Pilotaż sprzedaży antykoncepcji awaryjnej rozpoczął się 1 maja br. Opracowany przez resort zdrowia, a realizowany przez NFZ program zakłada, że tabletkę "dzień po" farmaceuta z apteki biorącej udział w pilotażu może sprzedać pacjentce od 15. roku życia. Jest to tzw. usługa farmaceutyczna, w ramach której farmaceuta przeprowadza wywiad z pacjentką i wystawia receptę. Pilotaż dotyczy antykoncepcji awaryjnej zawierającej octan uliprystalu.

"Liczba usług farmaceuty zrealizowanych od początku pilotażu (maj 2024 r.) z wystawieniem recepty na antykoncepcję awaryjną to 1,5 tys." - przekazał dyrektor Biura Komunikacji Społecznej i Promocji NFZ Paweł Florek, pytany przez PAP o tę kwestię.

Wyjaśnił, że "umowy z NFZ na realizację programu pilotażowego antykoncepcji awaryjnej podpisało blisko 1100 aptek". "Jednocześnie rozpatrujemy aktualnie 140 wniosków od kolejnych aptek, które chcą wejść do programu" - przekazał.

Jak zaznaczył, na bieżąco wpływają do NFZ kolejne wnioski i każdego dnia podpisywane są również nowe umowy. "Nabór aptek do programu jest otwarty i ciągły" - dodał. Przypomniał, że szczegóły, jak dołączyć do pilotażu, są opisane na stronie internetowej Narodowego Funduszu Zdrowia.

Aktualna mapa aptek, które biorą udział w pilotażu, dostępna jest na stronie: https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/antykoncepcja-awaryjna-w-aptekach

"Apteki, które podpisały umowy z NFZ na realizację pilotażu otrzymały od nas naklejki z informacją, że są realizatorami programu pilotażowego. Na bieżąco, w przypadku zawierania kolejnych umów, każdej aptece przekazujemy taką naklejkę" - przypomniał.

Projekt naklejki, przesłany przez Ministerstwo Zdrowia, zatwierdził w czerwcu Departament Prawny Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego (GIF). GIF stwierdził, że umieszczenie naklejki w aptekach nie naruszy zakazu reklamy aptek zgodnie z art. 94a ustawy Prawo farmaceutyczne. GIF przy wydawaniu decyzji przypomniał, że "w oznaczeniu nie mogą znajdować się żadne dodatkowe treści wartościujące ani znaki graficzne, które mogłyby stanowić zachętę do skorzystania z usług i oferty apteki".

Program to dla Ministerstwa Zdrowia realizacja planu B na zwiększenie dostępności do antykoncepcji awaryjnej. Wprowadzając pilotaż dla aptek, resort zdrowia obchodzi weto Andrzeja Dudy. Prezydent pod koniec marca nie zgodził się na podpisanie ustawy znoszącej recepty na pigułkę "dzień po", ponieważ pozwalała na zakup osobom od 15. roku życia bez konieczności zgody opiekuna. Według Andrzeja Dudy w przypadku tak młodych osób rodzice powinni wyrazić zgodę na zastosowanie pigułki.

Pigułka kosztuje ok. 70-135 zł i ten wydatek pozostaje po stronie pacjentki. Ale koszty wystawienia recepty przez farmaceutę pokryje NFZ. Za usługę związaną z przeprowadzeniem wywiadu z pacjentką i wystawienia jej recepty apteka otrzyma 50 zł. MZ szacuje, że w czasie trwania pilotażu wyda na ten cel co najmniej 13,6 mln zł, a najpewniej "istotnie" więcej.

Możliwość sprzedaży pigułki antykoncepcji awaryjnej zawierającej octan uliprystalu (o nazwie handlowej ellaOne) dopuściła w 2015 r. Komisja Europejska. Decyzję oparła o rekomendację Europejskiej Agencji Leków.

Antykoncepcja awaryjna, potocznie nazywana tabletką "dzień po", stosowana jest już po odbytym stosunku seksualnym, który był niezabezpieczony lub gdy inne zastosowane metody antykoncepcji okazały się niewystarczające. Zapobiega ona zapłodnieniu przez blokowanie lub opóźnianie owulacji. Nie powoduje ona przerwania istniejącej ciąży. (PAP)

Autorka: Aleksandra Kiełczykowska

ak/ agz/ mow/