Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Tomasz Kozłowski z IPN o wyborach z 4 czerwca 1989…
2024-06-04, 13:00 Autor: IAR/ #Jędrzejczyk /w kry

Tomasz Kozłowski z IPN o wyborach z 4 czerwca 1989 roku

Sejm RP [fot. Agnieszka Stefaniak]
Sejm RP [fot. Agnieszka Stefaniak]
Mija 35. rocznica częściowo wolnych wyborów. 4 czerwca 1989 roku odbyły się pierwsze po II wojnie, częściowo wolne wybory do Sejmu oraz całkowicie wolne do Senatu. Zwycięstwo odniosła w nich „Solidarność”, kierowana przez Lecha Wałęsę.
Po rozmowach Okrągłego Stołu i nieoficjalnych rozmowach w Magdalence przedstawicieli PZPR i „Solidarności” do głosowania dopuszczono opozycję.

Jak mówi Tomasz Kozłowski z Instytutu Pamięci Narodowej ustalono wówczas podział władzy. Komuniści mieli mieć zagwarantowaną większość w parlamencie, gwarancję wyboru Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta, którego wybierał wówczas parlament - sejm i senat, a dodatkowo, dzięki prezydentowi i rządowi komuniści mieliby kontrolą nad aparatem władzy, jak wojsko, służby specjalne, milicja.

Wobec ustaleń Okrągłego Stołu wygrana Solidarności 4 czerwca 1989 roku była dla wszystkich zaskoczeniem - dodaje historyk. „Nikt nie spodziewał się, że społeczeństwo tak gremialnie zagłosuje za Solidarnością, nie spodziewali się tego komuniści, ani ludzie z Solidarności”- podkreśla Tomasz Kozłowski. Jak mówi już w lipcu okazało się, że w parlamencie generał Jaruzelski nie ma wystarczającego poparcia, by zostać prezydentem. Jak przypomina Tomasz Kozłowski był to początek upadku komunizmu. Komunistom nie udało się utworzyć rządu po wyborach. Powołano rząd Tadeusza Mazowieckiego z wpływami starego systemu. „W rządzie Tadeusza Mazowieckiego Czesław Kiszczak został ministrem spraw wewnętrznych, a generał Siwicki - ministrem obrony narodowej, ale stopniowo władza komunistów słabła i na przełomie 89-90 roku partia zaczęła się rozpadać, później doszło do samorozwiązania” - mówi historyk.

W wyborach 4 czerwca opozycja demokratyczna w pierwszej turze uzyskała 160 ze 161 miejsc w Sejmie przeznaczonych dla kandydatów bezpartyjnych. W wyborach do Senatu kandydaci wspierani przez opozycję uzyskali 99 na 100 możliwych mandatów. Polska stała się pierwszym krajem bloku wschodniego, w którym przedstawiciele opozycji uzyskali realny wpływ na sprawowanie władzy, co uznawane jest za początek "Jesieni Ludów", która ostatecznie doprowadziła do upadku żelaznej kurtyny.

O 17.00 w Centralnym Przystanku Historia IPN im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Warszawie odbędzie się dyskusja panelowa „Transformacja ustrojowa w krajach Europy Środkowo-Wschodniej - bilans doświadczeń”. Transmisja dyskusji na kanale IPNtv. Także Polskie Radio przygotowało specjalny historyczny serwis internetowy dotyczący 35. rocznicy częściowo wolnych wyborów, w którym prezentuje nagrania pochodzące z przełomowych dni 1989 roku, które stanowią dźwiękowe tło upadku komunizmu w Polsce oraz w Europie.
Serwis jest dostępny pod internetowym: www.polskieradio.pl/408/7917/


Zobacz także

2024-06-28, godz. 12:14 Romowie upamiętnią swoich przodków zgładzonych przez Niemców Obchody Europejskiego Dnia Pamięci o Holokauście Romów i Sinti odbędą się w dniach od 31 lipca do 2 sierpnia w Krakowie i Oświęcimiu. Wydarzenie upamiętnia… » więcej 2024-06-28, godz. 11:17 Muzeum Auschwitz: 3 tys. butów dzieci po konserwacji wróciło na ekspozycję Ponad 3 tys. bucików dziecięcych ofiar - z 8 tys. znajdujących się w zbiorach Muzeum Auschwitz – wróciło po konserwacji na ekspozycję w miejscu pamięci… » więcej 2024-06-28, godz. 10:04 110 lat temu w Sarajewie zginął Franciszek Ferdynand. Zamach przesądził o wybuchu I wojny światowej 28 czerwca 1914 r. w Sarajewie serbski zamachowiec zastrzelił następcę tronu austro-węgierskiego, Franciszka Ferdynanda Habsburga i jego żonę Zofię. To… » więcej 2024-06-28, godz. 09:42 68 lat temu rozpoczął się Poznański Czerwiec – bunt przeciw reżimowi komunistycznemu 28 czerwca 1956 r. w Poznaniu wybuchły masowe protesty społeczne. Do ich stłumienia władze użyły wojska. W konsekwencji śmierć poniosło co najmniej 79… » więcej 2024-06-28, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 28 czerwca Narodowy Dzień Pamięci Poznańskiego Czerwca 1956 » więcej 2024-06-27, godz. 12:18 Muzeum Auschwitz wyremontuje dach i sufity w budynku tzw. sauny Muzeum Auschwitz podało, że zamierza poddać remontowi dach, sufity i kominy w historycznym budynku tak zwanej centralnej łaźni nazywanej sauną. Znajduje… » więcej 2024-06-27, godz. 11:50 Podczas rytuałów Majowie używali naparu z tytoniu Członkowie społeczności Majów spożywali tytoń w trakcie rytuałów na długo przed przybyciem europejskich kolonizatorów. Rośliny tej używano w formie… » więcej 2024-06-27, godz. 10:22 "Rz": Śledczy IPN zbadają obóz, w którym produkowano rakiety V-1 Prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej z Koszalina rozpoczęli śledztwo w sprawie zbrodni niemieckich popełnionych na terenie podobozu KL Ravensbrück, zlokalizowanego… » więcej 2024-06-27, godz. 09:14 USA/ Dom Marilyn Monroe wpisany na listę zabytków w Los Angeles Rada Miejska Los Angeles jednomyślnie uznała dom, w którym w 1962 roku zmarła gwiazda kina Marilyn Monroe, za zabytek historyczny. Ma to na celu uniknięcie… » więcej 2024-06-27, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 27 czerwca » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »