Radio Opole » Wiadomości z regionu
2018-11-11, 12:00 Autor: Jacek Rudnik

Dr Mariusz Patelski : Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny

Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
- Odzyskanie przez Polskę niepodległości bez wątpienia było naszym wysiłkiem zbiorowym i wieloletnim - ocenił w rozmowie "Cztery oczy" dr Mariusz Patelski z Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego. W setną rocznicę odzyskania przez nasz kraj niezawisłości pytaliśmy o etos marszałka Piłsudskiego i innych Polaków, którym zawdzięczamy dziś wolność i niepodległość.
Święto 11 listopada po wojnie znika z naszego kalendarza, a wraca dopiero w 1988 roku, m. in dzięki niezależnym ruchom studenckim.

Oczywiście łatwiej jest przekazać pewne procesy historyczne posługując się nazwiskami najbardziej znanych Polaków takich jak Józef Piłsudski, ale nie tylko - wyjaśniał nasz gość.

- Piłsudski swoją cegiełkę też dołożył, ale ja bym zaczął od Grabskiego, znany głównie z reformy walutowej, już w sierpniu 1914 roku rzucił pomysł tworzenia komitetów obywatelskich, to była pierwsza wielka zorganizowana akcja na terenie Królestwa Kongresowego i te komitety odegrały trudną do przecenienia rolę, kładąc podwaliny pod szkolnictwo, projekty sądownictwa i straże obywatelskie - wyjaśniał na antenie Radia Opole historyk Uniwersytetu Opolskiego.

- Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny, gdyż liczyły około 30 tys. żołnierzy - przypomniał historyk, a olbrzymią rolę w odtworzeniu się naszej państwowości odegrał "czynnik cywilny", czyli m .in. komitety obywatelskie.

- Następnie mamy Radę Główną Opiekuńczą już podczas okupacji niemieckiej, Tymczasową Radę Stanu oraz Radę Regencyjną i każda ta instytucja podnosi budowę zrębów państwowości polskiej na wyższy poziom - wyjaśniał dr Mariusz Patelski.

W ocenie dr Patelskiego, gdyby nie pierwsza wojna światowa to odzyskanie przez nasz kraj niepodległości byłoby bardzo trudne.

- W latach 20-tych święto 11 listopada praktycznie w ogóle nie było obchodzone, a faktycznie zostało usankcjonowane dopiero po śmierci marszałka Piłsudskiego - przypomniał dr Patelski, kiedy parlament uchwalił ten dzień jako święto narodowe.

Po drugiej wojnie światowej władze komunistyczne tylko na początku podtrzymują pamięć o 11 listopada, ale po 1947, kiedy w większym stopniu staje się atakowany kościół, postępuje "stalinizacja państwa" i święto zostaje zakazane.

Do jego przywrócenia w ogromnym stopniu przyczyniła się opozycja, a po raz pierwszy w Opolu obchodzono je w 1980 roku, głównie z inicjatywy studentów związanych z Niezależnym Zrzeszeniem Studentów, a później już dzięki działaczom Solidarności.

W okresie stanu wojennego obchodzenie święta ponownie zostaje zakazane, a na dobre obchody 11 listopada wracają w 1988 roku.
Mariusz Patelski
Mariusz Patelski

Wiadomości z regionu

2024-06-09, godz. 19:13 Opolszczyzna wciąż w ogonie pod względem frekwencji w eurowyborach Frekwencja w dzisiejszych wyborach do europarlamentu do godziny 17.00 w całym kraju wyniosła 28,2 procent. Dane przekazał szef PKW Sylwester Marciniak. Jeśli… » więcej 2024-06-09, godz. 18:37 Utrudnienia w ruchu na A4 po zderzeniu motocykla z busem Mamy utrudnienia na opolskim odcinku autostrady A4 w kierunku Wrocławia. Około 17:30 na 201. km między węzłami Opole Zachód - Brzeg, na wysokości Jankowic… » więcej 2024-06-09, godz. 16:42 Wypadek w Lędzinach. Trzy osoby przewiezione do szpitala Do zderzenia dwóch samochodów osobowych doszło dziś (09.06) około godz. 14:30 na odcinku DK 46 w podopolskich Lędzinach, na skrzyżowaniu z drogą prowadzącą… » więcej 2024-06-09, godz. 14:43 Wybory do europarlamentu: Opolszczyzna znów na szarym frekwencyjnym końcu 11,66% - tak według komunikatu Państwowej Komisji Wyborczej prezentuje się frekwencja na godzinę 12:00 w wyborach do Parlamentu Europejskiego. W 2019 roku… » więcej 2024-06-09, godz. 14:00 Lech Wałęsa głosował w Opolu. Wspólnie z prezydentem miasta podkreślali istotę wyborów Trwa głosowanie w wyborach do Parlamentu Europejskiego. W Publicznej Szkole Podstawowej nr 9 w Opolu swój głos do urny wrzucili były prezydent RP Lech Wałęsa… » więcej 2024-06-09, godz. 13:50 Nie ma to jak papierowa książka. Rodziny z dziećmi odwiedzają Festiwal Książki w Opolu Słoneczna aura sprzyja świętu literatury w stolicy regionu. Dziś ostatni dzień Festiwalu Książki. W niedzielne przedpołudnie na placu Wolności nie zabrakło… » więcej 2024-06-09, godz. 13:46 Głosowanie w eurowyborach spokojne i bez zakłóceń Głosowanie w wyborach do Parlamentu Europejskiego jest do tej pory najspokojniejszym od lat - informuje Krajowe Biuro Wyborcze i Państwowa Komisja Wyborcza… » więcej 2024-06-09, godz. 10:39 Ekobutik przy opolskiej ReUżytkowni ma powstać jeszcze w tym roku Do końca roku w lokalu po kawiarni przy ul. Książąt Opolskich w Opolu ma powstać Ekobutik. Miejsce wymiany używanej odzieży będzie sąsiadować z funkcjonującą… » więcej 2024-06-09, godz. 08:28 Lokale wyborcze w całym regionie otwarte bez przeszkód. Można wybierać europosłów Ruszyły wybory do Parlamentu Europejskiego. Jak informują pracownicy opolskiej Delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Opolu, okręgowe komisje w całym regionie… » więcej 2024-06-08, godz. 22:00 Fachową wiedzę w przystępnej wersji pokazali naukowcy i studenci na placu Kopernika w Opolu Zagadki, doświadczenia, konkursy i eksperymenty. Dużym zainteresowaniem cieszył się Opolski Piknik Naukowy, który zorganizowano po południu na placu Kopernika… » więcej
9101112131415
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »