Radio Opole » Wiadomości z regionu
2022-12-24, 19:00 Autor: Katarzyna Doros-Stachoń

Jaka Wigilia, taki cały rok, czyli świąteczne nakazy i symbolika liczb

Święta - zdjęcie ilustracyjne [fot. roovuu / Flickr.com]
Święta - zdjęcie ilustracyjne [fot. roovuu / Flickr.com]
Wigilia [fot. roovuu/Flickr.com]
Wigilia [fot. roovuu/Flickr.com]
Nie dwanaście, a cztery lub siedem potraw musiało się dawniej znaleźć na wigilijnym stole. Tę tradycję kultywowano zwłaszcza w domach biedniejszych, chłopskich, których nie było stać na przygotowanie większej liczby dań. Od wieków w Wigilię świąt Bożego Narodzenia symbolika liczb miała znaczenie. Miały one zapewniać dostatek, bezpieczeństwo i urodzaj.
- Symbolika liczb była bardzo stara i głęboko w kulturze zakorzeniona - mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - Na stole pojawiały się np. cztery potrawy, czyli symbol czterech stron świata, czterech ścian domu, który stanowi takie bezpieczne miejsce, w którym się chronimy. Było też siedem potraw, które tworzono sumując czwórkę szczęśliwą i trójkę, która była symbolem Trójcy Świętej.

Święta Bożego Narodzenia wypadają w okresie przesilenia zimowego, co oznacza, że wszystko idzie już ku wiośnie. - Tak samo produkty, z których przygotowywano potrawy nawiązywały do tego, że życie wkrótce się odrodzi - dodaje Elżbieta Oficjalska. - Tu były stosowane właśnie mak, ziarno pszenicy, ziarno siemienia konopnego, czyli coś, czego jest tak dużo, że nie można policzyć i to jest ta obfitość. Że ma się nam darzyć, że będzie tego tyle, że po prostu nie będziemy w stanie policzyć tego, jak nam się dobrze będzie działo w następnym roku.

Kustosz Muzeum Wsi Opolskiej zwraca uwagę, że Wigilia jako dzień świąteczny była zawsze pełna zakazów i nakazów. - Stroniono od prac gospodarczych, czyli prania, rąbania drewna, które nie były w tym dniu niezbędne i nie służyły świętom - mówi Elżbieta Oficjalska. - Wtedy zmieniano też pościel na czystą, już na ostatnią chwilę. Kąpano się wtedy. Wszyscy musieli być w tym dniu czyści, czyli dom był wyczyszczony i domownicy również. Jednocześnie uważano, że Wigilia to na tyle ważny dzień, że nie wolno było krzyczeć. Uważano, że jeżeli 24 grudnia będziemy na siebie krzyczeć, złościć się i się gniewać, to później tak będzie cały czas w całym roku. Dzieci też starały się być grzeczne, nie wchodzić w drogę rodzicom. Wierzono, że jaka Wigilia, taki później cały rok.

Jeden z dawniej stosowanych nakazów mówił o tym, że do Wigilii wszystko powinno być przygotowane i postawione na stole tak, żeby nikt nie musiał od tego stołu już wstawać. Miało to chronić przed złą wróżbą.
Elżbieta Oficjalska cz.1
Elżbieta Oficjalska cz.2
Elżbieta Oficjalska cz.3

Wiadomości z regionu

2024-09-26, godz. 07:00 Uczniowie z gminy Lewin Brzeski wyjeżdżają na zieloną szkołę. Łącznie to prawie 600 dzieci Pierwsi uczniowie z poszkodowanej w powodzi gminy Lewin Brzeski wyjeżdżają dzisiaj (26.09) na zieloną szkołę. » więcej 2024-09-25, godz. 22:28 Śmiertelne potrącenie przez pociąg w okolicach stacji kolejowej w Ozimku Dziś wieczorem (25.09), niedaleko Ozimka w powiecie opolskim, pociąg osobowy potrącił osobę, która poruszała się pieszo. Przybyły na miejsce lekarz stwierdził… » więcej 2024-09-25, godz. 21:00 Trudna sytuacja powiatu nyskiego. Wielomilionowe straty w infrastrukturze Starostwo Powiatowe w Nysie rozpoczęło wstępne szacowanie strat, które wyrządziła powódź. To nie tylko uszkodzone budynki i zalane mieszkania, ale także… » więcej 2024-09-25, godz. 19:08 Szczątki 60 włoskich żołnierzy odnalezione. Sukces projektu "Lamsdorf-Łambinowice – archeologia pamięci” Poznaliśmy tożsamość 60 włoskich jeńców wojennych, którzy w latach 1943-45 byli przetrzymywani w Stalagu Lamsdorf w dzisiejszych Łambinowicach. Ich identyfikacja… » więcej 2024-09-25, godz. 19:05 Trwa sprzątanie szkół w Nysie. Młodzież wróci do nauki najprawdopodobniej po weekendzie Sprzątanie Nysy trwa. Wśród obiektów, które najbardziej ucierpiały są szkoły takie jak Zespół Szkół Technicznych, Zespół Szkół i Placówek Artystycznych… » więcej 2024-09-25, godz. 19:04 Trwa odbudowa wału w Przełęku. "Musimy go uszczelnić, aby zabezpieczyć mieszkańców" Rozpoczęła się naprawa przerwanego wału w Przełęku, przez który przelała się Biała Głuchołaska. Na miejscu pracują saperzy, którzy starają się… » więcej 2024-09-25, godz. 19:03 Szpital w Nysie wznowi działalność za mniej więcej miesiąc. Mieszkańcy korzystają ze szpitala polowego 3-4 tygodnie - tyle czasu zajmie przywrócenie funkcjonowania nyskiego szpitala powiatowego. Obecnie doraźną pomoc można otrzymać w szpitalu polowym zlokalizowanym… » więcej 2024-09-25, godz. 16:54 "Staramy się reagować na wszystkie potrzeby". Sprzątanie w powiecie głubczyckim Kolejny dzień sprzątania po powodzi w powiecie głubczyckim. Poszkodowani mieszkańcy nadal porządkują swoje zniszczone domy i posesje. W wielu miejscach rozpoczął… » więcej 2024-09-25, godz. 16:02 Mieszkańcy Ściborzyc Wielkich mają już dosyć TIR-ów przejeżdżających przez wieś Tiry z burakami rozjeżdżają Ściborzyce Wielkie. Mieszkańcy skarżą się, że nie mogą normalnie funkcjonować. Każdego dnia od samego rana przez wieś… » więcej 2024-09-25, godz. 16:00 Silny wiatr z południa zapowiadają służby meteo. Jest ostrzeżenie Ostrzeżenie pierwszego stopnia o silnym wietrze dla 4 powiatów Opolszczyzny wydało wrocławskie biuro IMGW. » więcej
90919293949596
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »