Radio Opole » Wiadomości z regionu
2022-12-24, 19:00 Autor: Katarzyna Doros-Stachoń

Jaka Wigilia, taki cały rok, czyli świąteczne nakazy i symbolika liczb

Święta - zdjęcie ilustracyjne [fot. roovuu / Flickr.com]
Święta - zdjęcie ilustracyjne [fot. roovuu / Flickr.com]
Wigilia [fot. roovuu/Flickr.com]
Wigilia [fot. roovuu/Flickr.com]
Nie dwanaście, a cztery lub siedem potraw musiało się dawniej znaleźć na wigilijnym stole. Tę tradycję kultywowano zwłaszcza w domach biedniejszych, chłopskich, których nie było stać na przygotowanie większej liczby dań. Od wieków w Wigilię świąt Bożego Narodzenia symbolika liczb miała znaczenie. Miały one zapewniać dostatek, bezpieczeństwo i urodzaj.
- Symbolika liczb była bardzo stara i głęboko w kulturze zakorzeniona - mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - Na stole pojawiały się np. cztery potrawy, czyli symbol czterech stron świata, czterech ścian domu, który stanowi takie bezpieczne miejsce, w którym się chronimy. Było też siedem potraw, które tworzono sumując czwórkę szczęśliwą i trójkę, która była symbolem Trójcy Świętej.

Święta Bożego Narodzenia wypadają w okresie przesilenia zimowego, co oznacza, że wszystko idzie już ku wiośnie. - Tak samo produkty, z których przygotowywano potrawy nawiązywały do tego, że życie wkrótce się odrodzi - dodaje Elżbieta Oficjalska. - Tu były stosowane właśnie mak, ziarno pszenicy, ziarno siemienia konopnego, czyli coś, czego jest tak dużo, że nie można policzyć i to jest ta obfitość. Że ma się nam darzyć, że będzie tego tyle, że po prostu nie będziemy w stanie policzyć tego, jak nam się dobrze będzie działo w następnym roku.

Kustosz Muzeum Wsi Opolskiej zwraca uwagę, że Wigilia jako dzień świąteczny była zawsze pełna zakazów i nakazów. - Stroniono od prac gospodarczych, czyli prania, rąbania drewna, które nie były w tym dniu niezbędne i nie służyły świętom - mówi Elżbieta Oficjalska. - Wtedy zmieniano też pościel na czystą, już na ostatnią chwilę. Kąpano się wtedy. Wszyscy musieli być w tym dniu czyści, czyli dom był wyczyszczony i domownicy również. Jednocześnie uważano, że Wigilia to na tyle ważny dzień, że nie wolno było krzyczeć. Uważano, że jeżeli 24 grudnia będziemy na siebie krzyczeć, złościć się i się gniewać, to później tak będzie cały czas w całym roku. Dzieci też starały się być grzeczne, nie wchodzić w drogę rodzicom. Wierzono, że jaka Wigilia, taki później cały rok.

Jeden z dawniej stosowanych nakazów mówił o tym, że do Wigilii wszystko powinno być przygotowane i postawione na stole tak, żeby nikt nie musiał od tego stołu już wstawać. Miało to chronić przed złą wróżbą.
Elżbieta Oficjalska cz.1
Elżbieta Oficjalska cz.2
Elżbieta Oficjalska cz.3

Wiadomości z regionu

2024-09-17, godz. 10:30 "Dementujemy plotki, słuchajmy oficjalnych komunikatów". Wiceprezydent Opola przestrzega przed fake newsami - Nie zamykamy mostów, a placówki oświatowe działają normalnie - mówił na antenie Radia Opole Maciej Wujec, wiceprezydent Opola, który apelował do mieszkańców… » więcej 2024-09-17, godz. 10:30 Podtopiona Nysa. Sąd rejonowy odwołuje rozprawy W związku z powodzią, która nawiedziła Nysę, wszystkie rozprawy w tamtejszym sądzie rejonowym zostały odwołane. W mieście trwa akcja obrony wałów przed… » więcej 2024-09-17, godz. 09:45 Opolskie: stan klęski żywiołowej rozszerzony o kolejne powiaty Stan klęski żywiołowej na Opolszczyźnie został rozszerzony o kolejne powiaty: opolski, krapkowicki, kędzierzyńsko-kozielski i brzeski. Początkowo obejmował… » więcej 2024-09-17, godz. 09:30 Ewakuacja pacjentów paczkowskiego ZOL-u. Brakuje personelu 35 pacjentów Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego w Paczkowie będzie ewakuowanych do innych placówek. Jak przekazał Radiu Opole Artur Kamiński, dyrektor Szpitala… » więcej 2024-09-17, godz. 09:30 Ewakuacja w Brzegu. Trwa walka o oczyszczalnię ścieków Ogłaszamy ewakuację mieszkańców obszaru zagrożonego zalaniem - informują władze miasta. Zakończyło się popołudniowe posiedzenie Zespołu Zarządzania… » więcej 2024-09-17, godz. 09:30 Ewakuacja mieszkańców Lewina Brzeskiego. Wylała Nysa Kłodzka Burmistrz Lewina Brzeskiego informuje, że w związku z przelewaniem się wody na wałach przeciwpowodziowych w miejscowości Lewin Brzeski na wysokości Orlika… » więcej 2024-09-17, godz. 09:26 W Otmuchowie już spokojnie. Rozpoczyna się szacowanie strat Otmuchów rozpoczyna sprzątanie po powodzi. Sytuacja w mieście jest już stabilna i niebawem rozpocznie się szacowanie strat spowodowanych przez tegoroczną… » więcej 2024-09-17, godz. 09:13 Burmistrz Kolbiarz: Nysa została uratowana dzięki pomocy mieszkańców [FILM] Nysa nie jest zagrożona, została uratowana - poinformował burmistrz Kordian Kolbiarz. Jak powiedział, dla miasta była najważniejsza noc w tym stuleciu. » więcej 2024-09-17, godz. 08:45 Brzeg czeka na falę wezbraniową. Obradował sztab kryzysowy W brzeskim magistracie od 08:00 trwa posiedzenie sztabu kryzysowego. Na razie woda z Odry nie wdziera się do lewobrzeżnej części miasta, ale zalana jest miejska… » więcej 2024-09-17, godz. 08:08 Niewielki przeciek w zbiorniku Racibórz Dolny. Zapełnienie wynosi 78 procent Wody Polskie RZWG w Gliwicach informują, że stwierdzono niewielki wyciek na przedpolu zbiornika Racibórz Dolny. Do godziny 5:00 rano zbiornik przyjął 144… » więcej
50515253545556
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »