Radio Opole » Kraj i świat
2024-05-24, 13:20 Autor: PAP

NIK: środki z budżetu dla parków narodowych w większości nie wystarczyły na pokrycie wynagrodzeń

Większość ze skontrolowanych przez NIK parków narodowych w ostatnich latach otrzymała z budżetu środki niewystarczające nawet na pokrycie wynagrodzeń pracowników. To spowodowało, że nie wszystkie planowane działania ochronne zostały zrealizowane - podała Najwyższa Izba Kontroli.

Kontrola, o której wynikach poinformowano w piątek, miała zbadać, czy w wybranych 14 parkach narodowych w latach 2019-2023 prawidłowo chroniono ich różnorodność biologiczną, zasoby przyrody nieożywionej i walory krajobrazowe, a także przywracano i odtwarzano zniekształcone siedliska przyrodnicze. W Polsce funkcjonują 23 parki narodowe.


W raporcie wskazano, że w skontrolowanych parkach narodowych nie zrealizowano wszystkich zaplanowanych działań ochronnych. Zwrócono uwagę, że istotną przyczyną takiego stanu rzeczy był brak stabilnego i wystarczającego finansowania z budżetu państwa. "W dziewięciu z 14 skontrolowanych parków narodowych otrzymane środki budżetowe nie wystarczały nawet na pokrycie wynagrodzeń pracowników. Wśród zaplanowanych, lecz niewykonanych zadań były m.in. ustawowe zadania związane z prowadzeniem działań ochronnych w ekosystemach parku narodowego oraz udostępnianiem jego obszaru. Połowa parków nie dysponowała planami ochrony, mimo że były zobowiązane do ustanowienia ich do 15 listopada 2018 r." - poinformowano.


Źródłem finansowania działalności parków były środki z budżetu państwa, przychody własne i pozostałe środki. W raporcie wykazano, że udział pieniędzy z budżetu państwa w strukturze budżetu parków narodowych był zróżnicowany i wynosił od 8 proc. w Tatrzańskim PN w 2021 r. do prawie 80 proc. w PN Bory Tucholskie w 2022 r. Z kolei przychody własne stanowiły m.in. wpływy z opłat za wstęp do parku, wpływy z tytułu dzierżawy, najmu lub użytkowania nieruchomości. Dodano, że także udział przychodów własnych w strukturze budżetów parków był zróżnicowany. "W PN Bory Tucholskie stanowiły tylko 6 proc. budżetu, zaś w Tatrzańskim PN w 2022 r. – aż 74 proc." - czytamy w raporcie. Izba dodała, że zróżnicowany był także poziom i struktura wydatków ponoszonych na funkcjonowanie parków. "W połowie skontrolowanych jednostek największą część wydatków stanowiły wynagrodzenia i ich pochodne" - podkreślono.


Kontrola wykazała, że w 9 z 14 skontrolowanych parków otrzymane środki z budżetu nie wystarczały nawet na pokrycie wynagrodzeń. "NIK podkreśla, że sytuacja, w której środki z budżetu wykorzystywane są w zdecydowanej większości na wynagrodzenia lub nawet nie zabezpieczają tych wydatków, powoduje, że działalność parków i realizacja ich ustawowych obowiązków jest zależna od uzyskiwania dodatkowych środków finansowych. Ich otrzymanie w oczekiwanej kwocie przez poszczególne parki nie jest jednak zagwarantowane, a dodatkowo obwarowane jest czasochłonnymi procedurami" - czytamy.


Według NIK przywołany wyżej stan, może prowadzić do niepełnej realizacji zadań ochrony przyrody i znacznie utrudnia ich planowanie. Na ten problem - jak podkreślono - zwracali również uwagę sami dyrektorzy parków.


Izba zauważyła, że skuteczna ochrona zasobów przyrodniczych parku narodowego wymaga rzetelnego zaprojektowania działań ochronnych, a podstawowym instrumentem prawnym, który ma temu służyć, jest plan ochrony. Projekt takiego dokumentu sporządzany jest przez dyrektora parku narodowego, a ustanawia go rozporządzeniem minister właściwy ds. środowiska. Ma na to sześć miesięcy. Minister może również odmówić zatwierdzenia planu. Z powodu złożoności i potencjalnie długotrwałej procedury, przepisy pozwalają jednak na sporządzenie zarządzeń ws. zadań ochronnych jako tymczasowego substytutu planu ochrony.


"W toku kontroli ustalono, że aż 12 spośród wszystkich 23 parków narodowych nie miało ustanowionych planów ochrony, pomimo że ustawowy termin ich sporządzenia upłynął 15 listopada 2018 r. Spośród 16 parków, które przedłożyły opracowane projekty planów ochrony w terminie umożliwiającym ich ustanowienie do 15 listopada 2018 r., jedynie w przypadku czterech z nich termin ten został dochowany" - poinformowano. Zdaniem NIK brak planów ochronnych i ich funkcjonowanie w oparciu o zadania ochronne ustanawiane na krótszy okres nie gwarantuje właściwej ochrony zasobów przyrodniczych parków.


Kontrola wykazała ponadto, że proces ustanawiania planów ochrony nie był prawidłowy również po stronie ministra właściwego ds. środowiska. "Proces opiniowania przez ministerstwo przedłożonych projektów zajmował średnio 67 miesięcy, a w skrajnych przypadkach nawet ponad 10 lat" - zaznaczono.


Kontrolerzy wykazali ponadto, że oficjalne dane na temat powierzchni parków narodowych nie były zgodne ze stanem faktycznym. "Obszar podany w rozporządzeniach Rady Ministrów określających granice parków był zgodny ze stanem faktycznym jedynie w przypadku czterech z 14 skontrolowanych PN. Różnice w skrajnych przypadkach wynosiły 185 ha (PN Bory Tucholskie) oraz 545 ha (Narwiański PN). W efekcie, faktyczna łączna powierzchnia zajmowana przez skontrolowane PN była mniejsza od powierzchni wskazanych w rozporządzeniach w sprawie parków o620 ha" - podano w raporcie.


NIK we wnioskach pokontrolnych zwróciła się m.in. Ministra Klimatu i Środowiska, by podjął działania zapewniające np. zakończenie prac nad ustanawianiem planów ochrony dla parków narodowych; przedkładanie przez dyrektorów parków rzetelnych projektów zarządzeń w sprawie zadań ochronnych; finansowanie działalności parków narodowych na poziomie umożliwiającym realizację wszystkich zaplanowanych zadań ochronnych. (PAP)


mick/ malk/


Kraj i świat

2024-06-16, godz. 22:00 ME 2024 - Serbia - Anglia 0:1 (do przerwy) Grupa C: Serbia - Anglia 0:1 do przerwy. Bramki: 0:1 Jude Bellingham (13-głową). Żółta kartka - Serbia: Nemanja Gudelj. Sędzia: Daniele Orsato (Włochy).(PAP)… » więcej 2024-06-16, godz. 22:00 Ekstraliga żużlowa - Stal - Unia 53:37 (opis) Zaległy mecz 7. kolejki: ebut.pl Stal Gorzów - Fogo Unia Leszno 53:37 Punkty: ebut.pl Stal Gorzów: Anders Thomsen 12 (3,3,2,2,2), Martin Vaculik 9 (3,2,3,1,-)… » więcej 2024-06-16, godz. 21:50 Sondaż dla WP: 56,1 proc. badanych negatywnie ocenia działalność sejmowych komisji śledczych 56,1 proc. ankietowanych negatywnie oceniło działalność sejmowych komisji śledczych. 25 proc., wśród których są w większości wyborcy koalicji rządzącej… » więcej 2024-06-16, godz. 21:40 ME 2024 - Słowenia - Dania 1:1 (opinie) Po meczu Słowenia - Dania (1:1) powiedzieli: Matjaz Kek (trener reprezentacji Słowenii): 'Już w pierwszej połowie mieliśmy okazje, które powinniśmy wykorzystać… » więcej 2024-06-16, godz. 21:40 ME 2024 - Austriak Laimer: zagrać po swojemu Austriacki piłkarz Konrad Laimer nie ma wątpliwości, że poniedziałkowe spotkanie z Francją w mistrzostwach Europy będzie wielkim wyzwaniem dla ekipy niemieckiego… » więcej 2024-06-16, godz. 21:40 Ekstraliga żużlowa - Stal - Unia 53:37 (wynik) Zaległy mecz 7. kolejki: ebut.pl Stal Gorzów - Fogo Unia Leszno 53:37 Punkty: ebut.pl Stal Gorzów: Anders Thomsen 12 (3,3,2,2,2), Martin Vaculik 9 (3,2,3,1,-)… » więcej 2024-06-16, godz. 21:40 Ekstraliga żużlowa - tabela Wynik zaległego meczu 7. kolejki i tabela ekstraligi żużlowej: ebut.pl Stal Gorzów - Fogo Unia Leszno 53:37 Tabela (mecze, zwycięstwa, remisy, porażki… » więcej 2024-06-16, godz. 21:30 2. Ekstraliga żużlowa - Arged - Polonia 51:39 Arged Malesa Ostrów Wlkp. - Abramczyk Polonia Bydgoszcz 51:39. Pierwsze spotkanie wygrała Polonia 51:38 i zdobyła punkt bonusowy. Punkty: Arged Malesa… » więcej 2024-06-16, godz. 21:30 Kujawsko-pomorskie/ Po wypadku przywrócono ruch na dk 62 w Pikutkowie (aktl.) Przywrócony został normalny ruch na drodze krajowej nr 62 w Pikutkowie koło Włocławka (woj. kujawsko-pomorskie), gdzie zderzyły dwa auta osobowe i autobus… » więcej 2024-06-16, godz. 21:30 Gdańsk/ Zakończył się 44. Międzynarodowy Zjazd Hanzy Zakończył się 44. Międzynarodowy Zjazdy Hanzy w Gdańsku. W ciągu czterech dni przedstawiciele 87 zrzeszonych w Hanzie miast uczestniczyli w debatach, wymieniali… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »