Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021
2021-07-03, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021

Powstania Śląskie potwierdziły niezłomność walki Polaków o polski Śląsk .W trzech insurekcjach wzięło udział kilkadziesiąt tysięcy powstańców. Przypomnijmy dwóch zapomnianych dowódców III powstania śląskiego.

Pierwszy to Stanisław Krzyżowski urodzony w Tychach podporucznik Wojska Polskiego, powstaniec śląski i komendant POW Górnego Śląska na powiat pszczyński. Był współorganizatorem i czołowym działaczem Narodowego Związku Powstańców i Byłych Żołnierzy. Blisko współpracował z Wojciechem Korfantym.

Dom, w którym się wychował, nazywano twierdzą polskości. Jego rodzina włączyła się w czynną walkę o powrót Górnego Śląska do Polski. Wraz z nim zaangażowali byli jego trzej bracia i siostra. Powołany do armii niemieckiej Stanisław przebył I wojnę światową na froncie zachodnim. Pod koniec listopada 1918 powrócił na Górny Śląsk, po czym reaktywował polskie koła śpiewacze i założył gniazdo Sokoła w Tychach. W pierwszych miesiącach 1919 wszedł jako zastępca komendanta na powiat pszczyński do kręgów dowódczych Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, w III powstaniu objął komendę Pszczyńskiego Pułku Rezerwowego i odznaczył się sprawnym zwalczaniem dywersji niemieckiej . Mobilizował mieszkańców ziemi pszczyńskiej do udziału w powstaniu.

W II Rzeczpospolitej był redaktorem polskich gazet ukazujących się na Górnym Ślasku. Od wczesnych lat 20. organizował szeregi byłych powstańców śląskich i angażował się politycznie po stronie polskiej chadecji.w konsekwencji został posłem do Sejmu RP.

Zapomnianym powstańcem, który walczył w trzech insurekcjach śląskich był także podporucznik piechoty Wojska polskiego Józef Michalski komendant Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska na okręg wodzisławski, redaktor Gazety Śląskiej , poseł na sejm śląski , współpracownik Alfonsa Zgrzebnioka, i podobnie jak Krzyżowski zwolennik Wojciech Korfantego.

Z powodu działalności patriotycznej jego rodzice otrzymali pruski nakaz opuszczenia Górnego Śląska. Musieli wyjechać do Westfalli, ale po pewnym czasie wrócili na Śląsk i wraz z dziećmi zamieszkali w Rydułtowach.

Działalność patriotyczną młody Józef rozpoczął w wieku 17 lat, wstępując do Sokoła w Królewskiej Hucie . Później należał także do stowarzyszenia Eleusis i Towarzystwa św. Józefa . W latach 1914–1918 walczył w armii niemieckiej na froncie zachodnim i wschodnim.

Pod koniec I wojny światowej wrócił na Śląsk i wziął udział w w trzech insurekcjach śląskich, a w III powstaniu śląskim był jednym z dowódców. W przeciwieństwie do drugiego "Trzecie Powstanie Górnośląskie było tak potężnym przejawem woli ludu śląskiego, że nie można było przejść nad nim do porządku dziennego" - pisał opolanin, a przed laty żołnierz Piłsudskiego i powstaniec śląski Roman Horoszkiewicz.

I chociaż trzecie powstanie śląskie, które sto lat temu dobiegało końca nie zakończyło się pełnym sukcesem, to jednak doprowadziło do zasadniczych zmian na mapie Europy. Uzmysłowiło zachodnim mocarstwom, ale przede wszystkim Niemcom , że ze zdaniem Polaków zawsze trzeba się liczyć.
O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021

Zobacz także

2022-08-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.08.2022 Dzisiaj mija dokładnie 100 lat, kiedy w Berlinie doszło do zjazdu przedstawicieli głównych organizacji skupiających polską społeczność w Niemczech. Tego… » więcej 2022-08-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.08.2022 Sto lat temu w sierpniu 1932 roku kierownictwo Związku Polaków w Niemczech przyjęło Rodło za znak wszystkich Polaków zrzeszonych w Związku. » więcej 2022-08-15, godz. 09:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.08.2022 102 lata temu trwały intenstywne przygotowania do wybuchu II powstania śląskiego. Na jego czele stanął urodzony na Opolszczyźnie w Dziergowicach w pobliżu… » więcej 2022-08-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.08.2022 Początek XX wieku przyniósł Górnemu Śląskowi grupę nowych działaczy walczących o polskość tych ziem.Jednym z takich śląskich działaczy był Wawrzyniec… » więcej 2022-08-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.08.2022 Walkę o utrzymanie wiary i polskości na Śląsku prowadzili także świeccy katolicy. Jednym z najaktywniejszych działaczy śląskich był Karol Miarka –… » więcej 2022-07-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.07.2022 Na przełomie XIX i XX wieku na Śląsku występowało duże zróżnicowanie postaw wśród księży. Wrocławscy studenci teologii pochodzący z Górnego Śląska… » więcej 2022-07-23, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 23.07.2022 Na Śląsku niezastąpioną rolę odgrywały prawie zawsze biblioteki i czytelnie. W XIX wieku stały się cennym uzupełnieniem działających tam polskich organizacji… » więcej 2022-07-16, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.07.2022 Dokładnie 100 lat temu odbyła się symboliczna uroczystość przekazania części ziem Górnego Śląska do Polski. W. tym dniu w Katowicach został podpisany… » więcej 2022-07-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.07.2022 Kiedy europejska Wiosna Ludów dotarła na Śląsk wydarzenia miały już nie tylko wymiar społeczny, ale stały się też kolejnym etapem walki o charakterze… » więcej 2022-07-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.07.2022 Mija właśnie 81 lat od czasu, kiedy 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarty został w nowej siedzibie polski konsulat generalny. Wcześniej Konsulat Generalny… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »