Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 29.05.2021
2021-05-29, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 29.05.2021

Wystawa plenerowa w Opolu "Plebiscyt słów" [Fot. Wiktor Krzewicki]
Wystawa plenerowa w Opolu "Plebiscyt słów" [Fot. Wiktor Krzewicki]
Kilka miesięcy po zakończeniu III powstania śląskiego zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Śląsku. Do Rzeczypospolitej włączono obszar, który stanowił co prawda mniej niż jedną trzecią powierzchni regionu. Były to jednak tereny gdzie znajdowała się największa część śląskiego przemysłu.
Zgodnie z decyzją mocarstw Rejencja Opolska została podzielona. Do Polski przyłączono wtedy powiaty katowicki, chorzowski, lubliniecki, tarnogórski, świętochłowicki pszczyński i rybnicki.

Do Rzeczypospolitej włączono obszar, który stanowił co prawda mniej niż jedną trzecią powierzchni regionu. Były to jednak tereny gdzie znajdowała się największa część śląskiego przemysłu, w tym część ważnego okręgu górniczego z Katowicami i Mysłowicami.

Dotychczasowe złoża węgla kamiennego nie były w stanie pokryć potrzeb odradzającego się państwa. Dopiero oficjalne przejęcie przez Polskę przyznanych jej obszarów Górnego Śląska znacznie przyśpieszyło rozwój gospodarczy II Rzeczypospolitej i rozwiązało też kłopoty ze zbyt małymi dostawami węgla do przedsiębiorstw.

W ciągu pierwszych miesięcy 1922 roku zostały zorganizowane polskie władze w nowym województwie śląskim. 99 lat temu latem Sejm Polski przyjął ustawę zapewniającą Śląskowi w obrębie państwa polskiego autonomię z własnym sejmem.

Ustrój Śląska określiła w dużej mierze Konwencja Górnośląska z maja 1922 roku. Miała ona obowiązywać przez 15 lat. Na Rzeczpospolitą nakładała obowiązek pełnego poszanowania praw mniejszości na polskim obszarze Śląska. Mniejszość miała też możliwość odwoływania się bezpośrednio do arbitrażu Ligi Narodów. Fakt ten został odebrany jako dowód ograniczonego zaufania aliantów do władz II Rzeczypospolitej.

Warto też przypomnieć, że osobom nie zadowolonym z obecnych granic dano możliwość przeprowadzenia się do innego kraju i z tej okazji skorzystało ok.200 tys. Polaków i Niemców.

Na Opolszczyźnie pozostało jednak 350 tys. Polaków, którzy nie chcieli wyprowadzić się ze swojego kraju. Nie poddawali się i tworzyli organizacje, stowarzyszenia, z których największe znaczenie odgrywał Związek Polaków w Niemczech.

Oficjalne przejęcie przez Polskę terenów Górnego Śląska przyznanych przez mocarstwa zachodnie, w czasie konferencji paryskiej zakończyło się 10 lipca 1922 roku.

Niespełna miesiąc wcześniej oddziały wojska polskiego, wspólnie z powstańcami uroczyście wkroczyły do Szopienic dzisiejszej dzielnicy Katowic. Wkraczające wojska i powstańców, którym przewodniczył mjr Jan Ludyga Laskowski witały tłumy Polaków. W miastach, które miały teraz wejść do Rzeczypospolitej górowały łuki i bramy triumfalne. Wszędzie widniały biało-czerwone flagi. Zewsząd dobiegały okrzyki na rzecz niepodległości i polskiego Śląska.
O polskość Śląska Opolskiego 29.05.2021

Zobacz także

2021-06-08, godz. 11:12 O polskość Śląska Opolskiego 05.06.2021 W audycji wspominaliśmy sylwetkę wybitnego polskiego księdza i literata Norberta Bończyka, który położył wielkie zasługi dla budzenia polskiej świadomości… » więcej 2021-05-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.05.2021 Dokładnie sto lat temu toczyła się już bitwa o Górę Św. Anny. Władze powstańcze przygotowywały w tym rejonie natarcie podgrupy „Bogdan”. » więcej 2021-05-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego.15.05.2021 Zupełnie zapomnianym dowódcą powstańczym był podpułkownik Kazimierz Zenkteller ps. Warwas. Zastąpił on na początku czerwca na stanowisku komendanta naczelnego… » więcej 2021-05-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.05.2021 Trwają wciąż obchody setnej rocznicy wybuchu III powstania śląskiego. W niedzielę 2 maja w ogólnopolskich uroczystościach na Górze Świętej Anny uczestniczył… » więcej 2021-04-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.04.2021 Wyniki plebiscytu, który odbył się 20 marca 1921 roku, niestety, nie rozstrzygnęły sytuacji na Śląsku. Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja opowiedziała… » więcej 2021-04-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.04.2021 W czasie II wojny wielu księży za swoją działalność patriotyczną na rzecz polskiego Śląska. trafiło do niemieckich obozów koncentracyjnych.Taki los… » więcej 2021-04-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.04.2021 152 lata temu na śląskim rynku prasowym pojawił się „Katolik”, czasopismo, które rozbudzało świadomość narodową, ale przede wszystkim pisało o polskiej… » więcej 2021-04-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.04.2021 Wśród polskich instytucji działających na Śląsku 100 lat temu niewątpliwie wyróżniał się Polski Komisariat Plebiscytowy i ludzie z nim związani. » więcej 2021-03-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.03.2021 100 lat temu na Górnym Śląsku wciąż działały Polski Komisariat Plebiscytowy, ale także Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa. Siedzibą… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »