Radio Opole » Dobrze być w formie
2022-03-16, 09:00 Autor: PAP / Maciej Nowak

Można przewidzieć ryzyko cukrzycy i chorób układu krążenia dziesiątki lat przed zachorowaniem

[fot. pixabay.com]
[fot. pixabay.com]
Jednoczesny pomiar kilkudziesięciu rodzajów tłuszczów we krwi (tzw. lipidomika) może przewidzieć ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 i chorób układu krążenia w bardzo dalekiej przyszłości - wynika z badania, którego wyniki opublikowano w „PLOS Biology”.
Zdaniem autorów artykułu (http://dx.doi.org/10.1371/journal.pbio.3001561) takie wczesne przewidywanie poprzez profilowanie lipidomiczne może stanowić podstawę do zalecania interwencji dotyczących diety i stylu życia danej osobie, na długo przed tym, zanim rozwinie się u niej choroba.

Obecnie ocena ryzyka cukrzycy typu 2 i chorób układu krążenia opiera się w dużej mierze na historii pacjenta, jego bieżących zachowaniach ryzykownych, a także na stężeniu i wzajemnej proporcji dwóch ważnych lipidów we krwi: cholesterolu o wysokiej gęstości (HDL) i cholesterolu o niskiej gęstości (LDL). Jednak należy pamiętać, że nasza krew zawiera także ponad sto innych rodzajów lipidów, które, jak się uważa, odzwierciedlają przynajmniej częściowo aspekty metabolizmu i homeostazy w całym ciele.

Aby ocenić, czy bardziej kompleksowy pomiar stężenia lipidów we krwi mógłby zwiększyć dokładność przewidywania ryzyka rozwoju poważnych chorób, zespół badawczy prof. Chrisa Laubera z Lipotype w Dreźnie (spin-offu wywodzącego się z Max-Planck-Institute of Molecular Cell Biology and Genetics) przez lata analizował dane zdrowotne oraz próbki krwi ponad 4000 zdrowych mieszkańców Szwecji w średnim wieku. Eksperyment rozpoczął się w 1991 roku i trwał do roku 2015.

Na podstawie próbek krwi naukowcy oceniali stężenia 184 różnych lipidów za pomocą wysoko przepustowej ilościowej spektrometrii mas. W okresie obserwacji u blisko 14 proc. uczestników rozwinęła się cukrzyca, a u 22 proc. choroba układu sercowo-naczyniowego.

Aby opracować profil ryzyka oparty na lipidach, autorzy prowadzili powtarzające się rundy testowania danych, wykorzystując do nich zawsze 2/3 losowych wybranych danych, a następnie sprawdzając, czy model dokładnie przewiduje ryzyko w pozostałej 1/3. Po ostatecznym opracowaniu modelu uczestników badania podzielono na sześć grup na podstawie ich profilu lipidomicznego.

Okazało się, że w porównaniu do grup średnich w grupie o najgorszym profilu lipidomicznym ryzyko rozwoju cukrzycy było o 168 proc. większe, a ryzyko rozwoju choroby krążenia o 84 proc. większe.

Z kolei w grupie osób z najkorzystniejszym profilem lipidomicznym ryzyko rozwoju analizowanych chorób było znacząco zmniejszone (także w porównaniu do grup średnich). Ryzyko to nie zależało od genetycznych czynników ryzyka i od liczby lat do wystąpienia choroby.

Autorzy badania podkreślają, że otrzymane przez nich wyniki wiążą się z kilkoma ważnymi implikacjami. Po pierwsze - wykazano, że na poziomie indywidualnym da się zdefiniować ryzyko obu chorób na dziesięciolecia przed ich wystąpieniem. „Być może na tyle wcześnie, że da się im całkowicie zapobiec” - mówią.

Po drugie - identyfikując te lipidy, które najbardziej przyczyniają się do zwiększenia ryzyka obu chorób, możliwe jest zidentyfikowanie nowych kandydatów na leki.

„Wykazaliśmy, że ryzyko lipidomiczne, które możemy oszacować przy użyciu jednej, taniej i prostej metody spektrometrii masowej, poszerza tradycyjną ocenę ryzyka opartą na teście klinicznym – tłumaczy prof. Lauber. - A każdy krok w kierunku wzmocnienia profilaktyki chorób to wielki przełom”. (PAP)

Katarzyna Czechowicz

Dobrze być w formie

2024-06-14, godz. 07:00 Badanie: w pandemii większy lęk matki przekładał się na większą wagę dziecka (wywiad). W czasie pandemii matki, które odczuwały większy lęk, paradoksalnie rodziły dzieci z wyższą wagą, a więc mające lepszy start w życie - powiedziała… » więcej 2024-06-13, godz. 07:00 Roślinne diety chronią zdrowie – pokazuje 20 lat badań Według analizy badań przeprowadzonych w ciągu ostatnich dwóch dekad roślinne diety wydają się chronić przed różnymi schorzeniami, w tym nowotworami i… » więcej 2024-06-12, godz. 07:00 Partnerzy w zdrowiu - rola mężczyzn w profilaktyce zdrowia kobiet Według raportu „Rozmowy Polek i Polaków o zdrowiu intymnym” przygotowanego na zlecenie Gedeon Richter Polska nawet 30 proc. [1] mężczyzn ma duże trudności… » więcej 2024-06-11, godz. 16:26 Japonia: Zmarł odkrywca statyn obniżających cholesterol Zmarł Akira Endo, japoński biochemik, odkrywca statyn obniżających poziom cholesterolu. Jego odkrycie zrewolucjonizowało medycynę stając się podstawą… » więcej 2024-06-11, godz. 07:00 Zanieczyszczenie powietrza sprzyja demencji Obecne w powietrzu zanieczyszczenia powodują stany zapalne i zwiększają ryzyko demencji. Taki wniosek wynika z obszernego, długofalowego badania. Naukowcy… » więcej 2024-06-10, godz. 07:00 Neurolodzy przywrócili sparaliżowanym kończynom siłę Osoby ze sparaliżowanymi kończynami będą mogły ponownie podnosić przedmioty i ruszać palcami, na przykład po to, by posłużyć się telefonem komórk… » więcej 2024-06-07, godz. 07:00 Raport NFZ: w 2035 r. na świecie będą 4 mld osób z nadwagą lub otyłością Według prognoz w 2035 r. na świecie będą 4 mld osób z nadwagą lub z chorobą otyłościową, a w Polsce ponad 35 proc. dorosłych mężczyzn i ponad 25 proc… » więcej 2024-06-06, godz. 07:00 Nowoczesne terapie, badania genetyczne w onkologii Konieczna jest zmiana postrzegania onkologii i zwrócenie większej uwagi na profilaktykę - uważa dyrektor Narodowego Instytutu Onkologii profesor Beata Jag… » więcej 2024-06-05, godz. 07:00 Onkolog o bezpłatnych szczepieniach przeciwko HPV W Polsce każda osoba do 18. roku życia może być bezpłatnie zaszczepiona przeciwko wirusowi HPV. 1 czerwca minął rok od wprowadzenia bezpłatnych szczepień… » więcej 2024-06-04, godz. 07:00 Diagności laboratoryjni o przygotowaniach pacjentów do badań Do każdych badań laboratoryjnych pacjent powinien odpowiednio się przygotować - przypominają diagności laboratoryjni. » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »