Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 30.01.2021
2021-01-30, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 30.01.2021

Mapa Śląska prezentowana w Muzeum Sląska Opolskiego [fot. Wiktor Krzewicki]
Mapa Śląska prezentowana w Muzeum Sląska Opolskiego [fot. Wiktor Krzewicki]
W tym roku jesienią minie 100 lat od czasu powstania Związku Obrony Kresów Zachodnich. Była to jedna z wielu organizacji działających na Śląsku w okresie II Rzeczypospolitej, pielęgnujących polskość. Działalność w obronie polskiego Śląska kontynuował w latach 30-tych Polski Związek Zachodni.
Polski Związek Zachodni w dziedzinie politycznej zakładał współdziałanie z władzami
w zakresie zagadnień polsko-niemieckich. Starał się o polityczne wyrobienie obywateli,
bronił polskich praw narodowych, śledził niemiecki ruch polityczny. Walczył też z przejawami separatyzmu na terenie Górnego Śląska, ale także Pomorza.

W władzach Związku znaleźli się Wojciech Korfanty, Tadeusz Michejda, ale także kilku księży W roku 1934 na prezesa Polskiego Związku Zachodniego został powołany Kazimierz Stamirowski. Ten doświadczony oficer Wojska Polskiego z czasów II Rzeczypospolitej,
a wcześniej działacz władz naczelnych Polskiej Organizacji Wojskowej pozostał zapamiętany jako pierwszy adiutant naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego.

W czasie II wojny trafił do niemieckiego obozu zagłady w Auschwitz, gdzie został rozstrzelany za organizację oporu i utworzenie w obozie wspólnie z Witoldem Pileckim konspiracyjnej organizacji Związek Organizacji Wojskowej Prezesem organizacji był także Alojzy Nikodem Fizia założyciel oraz wieloletni prezes Towarzystwa Gimnastycznego ”Sokół” współzałożyciel Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” w Pszczynie oraz Towarzystwa Czytelni Ludowych na powiat pszczyński, dowódca Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska jeszcze w czasie pierwszego powstania śląskiego.

Organem prasowym Polskiego Związku Zachodniego była ”Strażnica Zachodnia”,
która potem zmieniła tytuł na “Front Zachodni” Specyfika pracy wydziału prasowego polegała na organizowaniu ciągłej informacji prasowej w zakresie zagadnień polsko-niemieckich. W tym celu stale i systematycznie gromadzono materiał prasowy oraz kompletowano czasopisma, książki i inne wydawnictwa. Organizacja miała swój bardzo prężnie funkcjonujący Biuletyn Prasowy, ale także w latach 30-tych XX wieku powstała Zachodnia Agencja Prasowa.

Inną ważna patriotyczną organizacją działającą przede wszystkim na terenie Górnego Śląska był założony w 1923 roku Związek Powstańców Śląskich organizacja kombatancka skupiająca uczestników powstań śląskich .

Poza przywódcą I i II powstania śląskiego Alfonsem Zgrzebniokiem w skład władz Związku wchodzili też byli powstańcy Karol Grzesik, Roman Kornke. Walenty Fojkis czy Jan Wyglenda ale także J.Przybyła i S.Krzyżanowski. Organem prasowym związku było czasopismo„ Powstaniec Śląski” następnie ukazywało się już pod tytułem „Powstaniec”).

W czasie okupacji niemieckiej działał w konspiracji. W roku zakończenia II
wojny światowej został reaktywowany pod nazwą Związek Weteranów Powstań Śląskich.

Zobacz także

2021-06-08, godz. 11:12 O polskość Śląska Opolskiego 05.06.2021 W audycji wspominaliśmy sylwetkę wybitnego polskiego księdza i literata Norberta Bończyka, który położył wielkie zasługi dla budzenia polskiej świadomości… » więcej 2021-05-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.05.2021 Kilka miesięcy po zakończeniu III powstania śląskiego zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Śląsku. Do Rzeczypospolitej włączono… » więcej 2021-05-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.05.2021 Dokładnie sto lat temu toczyła się już bitwa o Górę Św. Anny. Władze powstańcze przygotowywały w tym rejonie natarcie podgrupy „Bogdan”. » więcej 2021-05-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego.15.05.2021 Zupełnie zapomnianym dowódcą powstańczym był podpułkownik Kazimierz Zenkteller ps. Warwas. Zastąpił on na początku czerwca na stanowisku komendanta naczelnego… » więcej 2021-05-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.05.2021 Trwają wciąż obchody setnej rocznicy wybuchu III powstania śląskiego. W niedzielę 2 maja w ogólnopolskich uroczystościach na Górze Świętej Anny uczestniczył… » więcej 2021-04-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.04.2021 Wyniki plebiscytu, który odbył się 20 marca 1921 roku, niestety, nie rozstrzygnęły sytuacji na Śląsku. Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja opowiedziała… » więcej 2021-04-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.04.2021 W czasie II wojny wielu księży za swoją działalność patriotyczną na rzecz polskiego Śląska. trafiło do niemieckich obozów koncentracyjnych.Taki los… » więcej 2021-04-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.04.2021 152 lata temu na śląskim rynku prasowym pojawił się „Katolik”, czasopismo, które rozbudzało świadomość narodową, ale przede wszystkim pisało o polskiej… » więcej 2021-04-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.04.2021 Wśród polskich instytucji działających na Śląsku 100 lat temu niewątpliwie wyróżniał się Polski Komisariat Plebiscytowy i ludzie z nim związani. » więcej 2021-03-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.03.2021 100 lat temu na Górnym Śląsku wciąż działały Polski Komisariat Plebiscytowy, ale także Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa. Siedzibą… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »