brzeskiego zasiedli razem do świątecznego stołu - Jesteśmy teraz jedną wielką rodziną - takie słowa można było dziś (22.12) usłyszeć podczas wigilijnego spotkania w Lewinie Brzeskim. Do świątecznego… » więcej 2024-12-22, godz. 16:40 Do ostatniej chwili. Opolanie w ferworze świątecznych przygotowań Święta Bożego Narodzenia coraz bliżej. Do Wigilii pozostały niespełna dwa dni. Dla Opolan to czas wielkich przygotowań. Ruch widać nie tylko na ulicach… » więcej 2024-12-22, godz. 16:00 "Trafiony prezent". Powodzianie dostali węgiel kupiony przez Caritas Diecezji Opolskiej Ponad 120 ton węgla dla powodzian kupiła i przekazała Caritas Diecezji Opolskiej. » więcej 2024-12-22, godz. 15:58 Inwestycja "o szczególnym znaczeniu". Szansa na 10 milionów złotych dla opolskiego stadionu Opolski stadion znalazł się na dwóch, ministerialnych listach dotacji dla inwestycji 'o szczególnym znaczeniu dla sportu'. Siedem milionów złotych resort… » więcej 2024-12-22, godz. 13:53 "Trzeba robić wszystko, żeby wrócić do normalności". Charytatywny turniej dla Hattricka Głuchołazy Międzynarodowy turniej piłkarski, licytacja gadżetów i koszulek ekstraklasowych klubów Cracovii Kraków, Rakowa Częstochowa i Piasta Gliwice oraz stroju… » więcej 2024-12-22, godz. 12:25 "Opolski sport rośnie w siłę". Mikołajkowe zmagania młodych amatorów pływania Najmłodszy zawodnik miał dwa lata, a najstarszy 14. Za nami Zawody Pływackie o puchar Świętego Mikołaja na pływalni Akwarium w Opolu. Do rywalizacji przystąpiło… » więcej 2024-12-22, godz. 11:51 Pasterka w Radiu Opole. W tym roku nadajemy świątecznie z Otmuchowa Mszę w uroczystość Narodzenia Pańskiego będziemy transmitować z kościoła p.w. św. Mikołaja i Franciszka Ksawerego. » więcej 2024-12-22, godz. 11:30 Ruszyła budowa nowej hali sportowej przy PSP nr 26 W Opolu Przy Publicznej Szkole Podstawowej nr 26 w Opolu ruszyły prace związane z budową nowej hali sportowej. Inwestycja jest realizowana w ramach ministerialnego… » więcej 2024-12-22, godz. 09:54 "Trzeba to przejść". Dla powodzian tegoroczne święta będą trudne - Będzie ciężko, ale ważne, że razem - takie słowa można usłyszeć z ust powodzian na temat tegorocznych świąt. Jak podkreślają, będą one zupełnie… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »