Rządząca w Nigrze junta nakazała w kwietniu Stanom Zjednoczonym wycofanie z kraju prawie 1 tys. żołnierzy. W niedzielę z bazy 101 odleci ostatni amerykański samolot C-17, a kontrolę nad nią przejmą władze wojskowe Nigru i sprowadzeni przez nie najemnicy rosyjscy, którzy przez kilka miesięcy dzielili ją z Amerykanami. Generał Ekman podkreślił, że Niger zapewnił separację tych dwóch sił.

Niewielkie oddziały, liczące od 10 do 20 żołnierzy amerykańskich, już przeniosło się do innych krajów Afryki Zachodniej, ale większość sił, jak przekonują Amerykanie, trafi do Europy.

Od ponad dekady Niger był jednym z najbardziej niezawodnych sojuszników USA w regionie Sahelu, który rozciąga się przez Afrykę od Atlantyku na zachodzie po Morze Czerwone na wschodzie. Region ten dotknięty jest terroryzmem, handlem ludźmi, bronią i narkotykami. Od 2020 r. doszło tam do siedmiu zamachów stanu, z czego cztery zakończyły się sukcesem. Wojsko przejęło władzę w Gwinei, Burkina Faso, Mali i Nigrze.

Pierwsze jednostki wojsk amerykańskich w Nigrze pojawiły się w 2013 r. Było to 100 członków personelu wojskowego, których ulokowano w bazie wojskowej na lotnisku Niamey współdzielonym wówczas z wojskami francuskimi.

Później USA zbudowały w Nigrze jedną ze swoich największych baz dronów w Afryce, w Agadez. Pozwoliła ona prowadzić działania wywiadowcze i rozpoznawcze, obejmujące zasięgiem niemal cały region Sahelu. Amerykanie wspierali też Niger pomocą wojskową aż do wojskowego zamachu stanu w lipcu 2023 r. W znaczący sposób zasilali też budżet afrykańskiego kraju, m.in. w 2018 r. przekazali 437 mln dolarów na wzmocnienie sektora rolnego Nigru.

USA radykalnie zmieniły swoją postawę po zamachu stanu. Trzy miesiące po przewrocie Waszyngton wstrzymał ponad 500 mln dolarów pomocy dla Nigru. Amerykanie przestali też dzielić się informacjami wywiadowczymi z juntą, co skłoniło ją do wypowiedzenia umowy o bezpieczeństwie i wyproszeniu wojsk amerykańskich z kraju.

USA rozważają obecnie przeniesienie swych baz do krajów takich jak Ghana, Wybrzeże Kości Słoniowej i Benin.

Z Harare Tadeusz Brzozowski (PAP)

tebe/ zm/