Radio Opole » Wiadomości z regionu
2022-04-16, 18:15 Autor: Katarzyna Doros/Agnieszka Stefaniak/PAP

Opolskie kroszonki i pisanki to prawdziwe dzieła sztuki ludowej. "Pisanki trzeba pisać, żeby na świecie był pokój"

Kroszonka dla Radia Opole wykonana przez Gizelę Hyllę, twórczynię ludową [fot. Dawid Rajwa]
Kroszonka dla Radia Opole wykonana przez Gizelę Hyllę, twórczynię ludową [fot. Dawid Rajwa]
Pisanki z Tułowic [fot. Katarzyna Doros]
Pisanki z Tułowic [fot. Katarzyna Doros]
Tradycyjne pisanki tworzone na Opolszczyźnie nawiązują do wzorów huculskich. Jak podkreślają pisankarki z Tułowic każda kreska ma znaczenie i wyraża coś innego. Na jajku, będącym symbolem nowego życia pojawiają się nawiązania do przyrody m.in. poprzez rozety, kwiaty, gałązki, bazie, grabie. Opolskie to również ojczyzna kroszonkarstwa, które jest już "ministerialnie chronione".
- Pisanki pisze się, żeby tradycja nie zaginęła, ale przede wszystkim, żeby był pokój na świecie - mówi Helena Wojtasik, dyrektor Tułowickiego Ośrodka Kultury. - Jest taki przesąd, że pisanki trzeba pisać, żeby świat żył w spokoju, żeby na świecie był pokój. Dlatego dzisiaj, kiedy na Ukrainie jest wojna, zachęcam wszystkich do pisania pisanek, oby wpłynęło to na to, że ta wojna się skończy.

Częstymi wzorami pojawiającymi się także na opolskich pisankach jest meander i nieskończoność. - Pisanki przedstawiają takie mikroświaty, a każde zapisane jajko to inna historia - dodaje Helena Wojtasik.

Dr hab. Katarzyna Smyk, profesor z Instytutu Nauk o Kulturze UMCS w Lublinie zapytana przez PAP o to, co symbolizuje pisanka, odpowiedziała, że przede wszystkim chroniła od pożarów, nieszczęść, zapewniała dostatek i zdrowie. - W dawnym, tradycyjnym domu pisanki można było znaleźć na oknie albo za obrazem, gdzie były przechowywane przez wiele lat, bo im starsza pisanka, tym większa jej moc – wyjaśniła.

Z kolei kroszonki, jako zabarwione jaja drapane są najczęściej ozdabiane tradycyjnymi ornamentami roślinnymi: palmami czy kwiatami. Tu wymowę jaja stanowił kolor. Na przykład czerwona pisanka była wyznaniem miłości dla wybranego, żółta symbolem zazdrości, a fioletowa trafiała do osoby, której kroszonkarka nie darzyła sympatią. Od 2019 roku kroszonkarstwo opolskie figuruje na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego prowadzonej przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowy Instytut Dziedzictwa.

Najstarsze ozdabiane jaja w Polsce odnaleziono podczas prac archeologicznych na opolskim Ostrówku, tam gdzie obecnie stoi budynek urzędu wojewódzkiego. Są wśród nich te datowane na koniec X wieku. Można je oglądać w Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu.
Helena Wojtasik

Wiadomości z regionu

2024-07-21, godz. 15:05 Ostatni dzień Master Truck Show 2024. "Jest na co popatrzeć" [ZDJĘCIA] Na lotnisku w Polskiej Nowej Wsi koło Opola trwa Master Truck Show, czyli największy w Polsce i jeden z najliczniejszych w Europie zlot tuningowanych samochodów… » więcej 2024-07-21, godz. 14:34 Zdarzenie drogowe na DW416 w Głogówku. Auto osobowe uderzyło w traktor Mogą być utrudnienia na DW 416 w Głogówku. O 12:45 doszło tam do zderzenia osobówki i ciągnika rolniczego. Pojazdami podróżowały dwie osoby i obie są… » więcej 2024-07-21, godz. 13:00 Rodzicu, pilnuj swojego dziecka nad wodą! Apelują ratownicy WOPR O pilnowanie dzieci na plaży apelują ratownicy wodni dyżurujący na kąpielisku Bolko w Opolu. Jak podkreślają, dzieci pozostawione bez opieki są narażone… » więcej 2024-07-21, godz. 09:35 Za dochód ze sprzedaży wigilijnych świec opolska Caritas organizuje wakacyjne wyjazdy dzieci Blisko 60 różnych wakacyjnych projektów dla dzieci z regionu udało się zorganizować dzięki pieniądzom pozyskanym w grudniu ze sprzedaży wigilijnych świec… » więcej 2024-07-21, godz. 09:29 Młodzi chcą otwierać własne firmy. Wielu myśli o nowych mediach i sztucznej inteligencji 'Zauważamy rosnącą przedsiębiorczość wśród ludzi młodych'. Tak Tomasz Kwiatek, wicedyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Opolu, mówi o zauważalnym wzroście… » więcej 2024-07-21, godz. 09:28 Umowa z wykonawcą już podpisana. W Strzelcach Opolskich powstanie pełnowymiarowa hala sportowa Jest przełom w sprawie budowy hali sportowej przy Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Strzelcach Opolskich. Starostwo powiatowe podpisało umowę… » więcej 2024-07-20, godz. 18:00 Ciężarówką też można driftować, jeśli silnik ma 1000 koni. Pokaz na Master Truck Show [ZDJĘCIA] Ryk silnika, 'palenie gum' i dużo dymu. Pokaz driftu ciężarówką cieszył się dużym zainteresowaniem podczas drugiego dnia 20. zlotu Master Truck Show na… » więcej 2024-07-20, godz. 17:28 Koniec roku akademickiego na Uniwersytecie WSB Merito w Opolu. 300 osób odebrało dyplomy 300 absolwentów Uniwersytetu WSB Merito w Opolu odebrało dzisiaj (20.07) dyplomy ukończenia studiów podczas uroczystego zakończenia roku akademickiego 20… » więcej 2024-07-20, godz. 15:45 Srebrny Krzyż Zasługi dla Andrzeja Wachowskiego za organizację Master Truck Show. Zlot trwa Srebrny Krzyż Zasługi przyznany przez prezydenta Andrzeja Dudę odebrał podczas oficjalnego otwarcia 20. Master Truck Show Andrzej Wachowski. » więcej 2024-07-20, godz. 14:30 Ponad tysiąc osób skorzystało z punktów pomocy dla ofiar przestępstw w regionie Po przerwie związanej z audytem w Ministerstwie Sprawiedliwości mieszkańcy regionu mogą ponownie korzystać z bezpłatnej pomocy dla osób pokrzywdzonych przestępstwem… » więcej
69707172737475
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »