Radio Opole » Wiadomości z regionu
2018-11-11, 12:00 Autor: Jacek Rudnik

Dr Mariusz Patelski : Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny

Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
Mariusz Patelski [fot. Paula Hołubowicz]
- Odzyskanie przez Polskę niepodległości bez wątpienia było naszym wysiłkiem zbiorowym i wieloletnim - ocenił w rozmowie "Cztery oczy" dr Mariusz Patelski z Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego. W setną rocznicę odzyskania przez nasz kraj niezawisłości pytaliśmy o etos marszałka Piłsudskiego i innych Polaków, którym zawdzięczamy dziś wolność i niepodległość.
Święto 11 listopada po wojnie znika z naszego kalendarza, a wraca dopiero w 1988 roku, m. in dzięki niezależnym ruchom studenckim.

Oczywiście łatwiej jest przekazać pewne procesy historyczne posługując się nazwiskami najbardziej znanych Polaków takich jak Józef Piłsudski, ale nie tylko - wyjaśniał nasz gość.

- Piłsudski swoją cegiełkę też dołożył, ale ja bym zaczął od Grabskiego, znany głównie z reformy walutowej, już w sierpniu 1914 roku rzucił pomysł tworzenia komitetów obywatelskich, to była pierwsza wielka zorganizowana akcja na terenie Królestwa Kongresowego i te komitety odegrały trudną do przecenienia rolę, kładąc podwaliny pod szkolnictwo, projekty sądownictwa i straże obywatelskie - wyjaśniał na antenie Radia Opole historyk Uniwersytetu Opolskiego.

- Same legiony polskie nie zaważyły na losach wojny, gdyż liczyły około 30 tys. żołnierzy - przypomniał historyk, a olbrzymią rolę w odtworzeniu się naszej państwowości odegrał "czynnik cywilny", czyli m .in. komitety obywatelskie.

- Następnie mamy Radę Główną Opiekuńczą już podczas okupacji niemieckiej, Tymczasową Radę Stanu oraz Radę Regencyjną i każda ta instytucja podnosi budowę zrębów państwowości polskiej na wyższy poziom - wyjaśniał dr Mariusz Patelski.

W ocenie dr Patelskiego, gdyby nie pierwsza wojna światowa to odzyskanie przez nasz kraj niepodległości byłoby bardzo trudne.

- W latach 20-tych święto 11 listopada praktycznie w ogóle nie było obchodzone, a faktycznie zostało usankcjonowane dopiero po śmierci marszałka Piłsudskiego - przypomniał dr Patelski, kiedy parlament uchwalił ten dzień jako święto narodowe.

Po drugiej wojnie światowej władze komunistyczne tylko na początku podtrzymują pamięć o 11 listopada, ale po 1947, kiedy w większym stopniu staje się atakowany kościół, postępuje "stalinizacja państwa" i święto zostaje zakazane.

Do jego przywrócenia w ogromnym stopniu przyczyniła się opozycja, a po raz pierwszy w Opolu obchodzono je w 1980 roku, głównie z inicjatywy studentów związanych z Niezależnym Zrzeszeniem Studentów, a później już dzięki działaczom Solidarności.

W okresie stanu wojennego obchodzenie święta ponownie zostaje zakazane, a na dobre obchody 11 listopada wracają w 1988 roku.
Mariusz Patelski
Mariusz Patelski

Wiadomości z regionu

2024-06-13, godz. 17:39 Bakterie z grupy coli w wodociągu w Zakrzowie. Jest komunikat sanepidu Bakterie z grupy coli wykryto w wodociągu w Zakrzowie w gminie Polska Cerekiew. Woda nie nadaje się do picia - informuje Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny… » więcej 2024-06-13, godz. 15:00 Kierowcy muszą liczyć się z kolejnymi zmianami na DK45 między Jełową a Bierdzanami Kolejne zmiany w organizacji ruchu na drodze krajowej 45 między Jełową a Bierdzanami. Przypomnijmy, trwa tam duża przebudowa. » więcej 2024-06-13, godz. 14:30 Opolskie samorządy mają dodatkowe pieniądze na zapewnienie opieki dla seniorów 25 opolskich gmin pozyskało dofinansowanie na usługi opiekuńcze dla seniorów w ramach rządowego programu 'Opieka 75+'. Do naszego województwa trafiło łącznie… » więcej 2024-06-13, godz. 14:15 Kto je rozpoznaje? Przedmioty z kradzieży czekają na swoich właścicieli Opolska policja poszukuje właścicieli odzyskanych przedmiotów pochodzących z kradzieży. Przypomnijmy, pod koniec stycznia, podczas nocnej akcji, funkcjonariusze… » więcej 2024-06-13, godz. 14:00 Ruszył gminny program refundacji procedury in vitro w Kluczborku. Do 7 tysięcy złotych dotacji Program dofinansowań zabiegów in vitro dla par mających problem z niepłodnością ruszył w Kluczborku. Biorąc pod uwagę populację tego miasta i ogólnopolskie… » więcej 2024-06-13, godz. 13:45 Podróbki elektronicznego sprzętu zatrzymane. Akcja opolskiej KAS na A4 Podróbki smartwatchy, słuchawek i wkrętarek wykryli funkcjonariusze Krajowej Administracji Skarbowej podczas rutynowej kontroli na autostradzie A4. Sprzęt… » więcej 2024-06-13, godz. 13:45 "Staramy się ich wspierać". Funkcjonariusze z całego regionu pobiegli ku pamięci poległym policjantom Opolscy policjanci po raz kolejny wzięli udział w biegu charytatywnym na rzecz Fundacji Pomocy Wdowom i Sierotom po Poległych Policjantach. Dystans nie miał… » więcej 2024-06-13, godz. 13:03 Opolska policja szuka sprawców nocnego włamania do bankomatu w Niemodlinie [FILM] Nieznani na ten moment sprawcy wysadzili bankomat przy jednym z banków w Niemodlinie. Do tego zdarzenia doszło dziś (13.06) po godzinie 02:00. » więcej 2024-06-13, godz. 13:00 Podpalał sterty balotów słomy. "Chciał dokuczyć właścicielom rolnym" Sprawcę szeregu podpaleń stert beli słomy zatrzymali prudniccy kryminalni. Łączna wartość strat to blisko 150 tysięcy złotych. Spłonęło prawie 2400… » więcej 2024-06-13, godz. 12:45 3 lata więzienia grożą mężczyźnie, który utopił szczenięta w Kanale Gliwickim Kolejny sprawca przemocy wobec zwierząt jest w rękach policjantów. Tym razem do makabrycznego zdarzenia doszło w Kędzierzynie-Koźlu, gdzie według ustaleń… » więcej
9101112131415
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »