Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022
2022-06-04, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022

Związek Polaków w Niemczech [fot. IPN]
Związek Polaków w Niemczech [fot. IPN]
W tym roku obchodzimy 100 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech organizacji reprezentującej Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej, w tym także w Opolu.
Organizacja była szykanowana i represjonowana przez władze niemieckie, szczególnie po dojściu Hitlera do władzy.
W roku poprzedzającym wybuch II wojny światowej zostało aresztowanych kilkunastu działaczy Związku Polaków w Niemczech, wśród których byli bracia Jegliczkowie i Karol Kurzydym. Oni też znaleźli się wśród pierwszych Opolan w obozie w Buchenwaldzie.

Śląsk Opolski musiał opuścić inny działacz Związku Polaków w Niemczech Arka Bożek, ale także Karol Augustyn i ks Jan Melc. Ksiądz Melc pochodził z powiatu raciborskiego był działaczem narodowym i honorowym członkiem Związku Polaków w Niemczech. Uznany został za jednego z180 największych wrogów interesów niemieckich na Śląsku i dlatego został objęty wysiedleniem z Górnego Śląska.

Ostatecznie do więzień na Opolszczyźnie trafiło prawie 500 osób. Wśród aresztowanych był urodzony w Siołkowicach Tadeusz Kania lekarz zamieszkały we Wrocławiu, działacz Zrzeszenia Akademików Górnoślązaków ”Silesia Superior” i Związku Polaków w Niemczech, Trafił do obozu w Buchenwaldzie. Zaraz po zwolnieniu z obozu pracował pod Wrocławiem i jeszcze raz zaangażował się w działalność konspiracyjną. Uczestniczył w działaniach grupy ”Olimp”. Ponownie został uwięziony.Tym razem przebywał w więzieniach m.in. we Wrocławiu i Brzegu.

We wrześniu 1939 został aresztowany też powstaniec śląski i działacz Związku Polaków w Niemczech Karol Chrząszcz, który przeszedł więzienia w Prudniku i Opolu skąd został wywieziony do Buchenwaldu, a następnie do Dachau gdzie zginął. Niemieckie represje dotknęły także jego rodzinę, która została wysiedlona z Wierzchu miejscowości na terenie powiatu prudnickiego.

Jeszcze przed rozpoczęciem II wojny został aresztowany Józef Cygan z Chrząszczyc. Ten student ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego był jednym z głównych organizatorów polskiego życia oświatowego na Opolszczyźnie został zamordowany w 1940 r.

Warto też przypomnieć, że na początku września 1939 roku z opolskiego dworca kolejowego wyruszył transport z Polakami, z których połowa trafiła na początku października 1939 roku do obozów koncentracyjnych.

Mężczyźni znaleźli się w Buchenwaldzie, a kobiety w Ravensbruck. Wśród aresztowanych znalazła się Zofia Bensz z Borek Wielkich działaczka Związku Polskiej Młodzieży Katolickiej i Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech. W drugiej połowie września wraz z sześcioma innymi Polkami trafiła do Ravensbruck.

Wtedy do obozu trafiła też Aniela Białdyga działaczka Związku Polaków w Niemczech i Towarzystwa Polek w Raciborzu. Podobny los spotkał też Cecylie Brodę sanitariuszkę z czasów powstań śląskich, ale także współorganizatorkę Towarzystwa Polek im.Św.Kingi oraz wielu organizacji odwołujących się do Rodła. Aresztowana we wrześniu 1939, siedziała w więzieniach w Bytomiu i Opolu skąd trafiła do obozu koncentracyjnego w Ravensbruck.

Na koniec warto przypomnieć, że jutro, czyli 5 czerwca 2022 we Wrocławiu z inicjatywy działającej tam Rodziny Rodła odbędą się uroczystości, w 80 rocznicę aresztowania działaczy Polskiego Ruchu Oporu Olimp działającego w czasie II wojny w dzisiejszej stolicy Dolnego Śląska.

Zobacz także

2021-06-08, godz. 11:12 O polskość Śląska Opolskiego 05.06.2021 W audycji wspominaliśmy sylwetkę wybitnego polskiego księdza i literata Norberta Bończyka, który położył wielkie zasługi dla budzenia polskiej świadomości… » więcej 2021-05-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.05.2021 Kilka miesięcy po zakończeniu III powstania śląskiego zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Śląsku. Do Rzeczypospolitej włączono… » więcej 2021-05-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.05.2021 Dokładnie sto lat temu toczyła się już bitwa o Górę Św. Anny. Władze powstańcze przygotowywały w tym rejonie natarcie podgrupy „Bogdan”. » więcej 2021-05-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego.15.05.2021 Zupełnie zapomnianym dowódcą powstańczym był podpułkownik Kazimierz Zenkteller ps. Warwas. Zastąpił on na początku czerwca na stanowisku komendanta naczelnego… » więcej 2021-05-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.05.2021 Trwają wciąż obchody setnej rocznicy wybuchu III powstania śląskiego. W niedzielę 2 maja w ogólnopolskich uroczystościach na Górze Świętej Anny uczestniczył… » więcej 2021-04-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.04.2021 Wyniki plebiscytu, który odbył się 20 marca 1921 roku, niestety, nie rozstrzygnęły sytuacji na Śląsku. Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja opowiedziała… » więcej 2021-04-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.04.2021 W czasie II wojny wielu księży za swoją działalność patriotyczną na rzecz polskiego Śląska. trafiło do niemieckich obozów koncentracyjnych.Taki los… » więcej 2021-04-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.04.2021 152 lata temu na śląskim rynku prasowym pojawił się „Katolik”, czasopismo, które rozbudzało świadomość narodową, ale przede wszystkim pisało o polskiej… » więcej 2021-04-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.04.2021 Wśród polskich instytucji działających na Śląsku 100 lat temu niewątpliwie wyróżniał się Polski Komisariat Plebiscytowy i ludzie z nim związani. » więcej 2021-03-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.03.2021 100 lat temu na Górnym Śląsku wciąż działały Polski Komisariat Plebiscytowy, ale także Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa. Siedzibą… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »