Zaledwie 67 sekund trwały „dyskusja” i głosowanie w komisji prawnej nad kontrowersyjnym projektem ustawy o przejrzystości wpływów zagranicznych, czyli tzw. ustawy o agentach zagranicznych. Kolejnym etapem będzie głosowanie projektu w trzecim czytaniu na sesji plenarnej parlamentu, które ma się odbyć jeszcze w tym tygodniu.

Protesty przeciwko przyjęciu tej ustawy trwają w Gruzji już od ponad miesiąca. Przez całą noc odbywała się demonstracja przed parlamentem w Tbilisi. Nad ranem policja rozpędziła tłum, aby umożliwić deputowanym wejście do budynku i zagłosowanie nad projektem. Funkcjonariusze zachowywali się brutalnie, a na dostępnych w internecie nagraniach widać przypadki pobicia demonstrantów.

MSW powiadomiło, jak podaje portal Newsgeorgia, o zatrzymaniu w czasie protestu 20 osób za „drobne chuligaństwo i niepodporządkowanie się funkcjonariuszom”.

Media powiadomiły, że przed planowanym na ten tydzień ostatnim głosowaniem nad projektem, w parlamencie znowu obowiązują podwyższone środki bezpieczeństwa i zakaz pracy dla mediów internetowych; pracować mogą tylko telewizje.

Gruziński projekt wzorowany jest na pierwszej, jeszcze w miarę „łagodnej” wersji rosyjskiego prawa o agentach zagranicznych, które potem zostało zaostrzone i stąd nazwany jest też „ustawą rosyjską” lub „ustawą o agentach zagranicznych”. Przewiduje, że osoby prawne i media otrzymujące ponad 20 proc. środków z zagranicy podlegać będą obowiązkowej rejestracji i sprawozdawczości oraz trafią do specjalnego rejestru agentów obcego wpływu. Ministerstwo sprawiedliwości Gruzji będzie mogło pod dowolnym pretekstem przeprowadzać kontrole takich organizacji.

Według oponentów władz ustawa może, podobnie jak w Rosji, zostać wykorzystana do niszczenia opozycji i niezależnych mediów. Zarówno opozycja, jak i uczestnicy masowych protestów, są przekonani, że ustawa stoi w sprzeczności z dążeniem Gruzji do UE.

1 maja, pomimo trwających od niemal miesiąca masowych protestów, gruziński parlament, kontrolowany przez partię Gruzińskie Marzenie, przegłosował ustawę o przejrzystości wpływów zagranicznych w drugim czytaniu.

Przedstawiciele USA i UE wyrażają zaniepokojenie z powodu wznowienia praw nad ustawą i apelują do władz Gruzji o wycofanie się z projektu. Zwracają m.in. uwagę, że stoi on w sprzeczności z europejskimi aspiracjami Gruzji i procesem eurointegracji. Gruzja w grudniu 2023 r. otrzymała status kandydata do UE. Wejście do Unii popiera według sondaży ok. 80 proc. Gruzinów.

Pomimo tego, że Gruzini znowu masowo wyszli na ulice (rok temu po protestach z procedowania ustawy zrezygnowano), Gruzińskie Marzenie przekonuje, że nie ustąpi, a krytyczne uwagi i apele ze strony USA, UE czy organizacji międzynarodowych nazywa „ingerencją w sprawy wewnętrzne”. W niedzielę premier Irakli Kobachidze oświadczył, że projekt zostanie przegłosowany, bo „popiera go większość Gruzinów”, co miał potwierdzić sondaż przeprowadzony przez władze.

Po trzecim czytaniu ustawa trafi do podpisu prezydent Salome Zurabiszwili. Głowa państwa już zapowiedziała weto, ponieważ jej zdaniem ustawa jest sprzeczna z proeuropejską drogą Gruzji. Partia władzy posiada w parlamencie większość potrzebną do odrzucenia prezydenckiego weta.

W czasie protestów przeciwko ustawie policja niejednokrotnie używała środków specjalnych – armatek wodnych, gazu pieprzowego i łzawiącego. (PAP)

just/ ap/