Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 31.12.2022
2022-12-31, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 31.12.2022

[Fot.Tygodnik Katolicki.Źródło:https://silesia.edu.pl/index.php/Tygodnik_Katolicki_]
[Fot.Tygodnik Katolicki.Źródło:https://silesia.edu.pl/index.php/Tygodnik_Katolicki_]
Na Śląsku obudzoną już w połowie XIX w. świadomość narodową wśród Polaków umacniały wydawnictwa kościelne i narodowe.
Na Śląsku wydawane były kalendarze polskie, modlitewniki i śpiewniki. Szczególnie aktywni byli księża: Józef Szafranek, Antoni Słabik, Jan Laxy czy Szymon Perzych.

Tymczasem władze rejencji opolskiej z coraz większymi obawami śledziły napływ na teren Śląska ludności z Królestwa Polskiego. Każdy mieszkaniec Królestwa był uważany przez policję pruską za potencjalnego agenta albo wręcz spiskowca..

Na cztery lata przed wybuchem powstania styczniowego z rejencji opolskiej do nadprezydenta prowincji śląskiej dochodziły niepokojące informacje.

Do Mysłowic położonych na granicy Rosji,Prus i Austrii masowo docierali Polacy z Królestwa Polskiego, ale także z Galicji. Właśnie w tym strategicznym mieście konspiracja zadomowiła się
na dobre.W mieszkaniach prywatnych odbywały się spotkania Polaków z polskimi mieszkańcami Śląska.

Wincenty Pol, który podróżował po Śląsku w poł. XIX wieku tak opisywał swoją podróż:

"Wyjąwszy większe miasta , gdzie język niemiecki przeważa, lud mówi powszechnie polskim językiem. Także wszystkie domowe sprawy załatwia lud w języku polskim.

Istotną rolę w podtrzymywaniu języka polskiego, krzewieniu znajomości dziejów ojczystych i rozwoju świadomości narodowej odegrał także Kościół Katolicki.
Pod koniec XIX wieku na Śląsku był również bardzo aktywny katolicki ruch trzeźwościowy, któremu przewodził ks. Józef Czempiela. Przy okazji warto wspomnieć że początki ruchu na Górnym Śląsku sięgają połowy XIX wieku.
Właśnie wtedy powstały pierwsze Towarzystwa Wstrzemięźliwości i Trzeźwości, które wspierali duchowni ks. Jan Alojzy Ficek, ks Leopold Markiefka, ks.Antoni Słabik, ks. Bernard Purkop, czy ojciec Szymon Brzozowski.

Przy okazji warto przypomnieć, że znany duszpasterz trzeźwości, autor popularnego modlitewnika ks. Jan Alojzy Ficek był założycielem i wydawcą jednej z pierwszych gazet w języku polskim na Górnym Śląsku "Tygodnika Katolickiego".

Tymczasem w zaborze pruskim także na Śląsku były zakładane Towarzystwa Czytelni Ludowych czyli organizacje oświatowe, które szerzyły oświatę wśród polskiej ludności, zakładały biblioteki i czytelnie oraz organizowały odczyty.

Tutaj jednym z najaktywniejszych był ks. Antoni Ludwiczak, który również aktywnie włączył się w organizowanie życia polskiego na Śląsku. Kilkanaście lat później z inicjatywy ks Norberta Bończyka w Bytomiu powstało katolickie kasyno, które stało się jednym z głównych miejsc spotkań młodzieży i organizowania patriotycznych wieczornic.

Rozwijała się także sieć bibliotek polskich. Powszechne stały się odczyty i pogadanki o historii Polski. Opór ludności polskiej na Śląsku, także tym Opolskim wobec polityki germanizacyjnej nie ustawał. Walka o polski Śląsk cały czas trwała i nic nie zapowiadało jej końca.
O Polskość Śląska Opolskiego.31.12.2022

Zobacz także

2021-08-14, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 14.08.2021 W przyszłym tygodniu minie 101 lat od czasu wybuchu II powstania śląskiego. Natomiast w poniedziałek przypada 130 rocznica urodzin najważniejszego dowódcy… » więcej 2021-08-07, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 07.08.2021 Wśród walczących w czasie III powstania śląskiego pozostaje wielu niedocenionych, a nawet zapomnianych. Niewątpliwie jednym z nich był Jan Kowalewski, który… » więcej 2021-07-31, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 31.07.2021 84 lata temu w lipcu wygasła Konwencja Genewska. Niemcy wykorzystali ten fakt do wzmożenia represji. Niespełna miesiąc później zaczęły się masowe are… » więcej 2021-07-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.07.2021 W czasie konferencji paryskiej przeszło 102 lata temu strona polska przekonywała uczestników, że Śląsk zamieszkuje przede wszystkim ludność polska. Delegacja… » więcej 2021-07-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.07.2021 Właśnie dzisiaj mija 79 lat od rozpoczęcia procesu w Katowicach, w czasie którego ks. Jan Macha został skazany przez niemiecki sąd na śmierć przez ścięcie… » więcej 2021-07-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.07.2021 80 lat temu 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarto w nowej siedzibie polski konsulat generalny. Miał on być oparciem dla Polaków zamieszkujących w Opolu… » więcej 2021-07-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021 Powstania Śląskie potwierdziły niezłomność walki Polaków o polski Śląsk .W trzech insurekcjach wzięło udział kilkadziesiąt tysięcy powstańców… » więcej 2021-06-28, godz. 10:10 O polskość Śląska Opolskiego 26.06.2021 W cyklu "O polskość Śląska Opolskiego" tematem dzisiejszej audycji były dokonania i życie polskiego działacza, publicysty, pisarza i wydawcy Karola Mia… » więcej 2021-06-21, godz. 12:04 O polskość Śląska Opolskiego 19.06.2021 Zapraszamy na audycję "O polskość Śląska Opolskiego", w której mówiliśmy o jednym z najwybitniejszych śląskich duchownych XIX w. ks. Janie Alojzym F… » więcej 2021-06-14, godz. 16:51 O polskość Śląska Opolskiego 12.06.2021 W audycji o 214. rocznicy urodzin księdza Antoniego Stabika, popularnego na Śląsku kaznodziei, językoznawcy i autora polskich wierszy. Był pierwszym badaczem… » więcej
678910
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »