Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022
2022-10-22, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022

[Fot.Kościół wybudowany przez ks.Czesława Klimasa w Tarnowie Opolskim.Źródło:sbc.org.]
[Fot.Kościół wybudowany przez ks.Czesława Klimasa w Tarnowie Opolskim.Źródło:sbc.org.]
Mija właśnie 99 lat od założenia w Bytomiu Polsko Katolickiego Towarzystwa Szkolnego, które miało działać na Śląsku Opolskim.
Z Bytomia Towarzystwo przeniosło się do Opola. Jego działalność skupiała się na organizowaniu i utrzymywaniu polskich szkół dla dzieci i młodzieży na Śląsku Towarzystwo organizowało różne działania sprzyjające polskiej edukacji wśród dorosłych.

Warto też przypomnieć, że pierwszym prezesem Towarzystwa był działacz narodowy, redaktor, wydawca i pisarz Adam Napieralski.

Potem Towarzystwu przewodniczyli księża Czesław Klimas działacz polski na Śląsku, poseł do Sejmu Pruskiego w czasach Republiki Weimarskiej i Karol Koziołek proboszcz z Grabiny, z powiatu prudnickiego, ale również prezes I Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech i poseł do sejmiku rejencji opolskiej.

Ksiądz Klimas urodził się w Krasiejowie koło Opola. Święcenia kapłańskie przyjął w 1890 roku po ukończeniu studiów teologicznych we Wrocławiu. W czasie plebiscytu na Górnym Śląsku agitował za przyłączeniem go do Polski. Po 1922 pozostał jednak na Górnym Śląsku Opolskim i wstąpił do Związku Polaków w Niemczech. Związany był także ze Związkiem Harcerstwa Polskiego w Niemczech.

W latach 1925–1933 szefował Polsko-Katolickiemu Towarzystwu Szkolnemu na Śląsku Opolskim W latach trzydziestych poświęcił się działalności parafialnej. Udało mu się doprowadzić do wybudowania nowego kościoła w Tarnowie Opolskim. Zmarł w marcu 1937.

Także ksiądz Koziołek, urodzony w 1856 roku w Otmęcie był polskim działaczem narodowym związanym ze Śląskiem Opolskim , Był też posłem do Sejmiku Opolskiego
W czasie studiów we Wrocławiu w 1880 założył na tamtejszym uniwersytecie Towarzystwo Studentów Górnoślązaków. W 1882 podjął naukę w seminarium duchownym, by rok później uzyskać święcenia kapłańskie.

Najpierw został proboszczem w Woli niedaleko Pszczyny. Potem, aż do przejścia na emeryturę zarządzał parafią w Grabinie koło Prudnika, gdzie również opiekował się polską szkołą mniejszościową. Msze święte odprawiał jedynie w języku polskim . Zabiegał o przyłączenie całego powiatu prudnickiego do obszaru plebiscytowego.

Od 1930 do 1935 sprawował funkcję prezesa I Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech. W 1931 zainicjował petycję do niemieckiego kanclerza w obronie praw polskich Ślązaków w prowincji opolskiej. 5 lutego 1936 wybrano go honorowym prezesem I Dzielnicy ZPwN.
W 1934 przeszedł na emeryturę resztę życia spędził w rodzinnym Otmęcie.

Prezesami Towarzystwa byli także Jan Kwoczek również prezes towarzystwa Śpiewaczego “Lutnia” i Paweł Marquardt. Ten ostatni prowadził Spółdzielnię Zaopatrzenia i Zbytu “Rolnik”.

Pomimo różnych trudności na terenie powiatu opolskiego działało kilkadziesiąt polskich szkół mniejszościowych. Niestety ze względu na zbyt małe zainteresowanie część z tych szkół nie przetrwała nawet do wybuchu II wojny światowej. Do 1 września działało kilka szkół publicznych m.in. w Dobrzeniu Wielkim i Grudzicach.

Poza mniejszościowymi szkołami publicznymi działały też szkoły prywatne. Jednak nie wielu Polaków było stać na posyłanie swoich dzieci do takich szkół.

Na koniec warto przypomnieć słowa Ks.Koziołka.: „Nie przystoi Polakowi mówić źle po polsku, bo przecież my tu na Śląsku jesteśmy takimi samymi Polakami co nasi bracia w Polsce”.
O polskość Śląska Opolskiego 22.10.2022

Zobacz także

2021-06-08, godz. 11:12 O polskość Śląska Opolskiego 05.06.2021 W audycji wspominaliśmy sylwetkę wybitnego polskiego księdza i literata Norberta Bończyka, który położył wielkie zasługi dla budzenia polskiej świadomości… » więcej 2021-05-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.05.2021 Kilka miesięcy po zakończeniu III powstania śląskiego zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Śląsku. Do Rzeczypospolitej włączono… » więcej 2021-05-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.05.2021 Dokładnie sto lat temu toczyła się już bitwa o Górę Św. Anny. Władze powstańcze przygotowywały w tym rejonie natarcie podgrupy „Bogdan”. » więcej 2021-05-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego.15.05.2021 Zupełnie zapomnianym dowódcą powstańczym był podpułkownik Kazimierz Zenkteller ps. Warwas. Zastąpił on na początku czerwca na stanowisku komendanta naczelnego… » więcej 2021-05-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.05.2021 Trwają wciąż obchody setnej rocznicy wybuchu III powstania śląskiego. W niedzielę 2 maja w ogólnopolskich uroczystościach na Górze Świętej Anny uczestniczył… » więcej 2021-04-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.04.2021 Wyniki plebiscytu, który odbył się 20 marca 1921 roku, niestety, nie rozstrzygnęły sytuacji na Śląsku. Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja opowiedziała… » więcej 2021-04-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.04.2021 W czasie II wojny wielu księży za swoją działalność patriotyczną na rzecz polskiego Śląska. trafiło do niemieckich obozów koncentracyjnych.Taki los… » więcej 2021-04-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.04.2021 152 lata temu na śląskim rynku prasowym pojawił się „Katolik”, czasopismo, które rozbudzało świadomość narodową, ale przede wszystkim pisało o polskiej… » więcej 2021-04-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.04.2021 Wśród polskich instytucji działających na Śląsku 100 lat temu niewątpliwie wyróżniał się Polski Komisariat Plebiscytowy i ludzie z nim związani. » więcej 2021-03-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.03.2021 100 lat temu na Górnym Śląsku wciąż działały Polski Komisariat Plebiscytowy, ale także Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa. Siedzibą… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »