Radio Opole » Kraj i świat
2024-05-23, 14:30 Autor: PAP

Warszawa/ Zofia Czekalska "Sosenka", uczestniczka Powstania Warszawskiego spoczęła na Powązkach Wojskowych

Zofia Czekalska ps. Sosenka, powstańcza łączniczka w zgrupowaniu "Chrobry II", sanitariuszka spoczęła w czwartek na Powązkach Wojskowych. Zmarła 14 maja w wieku 100 lat. Pośmiertnie została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Pogrzeb poprzedziła msza żałobna w bazylice Świętego Krzyża.

"+Myślcie o innych, pomagajcie słabszym+ – takie było przesłanie Pani Zofii. Tym wartościom była wierna przez całe swoje długie życie. Dawała temu wyraz od młodości, najpierw działając w harcerstwie, a następnie uczestnicząc w Powstaniu Warszawskim jako łączniczka i sanitariuszka w Śródmieściu, gdzie niosła pomoc rannym podczas nierównej walki z niemieckimi okupantami. Swoją odwagą, dzielnością, wytrwałością i poświęceniem zasłużyła na podziw i wieczną pamięć" – napisał w liście skierowanym do uczestników uroczystości pogrzebowych prezydent RP Andrzej Duda z małżonką Agatą Kornhauser–Dudą.


Prezydent wraz z żoną zaznaczyli, że mieli przyjemność znać i nieraz spotykać się z panią Zofią. "Pozostawiła w naszej pamięci niezwykle ciepłe wspomnienia. Mówiła, że spośród powstańczych ideałów chciałaby przekazać młodym, by nieśli wsparcie bliźnim – i to właśnie sama czyniła każdego dnia. Ufamy, że Jej przesłanie będzie zawsze znajdować naśladowców" – napisali.


W liście poinformowano, że "za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej oraz działalność społeczną i kombatancką Pani Zofia Czekalska zostaje pośmiertnie odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski".


Podczas mszy wiceprezydent Warszawy Tomasz Bratek odczytał list prezydenta miasta Rafała Trzaskowskiego. W przesłaniu podkreślił on, że Zofia Czekalska była prawdziwą bohaterką i jest wzorem do naśladowania. Wskazał, iż jako sanitariuszka podczas postania nie tylko niosła nadzieję, ale pokazywała, że nawet w największym niebezpieczeństwie należy być wiernym wartościom.


W imieniu byłych powstańców "Sosenkę" pożegnał Janusz Walędzik pseudonim Czarny, ze Zgrupowanie "Chrobry II". "Była bardzo dobrym żołnierzem, ale była przede wszystkim bardzo dobrym człowiekiem" – powiedział. "Jej było wszędzie pełno, chodziła jako sanitariuszka, jako łączniczka roznosiła pocztę (…) a teraz spocznie w świętej ziemi warszawskiej, o którą tak walczyła" – zaznaczył.


"Być, jak dziecko, uśmiechnięte, proste jak sosna, a właściwie +Sosenka+. Tego nas uczyła całym swoim życiem" – podkreślił w kazaniu ks. Bartosz Pikul, proboszcz parafii Świętego Krzyża. Zaznaczył, że Zofia Czekalska miała wielką umiejętność łączenia ludzi ponad podziałami. Wspominał, że w swoim mieszkaniu pani Zofia miała na kredensie fotografię, na której stała między dwoma kandydatami na prezydenta i trzymała ich za ręce.


Zofia Czekalska urodziła się 6 lipca 1923 r. w Tomaszowie Mazowieckim. Tam spędziła pierwsze 21 lat swojego życia, do Warszawy przyjechała w czasie okupacji. W wieku 13 lat została harcerką, co w dużym stopniu ukształtowało ją i jej ideały. "Harcerką byłam zawsze. I właśnie to wykształcenie zostało w nas. W całym tym naszym kręgu, naszym towarzystwie. Później nasze losy łączyły się ciągle z harcerstwem" – powiedziała Czekalska podczas wywiadu przeprowadzonego przez Muzeum Powstania Warszawskiego, w ramach programu "Archiwum Historii Mówionej".


"Godzina W zastała mnie w Śródmieściu. Mieszkałam na ul. Siennej 45, na szóstym piętrze. Pierwsze strzały widziałam przy Placu Grzybowskim. Tam była jakaś tajna fabryka broni czy coś takiego. Chłopcy lecą z chorągiewkami, szaleją. Ludzie się chowają" – opowiadała o początku walk.


W czasie powstania pełniła funkcje łączniczki w zgrupowaniu "Chrobry II", później również sanitariuszki. Cały ten czas spędziła w Śródmieściu. Po kapitulacji trafiła do obozu jenieckiego. Po wyzwoleniu wróciła do Polski, najpierw do rodzinnego Tomaszowa Mazowieckiego, a później do Warszawy, w której mieszkała do teraz.


Po wojnie zajmowała się tym, co kocha najbardziej – robieniem na drutach, szyciem, haftowaniem. Przez wiele lat pracowała w różnych teatrach warszawskich szyjąc stroje sceniczne.


