Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 104. rocznica podpisania zawieszenia broni w wojnie…
2024-10-12, 09:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Sowińska/K.Koziełł/dok.

104. rocznica podpisania zawieszenia broni w wojnie polsko-bolszewickiej

Delegacja polska na rokowania o zawieszeniu broni i zawarciu pokoju z Rosją Sowiecką 1920. Od lewej siedzą: Władysław Kiernik, gen. Mieczysław Kuliński, Jan Dąbski, Stanisław Grabski, Leon Wasilewski. Stoją: Michał Wichliński, Witold Kamieniecki, Norbert
Delegacja polska na rokowania o zawieszeniu broni i zawarciu pokoju z Rosją Sowiecką 1920. Od lewej siedzą: Władysław Kiernik, gen. Mieczysław Kuliński, Jan Dąbski, Stanisław Grabski, Leon Wasilewski. Stoją: Michał Wichliński, Witold Kamieniecki, Norbert
104 lata temu - 12 października 1920 roku - w Rydze podpisano zawieszenie broni w trwającej niemal dwa lata wojnie polsko-bolszewickiej, której przełomowym momentem była Bitwa Warszawska. Podpisy pod dokumentem złożyły delegacja Sejmu i rządu Rzeczypospolitej oraz delegacja rządu bolszewickiego.
Kilka miesięcy później, 18 marca 1921 roku, również w Rydze został podpisany traktat pokojowy, który wytyczył granicę polsko-radziecką i do agresji ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 regulował stosunki pomiędzy państwami.

Dziś, podobnie jak w chwili podpisania, oceny pokojowego traktatu z Rygi są rozbieżne. Niektórzy historycy uznają go za porażkę polskich elit politycznych, inni uważają, że zwyciężył ich realizm.

Zgodnie z traktatem granice II Rzeczypospolitej na wschodzie kończyły się niemal w granicach drugiego zaboru. Polska zyskała część zachodniej Białorusi, bez Mińska, a także część Ukrainy, bez Kamieńca Podolskiego. Na północy jej rubieże wyznaczała Dźwina, a na południu - Zbrucz i Dniestr.

Rosja sowiecka miała wypłacić Polsce odszkodowanie w wysokości 30 milionów rubli w złocie, czego jednak nigdy nie zrobiła. Nie zostały zrealizowane także ustalenia dotyczące praw Polaków zamieszkujących państwo sowieckie. Do Polski wróciło ponad milion rodaków, ponad półtora miliona spotkał tragiczny los - wysiedlenia, prześladowania, katorga, głód i śmierć.

(więcej)

Wojna II Rzeczypospolitej z Rosją sowiecką wybuchła w 1919 roku. Za jej początek uznaje się starcia wojsk odrodzonej Polski z oddziałami Armii Czerwonej w okolicy miejscowości Mosty nad Niemnem 14 lutego.

Bolszewicka armia posuwała się za wycofującymi się z tamtych terenów Niemcami na mocy tajnego porozumienia, zawartego w listopadzie 1918 roku między Leninem a dowództwem niemieckim. Przewidywało ono przejmowanie przez bolszewików terenów okupowanych wcześniej przez Niemców. Na przełomie 1918 i 1919 roku utworzona w tym celu przez bolszewików Armia Zachodnia zajęła Mińsk i Wilno, wchodząc w styczność z oddziałami polskimi.

Celem Lenina było zrealizowanie idei światowej rewolucji, która miała doprowadzić do dyktatury proletariatu. Rosja bolszewicka dążyła też do podboju państw europejskich i przekształcenia ich w podległe republiki. Na zjeździe Międzynarodówki Komunistycznej w 1919 roku Lenin zapowiadał: "Niemcy będą nasze. Odzyskamy Węgry. Bałkany powstaną przeciwko kapitalizmowi. Powstaną Włochy. Burżuazyjna Europa ogarnięta jest przez nawałnicę i drży w posadach".

Przełomowym momentem wojny była Bitwa Warszawska, w której Polacy pokonali Armią Czerwoną. Dzięki śmiałemu kontrnatarciu udało się złamać marsz bolszewików na stolicę i zmusić ich do odwrotu.

Wojna między Polską a Rosją bolszewicką była konfliktem toczonym na dużych przestrzeniach - front miał ponad tysiąc kilometrów. Polska armia, początkowo licząca 12 tysięcy żołnierzy, stała się szybko niemal milionową formacją, co stanowiło rezultat tytanicznej pracy. Mimo to Rosjanie mieli znacznie lepsze możliwości uzupełniania armii w porównaniu z Polakami. Jednak to właśnie polskie wojska, które wcześniej przez wiele miesięcy były w odwrocie pod naporem bolszewików, w sierpniu 1920 powstrzymały sowiecki plan światowej ofensywy.

Zobacz także

2024-11-08, godz. 09:00 Tydzień Patriotyczny w Kędzierzynie-Koźlu Z okazji 106. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości Muzeum Ziemi Kozielskiej przygotowało tygodniowy program obchodów tego jakże ważnego dla wszystkich… » więcej 2024-11-08, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 8 listopada » więcej 2024-11-07, godz. 09:00 Powstaje replika wozu pancernego dla nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego Replika wozu pancernego Ehrhardt M17 powstaje dla nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego. „Siłą nowego muzeum i prezentowanej ekspozycji będą oryginalne… » więcej 2024-11-07, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 7 listopada » więcej 2024-11-06, godz. 09:00 85 lat temu podczas Sonderaktion Krakau Niemcy aresztowali profesorów wyższych uczelni 85 lat temu, 6 listopada 1939 roku, podczas Sonderaktion Krakau Niemcy aresztowali 183 osoby, wśród nich profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii… » więcej 2024-11-06, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 6 listopada » więcej 2024-11-05, godz. 22:28 Muzeum Auschwitz: ukazał się „Kalendarz wydarzeń w KL Auschwitz” Ukazało się pięciotomowe wydanie nowego „Kalendarza wydarzeń w KL Auschwitz”. Na 2216 stronach szczegółowo przedstawione zostało funkcjonowanie dzień… » więcej 2024-11-05, godz. 21:19 Kalendarium historyczne 5 listopada » więcej 2024-11-04, godz. 09:00 Colloquium Opole 2024 o zbiorowej pamięci i sposobach jej kształtowania “Pamięć zbiorowa i sposoby jej kształtowania z polsko-czesko-niemieckiej perspektywy” - pod takim tytułem już w najbliższy wtorek (05.11) rozpocznie… » więcej 2024-11-04, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 4 listopada » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »