Projekty zostaną dofinansowane w konkursie IPCEI CIS (Important Project of Common European Interest on Next Generation Cloud Infrastructure and Services), realizowanym ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Za inwestycję odpowiada Ministerstwo Cyfryzacji.

Politechnika Gdańska oraz firmy Atende Industries, Oktawave i CloudFerro otrzymają łącznie 217 mln zł dofinansowania. Ich projekty, dotyczące infrastruktury i technologii chmurowych, zaprezentowano w środę na konferencji zorganizowanej przez Ministerstwo Cyfryzacji oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR).

Pierwszy z nich ("Wysoce skalowalna, rozproszona baza danych NoSQL dla krytycznych aplikacji IoT czasu rzeczywistego") zrealizuje warszawska spółka Atende Industries z dofinansowaniem równym 19 mln zł. Projekt dotyczy masowego składowania danych IoT. TStorage to rozproszona baza danych typu NoSQL, która pozwala bardzo efektywnie gromadzić i przetwarzać dane o charakterze szeregów czasowych, np. dane o zużyciu energii elektrycznej gromadzone przez inteligentne liczniki. Baza ma już swoje zastosowania na rynku energetycznym, a dzięki finansowaniu z IPCEI CIS będzie mogła zostać rozszerzona o funkcjonalności niezbędne dla usług chmurowych w sektorach takich, jak przemysł 4.0, inteligentne rolnictwo, lotnictwo, zastosowania kosmiczne, zdrowie i inteligentne miasta.

Przygotowana w ramach projektu baza danych może być wykorzystana w przemyśle. Planowane są pierwsze wdrożenia przemysłowe z partnerami z Polski, Włoch, Hiszpanii, Niemiec i Węgier. Użytkownikami docelowymi technologii będą głównie podmioty profesjonalne - MŚP oraz duże przedsiębiorstwa, a także jednostki badawcze i uniwersytety, zajmujące się przetwarzaniem dużej ilości danych.

Drugi projekt („Next Gen Cloud”) firmy Oktawave dotyczy bezpieczeństwa w chmurze. Jego celem jest opracowanie technologii do stworzenia w chmurze publicznej bezpiecznego środowiska uruchomieniowego dla aplikacji. Na ten cel firma otrzyma niemal 47 mln zł dofinansowania. Rozwiązanie ma technicznie uniemożliwić dostawcy usług chmurowych pozyskanie dostępu do danych. Technologia powinna zabezpieczać proces przetwarzania w środowiskach publicznych chmur globalnych, jak i prywatnych, umieszczonych w lokalnych centrach danych. Autorzy projektu zbadają możliwość wykorzystania technik kryptograficznych jako podstawy do budowy środowisk uruchomieniowych oraz przestrzeni magazynowania danych realizowanych w przestrzeni procesorów GPU.

"Jednym z wyzwań dla firm, które planują przenieść wrażliwe dane do chmury, jest także potrzeba dystrybucji, zarządzania i zabezpieczenia kluczy szyfrujących powierzonych chmurze. Nasz projekt będzie próbował rozwiązać ten problem poprzez prace nad stworzeniem bezpiecznej enklawy w ramach pamięci klasycznych, ale zwirtualizowanych CPU. Rozwiązanie będzie służyć do przechowywania kluczy szyfrujących i eliminować konieczność korzystania z urządzeń sprzętowych typu HSM, które zwykle są niekompatybilne z chmurą publiczną" – wskazał Maciej Kuźniar, CEO Oktawave.

Spółka w ramach projektu opracuje też techniki autoryzacji, konsolidacji i śledzenia zmian w zbiorach danych, przekazywanych pomiędzy ośrodkami przetwarzania chmury. Celem jest "uzyskanie spójnego widoku na dane rozproszone" - przekazano w komunikacie NCBR.

Dofinansowanie (niemal 97 mln zł) otrzymała też firma CloudFerro na projekt "Gateway", który powstał w odpowiedzi na wzrost ilości danych generowanych w ostatnich latach. Celem projektu jest stworzenie pierwszego europejskiego dataspace (przestrzeni danych) - spójnej platformy do wymiany, przechowywania i przetwarzania danych przestrzennych, aby zapewnić kontrolę i bezpieczeństwo. Użytkownicy będą mogli korzystać z zasobów w bardziej efektywny sposób, bez ograniczeń lokalizacyjnych.

"Naszym celem jest zbudowanie największego w Europie zbioru danych przestrzennych, opartego na usługach chmury obliczeniowej nowej generacji, z którego będą mogli korzystać urzędnicy administracji publicznej i firmy komercyjne w całej Europie. Jednym z projektów w ramach Gateway jest na przykład przygotowanie zestawu usług pod zarządzanie inteligentnym miastem" – tłumaczy prezes CloudFerro, dr Maciej Krzyżanowski.

Jedyna uczelnia wśród beneficjentów konkursu, Politechnika Gdańska, zrealizuje projekt "Chmurowa platforma (CAISE - Cloud Artificial Intelligence Service Engineering) do wytwarzania uniwersalnych usług inteligentnych dla różnych obszarów zastosowań", z dofinansowaniem niemal 55 mln zł. Platforma będzie umiejscowiona na chmurze obliczeniowej TASKcloud, rozwijanej od kilku lat w CI TASK.

"Zbudowana platforma CAISE oferować będzie, wytworzone na niej, nowe kategorie usług chmurowych związanych z przetwarzaniem dokumentów cyfrowych, takie jak: analiza treści cyfrowych dokumentów tekstowych zredagowanych w języku polskim, jak np. interpretacja notatki służbowej, obróbka obrazów dostępnych w formacie DICOM, chociażby dla rozpoznawania problemów medycznych oraz dokumentów hybrydowych złożonych z opisów tekstowych i obrazów - przykładowo automatyczna analiza struktury strony książki" – mówi prof. Henryk Krawczyk, kierownik projektu CAISE z Politechniki Gdańskiej.

W projekcie uczelnia zakłada współpracę z czterema firmami zagranicznymi, by stworzyć rozwiązania multicloud, oraz z trzema polskimi, które zweryfikują funkcjonowanie platformy.

W środowym komunikacie NCBR podkreślono, że sektor rozwiązań chmurowych zdominowało obecnie kilka dużych firm, zaś europejscy dostawcy są bardzo rozdrobnieni i stanowią niecałe 13 proc. światowego rynku. Prowadzi to do problemów, które negatywnie wpływają na konkurencję i utrudniają wykorzystanie potencjału innowacyjnego gospodarki europejskiej. W rozwiązaniu tego problemu ma pomagać program IPCEI CIS, realizowany w ramach polityki cyfrowej UE. Zakłada on wspieranie badań, rozwoju i pierwszego przemysłowego wdrożenia zaawansowanych technologii przetwarzania w chmurze i przetwarzania brzegowego u wielu dostawców w Europie.

"Środki Krajowego Planu Odbudowy inwestujemy w strategicznie ważne dla państwa obszary, w tym - technologie cyfrowe napędzane przez zieloną energię. Tworzymy państwo sprawne, nowoczesne, przyjazne obywatelkom i obywatelom, a przede wszystkim – bezpieczne w cyberprzestrzeni. Projekty realizowane przez beneficjentów konkursu przybliżą nas do tego celu" – powiedział Krzysztof Gawkowski, wicepremier, minister cyfryzacji.

Wyłonione projekty badawczo-rozwojowe cechuje wysoki poziom innowacyjności i pozytywny wpływ na środowisko. Jednocześnie przyczyniają się one do wzrostu konkurencyjności całego europejskiego przemysłu oraz dalszego rozwoju wspólnego rynku cyfrowego - podkreślono w informacji dla mediów.

"Zrealizowany przez NCBR konkurs służy rozwojowi i pierwszym przemysłowym wdrożeniom zaawansowanych projektów badawczo-rozwojowych w kierunku budowania przetwarzania danych w chmurze i w ramach przetwarzania brzegowego. Bardzo ważne dla nas jest, aby wytworzone w toku prac rozwiązania znalazły swoje zastosowanie na rynku, przez co zwiększały potencjał technologiczny i konkurencyjny naszego kraju oraz szerzej – całej Unii Europejskiej" – wskazał prof. dr inż. Jerzy Małachowski, dyrektor NCBR.(PAP)

zan/ bar/