Jedną z pierwszych instytucji powołanych do życia w II RP była służba konserwatorska zwana także ochroną zabytków. Wybitni specjaliści, często anonimowi, przywracali świetność skarbom kultury. Podobnie działo się po II wojnie, mimo ustroju, który nie sprzyjał pielęgnowaniu przeszłości. Dlatego warto przypomnieć sylwetki przynajmniej niektórych z wybitnych konserwatorów i pokazać, jak trudna i skomplikowana jest ich praca.