"Powstanie było dla niej ogromnym wstrząsem. Przez długi czas nie chciała o tym opowiadać. Z różnych powodów, m.in. politycznych, bała się konsekwencji, jakie może to spowodować" – mówił w 2023 r. PAP kierownik Działu Edukacyjnego Muzeum Powstania Warszawskiego dr Karol Mazur.


"Po latach otworzyła się dzięki wnuczce, która została harcerką. To były już lata 90., a ona nadal miała obawy. Wtedy wnuczka powiedziała jej: +babciu, już teraz możesz opowiadać+. Obie odwiedziły wówczas Muzeum Powstania Warszawskiego i tak poznaliśmy Zosię +Sosenkę+. Cudowną osobę" – dodał dr Mazur. "Ma bardzo dobre zdolności komunikacyjne z młodzieżą. Wiele razy brała udział w lekcjach muzealnych i zawsze były one pełne emocji i historii. Były to najcudowniejsze lekcje, jakie tu prowadziliśmy. Potrafiła przekazać swoje spontaniczne emocje najbardziej zmanierowanym i zniechęconym młodym ludziom. Taki przekaz zapamiętują bardziej niż treści czytane w książkach. +Sosenka+ jest dobrym duchem naszego muzeum" – podsumował.


W rozmowie z PAP "Sosenka" powiedziała, że z jej powstańczych ideałów chciałaby przekazać młodym "przesłanie niesienia pomocy bliźnim i bycia posłusznym prawu harcerskiemu".


Zofia Czekalska 29 lipca 2018 r. "za zasługi w działalności na rzecz upamiętniania prawdy o najnowszej historii Polski" odznaczona została przez prezydenta Złotym Krzyżem Zasługi. (PAP)


wnk/ dki/


Kraj i świat

2024-06-23, godz. 20:50 Francja/ Macron: sposób rządzenia krajem wymaga głębokiej zmiany Prezydent Francji Emmanuel Macron zaapelował w niedzielę do obywateli, by w wyborach do parlamentu wybrali 'szacunek, ambicję i sprawiedliwość'. Przyznał… » więcej 2024-06-23, godz. 20:40 Niemcy/ „Spiegel”: AfD zamierza utworzyć w PE skrajnie prawicową frakcję Suwereniści Skrajnie prawicowa partia Alternatywa dla Niemiec (AfD) zamierza w czwartek utworzyć w Parlamencie Europekjskim skrajnie prawicową frakcję o nazwie Suwereniści… » więcej 2024-06-23, godz. 20:30 Ryszard Petru: zaproponujemy obniżenie składki zdrowotnej dla pracowników i przedsiębiorców 'Chcemy złożyć w tym tygodniu projekt ustawy o obniżeniu składki zdrowotnej zgodnie z ideą: co zostało Polakom zabrane musi być oddane. Niższa składka… » więcej 2024-06-23, godz. 20:30 Mistrzostwa krajowe w kolarstwie - De Lie najlepszy w Belgii, Bettiol we Włoszech Arnaud De Lie zdobył w Zottegem tytuł mistrza Belgii w kolarskim wyścigu ze startu wspólnego, potwierdzając, że jest bardzo dobrze przygotowany do rozpoczynającego… » więcej 2024-06-23, godz. 20:20 ME 2024 - trener Włochów: to może być nieco mniej atrakcyjny futbol Trener reprezentacji Włoch Luciano Spalletti zdaje sobie sprawę z wagi poniedziałkowego meczu z Chorwacją w mistrzostwach Europu i widzi zagrożenie, że jego… » więcej 2024-06-23, godz. 20:20 MP w kolarstwie - Norbert Banaszek odzyskał tytuł Norbert Banaszek (Mazowsze Serce Polski) zdobył w Płocku złoty medal kolarskich mistrzostw Polski w wyścigu ze startu wspólnego elity. Drugi był Bartosz… » więcej 2024-06-23, godz. 20:10 Memoriał Cybulskiego - zwycięstwa Fajdka, Włodarczyk i Kaczmarek w Poznaniu Paweł Fajdek i Anita Włodarczyk wygrali w Poznaniu konkurs rzutów młotem podczas memoriału Czesława Cybulskiego. W biegu na 200 m triumfowała Natalia Kaczmarek… » więcej 2024-06-23, godz. 20:10 ME w pływaniu - złoto kobiecej sztafety 4x100 m st. dowolnym (krótka4) Sztafeta 4x100 m st. zmiennym w składzie: Adela Piskorska, Dominika Sztandera, Paulina Peda i Kornelia Fiedkiewicz zdobyła w Belgradzie złoty medal pływackich… » więcej 2024-06-23, godz. 20:10 ME w pływaniu - srebro męskiej sztafety 4x100 m st. zmiennym (krótka5) Sztafeta 4x100 m st. zmiennym w składzie: Ksawery Masiuk, Jan Kałusowski, Jakub Majerski i Kamil Sieradzki zdobyła w Belgradzie srebrny medal pływackich mistrzostw… » więcej 2024-06-23, godz. 20:00 Rosja/ MSW: co najmniej sześć osób zginęło w atakach w Dagestanie (krótka3) Co najmniej sześć osób, w tym dwóch napastników, zginęło w niedzielnych atakach w Dagestanie - podało dagestańskie MSW, na które powołuje się rosyjski… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »