Celem projektu ustawy wspierającego działania wojska, policji i Straży Granicznej jest "realizacja ich konstytucyjnych zadań" w kontekście zmieniającej się sytuacji na granicach z Rosją i Białorusią.

Kluczowe przepisy dotyczą zasad użycia broni przez żołnierzy Sił Zbrojnych oraz funkcjonariuszy SG i policji. Główną z proponowanych zmian jest wprowadzenie do kodeksu karnego kontratypu, czyli wyłączenia odpowiedzialności za przestępstwo popełnione w szczególnych warunkach. Projektowane przepisy stanowią, że "nie popełnia przestępstwa żołnierz, funkcjonariusz policji lub Straży Granicznej", który z naruszeniem zasad użycia środków przymusu bezpośredniego i broni palnej wydaje rozkaz ich stosowania lub sam ich używa w określonych wypadkach - "jeżeli sytuacja wymaga natychmiastowego działania".

Dodatkowo, żołnierze i funkcjonariusze, wobec których wszczęto sprawy o niewłaściwe użycie broni, mają w myśl proponowanych przepisów móc żądać obrońcy z urzędu. Ponadto ma im przysługiwać pomoc finansowa na zapewnienie pomocy prawnej, a także zwrot kosztów pomocy prawnej w przypadku umorzenia postępowania. Oprócz tego dowódca jednostki, w której służy oskarżony żołnierz lub funkcjonariusz, ma podejmować decyzję, czy pozostawić oskarżonemu prawo do otrzymywania pełnego uposażenia. Przepisy te mają być zastosowane także w odniesieniu do spraw rozpoczętych przed ewentualnym wejściem ustawy w życie.

W projekcie przewidziano również wprowadzenie do ustawy o obronie ojczyzny terminologii dot. "operacji wojskowej prowadzonej na terytorium RP w czasie pokoju". Jak wskazano, przez taką operację należy rozumieć "zorganizowane działanie Sił Zbrojnych prowadzone w celu zapewnienia bezpieczeństwa zewnętrznego państwa, niebędące szkoleniem lub ćwiczeniem", a także działanie na terytorium Polski wojsk sojuszniczych wspierających Wojsko Polskie. O użyciu Sił Zbrojnych do operacji wojskowej na terenie kraju ma decydować prezydent, na wniosek Rady Ministrów.

Projekt przewiduje także doprecyzowanie zasad zatrzymywania żołnierzy przez Żandarmerię Wojskową oraz zasady współdziałania Straży Granicznej i policji w sytuacjach, gdy jedna z formacji potrzebuje wsparcia drugiej. Usprawnieniu ma też ulec m.in. komunikacja między wojskiem, a policją. Projekt ma też doprecyzować przepisy dotyczące użycia środków przymusu bezpośredniego, takich jak siatki obezwładniające, armatki wodne czy granaty hukowo-błyskowe przez funkcjonariuszy policji czy SG służących na granicy.

W harmonogramie środowego posiedzenia rządu figuruje również projekt nowelizacji ustawy o finansach publicznych, zgodnie z którym reguła wydatkowa obejmie wszystkie jednostki sektora finansów publicznych, których plany finansowe umieszczane są w ustawie budżetowej. W projekcie zapisano m.in. rozszerzenie zakresu reguły o jednostki sektora finansów publicznych, których plany są załącznikami do ustawy budżetowej. Chodzi o agencje wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz państwowe osoby prawne. Jak wyjaśniono w uzasadnieniu, w warunkach ustawy budżetowej na rok 2024 oznacza to objęcie regułą wydatkową łącznie ok. 90 jednostek.

Ministrowie zajmą się także pięcioma projektami uchwał - cztery z nich przygotowane są w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, zaś jeden - w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Chodzi m.in. o ustanowienie programów, które przewidują wypłatę dodatków do wynagrodzeń w wysokości 1 tys. zł brutto miesięcznie pracownikom pomocy społecznej, pieczy zastępczej oraz opieki nad dziećmi do lat trzech.

Wprowadzenie specjalnych uchwał w sprawie dodatków do wynagrodzeń umożliwia nowelizacja ustawy o pomocy społecznej, nowelizacja ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, które zostały podpisane przez prezydenta Andrzeja Dudę w połowie maja. W czasie prac nad nowelizacjami rząd zapowiadał, że dodatki będą wypłacone od 1 lipca.

Projekt uchwały przygotowany przez MRiRW dotyczy natomiast zmiany w Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, która ma być odpowiedzią na kryzysową sytuację w rolnictwie. Chodzi m.in. o uproszczenie procedur związanych z dopłatami dla gospodarstw i stawianymi im wymogami środowiskowymi, dzięki czemu rolnicy będą w mniejszym stopniu obciążeni związaną z tym biurokracją.(PAP)

sno/ mml/ ann/ mow/