Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 79 lat temu amerykańskie wojska wyzwoliły niemiecki…
2024-05-05, 13:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

79 lat temu amerykańskie wojska wyzwoliły niemiecki obóz Mauthausen-Gusen

KL Mauthausen: fragment dawnego obozu (2006 rok) [fot. pl.wikipedia.org/wiki/Mauthausen_(KL)#/media/Plik:Mauthausen-barracks.jpg]
KL Mauthausen: fragment dawnego obozu (2006 rok) [fot. pl.wikipedia.org/wiki/Mauthausen_(KL)#/media/Plik:Mauthausen-barracks.jpg]
79 lat temu, 5 maja 1945 roku, o godzinie 17-tej amerykańskie wojska wyzwoliły niemiecki obóz koncentracyjny Mauthausen-Gusen, znajdujący się na terenie zaanektowanej Austrii. Trzy dni wcześniej upadła stolica III Rzeszy - Berlin. 8 maja w Europie zakończyła się II wojna światowa.
Położony w pobliżu Linzu, Mauthausen-Gusen był jednym z najcięższych niemieckich obozów, a także jednym z największych miejsc zagłady Polaków w czasie wojny i eksterminacji polskiej inteligencji w ramach tzw. Intelligenzaktion. Osadzono w nim 34 tysiące polskich więźniów, z których - według różnych szacunków - zginęło od 27 do 28 tysięcy.

Więźniowie pracowali w morderczych warunkach w kamieniołomie, także pod ziemią. Ginęli wskutek egzekucji, głodu, chorób i epidemii. Byli też poddawani zbrodniczym eksperymentom pseudomedycznym. Pracowali przymusowo na potrzeby niemieckich zakładów zbrojeniowych, między innymi produkujących samoloty.

Od końca 1943 roku budowali podziemne sztolnie, do których przenoszono zakłady produkcyjne, aby chronić je przed nalotami. Ponieważ budowę tych sztolni prowadzono z całkowitą bezwzględnością wobec zdrowia i życia zatrudnionych więźniów, liczba ofiar śmiertelnych była tam szczególnie wysoka.

Według szacunków przez Mauthausen-Gusen i jego podobozy w sumie przeszło 335 tysięcy osób - mężczyzn, kobiet i dzieci. Zmarło od 81 do 122 tysięcy osób. W latach 1940-1945 Polacy stanowili najliczniejszą grupę narodowościową, w następnej kolejności byli to obywatele ZSRR i jeńcy radzieccy, potem Żydzi, Niemcy, Austriacy, Francuzi, Jugosłowianie i Włosi. Łącznie Niemcy więzili przedstawicieli ponad 40 narodów.

W obozie zginął polski ksiądz Edmund Kałas, męczennik, zakatowany za to, iż odmówił wyznania, że dyktator Adolf Hitler jest Bogiem. Śmierć poniósł także luterański duchowny Józef Mamica, przedwojenny kapelan Wojska Polskiego, oraz Kazimierz Prószyński, pionier kinematografii. Pobyt w obozie przeżyli między innymi Marian Kołodziej - po wojnie artysta i scenograf, Stanisław Grzesiuk - pisarz i pieśniarz, poeta Marek Skwarnicki, bard Stanisław Staszewski, a także ojciec Marian Żelazek, opiekun trędowatych w Indiach, nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla.

W 2020 roku Instytut Pamięci Narodowej wszczął śledztwo w sprawie zbrodni wojennych, stanowiących również zbrodnie przeciwko ludzkości, popełnionych w latach 1940-1945 na Polakach w Mauthausen-Gusen oraz jego podobozach. Śledztwo prowadzone wcześniej przez byłą Okręgową Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich w Warszawie, i zawieszone, podjęła radomska Delegatura Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Lublinie.

Zobacz także

2024-06-19, godz. 14:18 Wodzisław Śląski/ W muzeum odtworzono miejski rynek, który został zniszczony w 1945 r. Rynek w Wodzisławiu Śląskim został niemal doszczętnie zniszczony podczas walk w 1945 r. Po kilku latach pracy udało się go szczegółowo odtworzyć. Wystawa… » więcej 2024-06-19, godz. 11:13 Małopolskie/ Marian Misiak, żołnierz wyklęty, spoczął w Wadowicach Marian Misiak ps. "Anioł", partyzant Batalionów Chłopskich oraz poakowskiej Armii Polskiej w Kraju, spoczął we wtorek w Panteonie Wyklętych na cmentarzu… » więcej 2024-06-19, godz. 10:08 MKiDN: Instytut Myśli Politycznej im. Narutowicza zamiast Instytutu Dmowskiego i Paderewskiego Instytut Myśli Politycznej im. Gabriela Narutowicza zastąpi Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Jana Ignacego Paderewskiego - poinformowano… » więcej 2024-06-19, godz. 09:39 100 lat temu urodził się Wasil Bykau - pisarz oskarżający Łukaszenkę o niszczenie narodu 19 czerwca 1924 r. w Byczkach w województwie witebskim urodził się Wasil Bykau, pisarz, założyciel Białoruskiego Frontu Ludowego. Był zdecydowanym krytykiem… » więcej 2024-06-19, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 19 czerwca » więcej 2024-06-18, godz. 13:59 UNESCO: sztuczna inteligencja sprzyja rozpowszechnianiu fałszywych informacji o Hokolauście Generatywna sztuczna inteligencja (genAI) sprzyja rozpowszechnianiu fałszywych informacji o Holokauście, a to grozi podsycaniem antysemityzmu i zmianą stosunku… » więcej 2024-06-18, godz. 11:39 Ludowa historia Górnego Śląska. Bez robotników nie byłoby wielkich fortun i pałaców (wywiad) Bez robotników i górników nie byłoby wielkich fortun ani ich pałaców. Niektórzy zapominają, że potrzebna była praca tych bezimiennych mas, żeby nieliczni… » więcej 2024-06-18, godz. 10:56 55 lat temu zginął Jerzy Zawieyski, pisarz, dramaturg i działacz katolicki 18 czerwca 1969 r. zmarł tragicznie Jerzy Zawieyski, pisarz, dramaturg, publicysta, współzałożyciel i prezes Klubu Inteligencji Katolickiej, poseł na Sejm… » więcej 2024-06-18, godz. 09:25 W Poznaniu rozpoczyna się Wielkopolski Kongres Pamięci Narodowej Wielkopolski Kongres Pamięci Narodowej rozpoczyna się we wtorek w Poznaniu. Organizowane przez IPN dwudniowe wydarzenie odbywa się pod hasłem „Historia mówi… » więcej 2024-06-18, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 18 czerwca » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »